Stagflasyon Nedir, Nasıl Oluşur? Stagflasyon Durumunda Ekonomik Sonuçlar Ne Olur?

Koronavirüs salgınının beraberinde getirdiği ekonomik dertler giderek artış göstermekte. Artan enflasyona karşı TL’nin Dolar ve Euro karşısında kıymet kaybetmesi ülke genelinde bir panik havası yaşatıyor. Türkiye’de yaşanan enflasyon oranı daima olarak artarken buna karşılık olarak büyüme suratı ise giderek düşüş gösteriyor. Ülke genelinde yaşanan daralma işaretleri sonucunda yeni bir tartışma meydana gelmiş durumda. Pekala stagflasyon nedir? Türkiye stagflasyona mı giriyor? Bir ülkenin iktisadı nasıl stagflasyona girer? Ayrıntılar haberimizde…




İki yıldır tüm dünyayı tesirine alan pandemi sebebiyle yaşanan ekonomik sakinliğe artık de Ukrayna ile Rusya savaşı damga vurdu. Tüm dünyada yükselişe geçen enflasyon sebebiyle fiyatlar her gün yükselirken, uzmanlar kısa müddette besin krizi yaşanabileceğini de belirtiyor. İktisat piyasalarının konuştuğu husus ise stagflasyon… Pekala, nedir bu stagflasyon? Stagflasyonun ekonomik sonuçları nedir? İşte yeni periyotta hayatımıza giren sözlerden stagflasyon ile ilgili bilinmesi gerekenler.

Stagflasyon Nedir?



Ekonomik kriz yaşayan kimi ülkelerde belirli periyotlarda stagflasyon durumu kelam konusu olmuştur. Pekala nedir bu stagflasyon? Her ekonomik kriz yaşayan ülkede stagflasyon görülür mü? Stagflasyon söz manası olarak bir ülkede enflasyon ile bir arada sakinliğinde birebir anda yaşanması durumunda tabir edilen ekonomik bir tabirdir. Stagflasyon, İngilizce 'Stagnation' yani durgunluk/daralma ve 'Inflation' yani enflasyon sözlerinden türetilmiş bir ekonomik tabirdir. Ekonomik hayatta hem sakinlik hem de enflasyon yaşandığı devirlerde bu iki olgunun birbirini tetiklediğini ve büyüttüğünü anlatmakta kullanılır.



Yaşanan ekonomik problemler sonucunda gerçekleşen stagflasyon darboğazdan geçen ülkelerde önemli ekonomik kriz ortaya çıkarırken, bununla birlikte kıymetli oranda işsizlik yaratmaktadır. Yaşanan bu ekonomik krizin sonucu olarak işsizliğin artması ve alım gücünün düşmesiyle yaşanan gelişmeler doğrultusunda ihracatın düşmesi ile birlikte ithalatın yükselmesi üzerinden, ülkede çok kıymetli bir sarsıntı oluşturur. Başka bir tabir ile ülke iktisadı açısından sıhhatsiz bir durum meydana gelir. Bu türlü durumlar kelam konusu olduğu vakit stagflasyon sözü kullanılır ve bu terim ile tabir edilir.



1970li yılların ekonomik kriz yaşayan ülkelerde görülen ve bu devirde kullanılmaya başlanan bu terim gerek klasik iktisat teorisinde gerekse Keynesyen iktisat teoride paradoksal bir durum olarak kıymetlendirilir. Bunun nedeni genelde enflasyon ve işsizlik ortasında aykırı orantılı bir korelasyon olmasıdır yani biri düşerken başkası yükselir.

Örneğin sakinlik istihdamın düşmesi manasına gelir fakat enflasyon olabilmesi için toplam arzın toplam talebi karşılayamıyor olması gerekir ki bu da arzı arttıracak iş gücü kalmadığını gösterir ve iktisadın tam istihdam ile tam kapasite çalışmasının bir yan tesiridir.

Stagflasyonda ise sakinlik artar ve istihdam düşerken talebi karşılayacak arz da yaratılamamaktadır. Her ikisinin de tıpkı anda yükselmesi içinden çıkılması sıkıntı bir sarmal haline dönüşür.

Stagflasyonun Ekonomik Olarak Tesirleri Nelerdir?



Ülke iktisadı açısından stagflasyon meydana geldiği vakit kimi önemli sorunlar ile karşı karşıya kalır. Bu sorunlar memleketler arası çapta meydana gelirken tıpkı vakitte bir ülke içindeki ferdi ve toplumsal olarak da problemler yaratabilmektedir.

- Ülke çapında önemli oranda işsizlik meydana gelir.- Enflasyon sayıları daima üst gerçek devam eder.- Ekonomik büyüme yaratılamaz.- Ülke iktisadında önemli bir sakinlik yaşanır.- İhracat düşerken ithalatın oranı artar.

Bugünü önemli durumlar ile karşı karşıya kalan ülkeler, stagflasyon yaşarken birebir vakitte ekonomik tahliller bulmaya çalışırlar. Bu doğrultuda ekonomik açıdan hakikat siyasetler uygulamak suretiyle enflasyon durdurulmaya çalışılırken, işsizliğin artışının önüne geçirme konusunda gayret gösterilir.

Stagflasyonu Önlemek İçin Neler Yapılmalı?



Genel olarak stagflasyonu önlemek ya da durdurmak hedefli, ülke çapındaki hükümetler iki farklı ögesi ele alır. Bunlardan biri enflasyonla çabadır. Yapılan siyasetler kapsamında ekonomik açıdan evvel enflasyonun önüne geçilmeye çalışılır. Bununla bir arada birebir vakitte ekonomiyi canlandıracak ekonomik paketler doğrultusunda siyaset uygulanır. Her ne kadar bu durum o kadar kolay çözülecek bir sorun olmasa bile, vakit içerisinde belirli başlı birtakım uygulamalar sorunu azaltabilir. Lakin hem enflasyonla çaba hem de ekonomik siyaset uygulamak birbirine zıt düştüğü için, bu durum kolay kolay tahlile kavuşmaz.

Hangi Ülkelerde Stagflasyon Yaşanır?



Genel olarak yanlış ekonomik siyasetler ve yüksek oranda işsizliğin artması ile bir arada borçların yükselmesi, ülke çapında stagflasyon yaşanmasına sebep olabilmektedir. Bununla birlikte enflasyon artışı ve faiz oranlarındaki değişiklik, stagflasyonu daha da şiddetlendirir. Bilhassa ihracatın kıymetli oranda düşmesi ve ithalatın da yüksek noktaya çıkması, bu krizin en değerli ögeleri içerisinde yer alır. Ekonomik siyaset ile bir arada enflasyonla hem de işsizlikle gayret ülkeleri epeyce zora sokabilmektedir.