İstanbul 9. Yönetim Mahkemesi, Sulukule ile ilgili kentsel dönüşüm kararına onay veren Müdafaa Heyeti ve Fatih Belediyesi Meclis kararını iptal etti. İstanbul’da yüzlerce yıllık bir tarihe sahip olan ve dünyanın en eski Roman yerleşimlerinden biri sayılan Sulukule, 2006 yılında başlayan kentsel dönüşüm sürecinde büsbütün yıkıldı. Bu yıkım sürecinde açılan onlarca davadan biri Ağustos 2019’da sonuçlandı ve yenileme projesine ikinci kere iptal kararı verildi.
Artı Gerçek'ten Rıfat Doğan'ın haberine göre Sulukule Roman Kültürünü Geliştirme ve Dayanışma Derneği ile uzun yıllardır mahallede yaşayan ve tapuları atalarından miras kalmış olan üç Roman vatandaşın açtığı dava sonucu İstanbul 9. Yönetim mahkemesi, Muhafaza Konseyi kararını, tıpkı vakitte bu kararın uygulanmasına onay veren Fatih Belediyesi meclis kararını iptal etti.
Sulukule Platformu'nun kararla ilgili açıklamasında şu tabirlere yer verildi:
Mahkeme münasebetinde, projenin 5366 sayılı yasaya, kamu faydasına uygun olmamasını ve ortada bir ‘koruma’ bulunmamasını gösterdi.
Neler olmuştu?
Bin yıllık Roman Mahallesi ve UNESCO muhafazası altında olan Sulukule, Fatih Belediyesi’nin 5366 sayılı Yenileme Yasasının “en güzel ve birinci örneği olacağı” teziyle, 2006 yılında yıkılmaya başlanmıştı. Yenileme Konseyinin 02.11.2007 tarih 20 sayılı kararı ile onaylanan bu projede sonucunda mahalle sakinlerinin bir kısmı konutlarından zorla tahliye edilmişti.
Proje, UNESCO karar ve müdafaa kararları dikkate alınmadan hazırlandı ve uygulandı. Mahalle sakinleri, istekli uzmanlar ve sivil toplum dayanağıyla hazırlanan alternatif proje de görmezden gelindi.
Yenileme projesi birinci sefer, 26 Nisan 2012 tarihinde İstanbul 4. Yönetim Mahkemesi tarafından kamu faydası olmadığı gerekçesiyle iptal edildi. Geç gelen bu birinci karar çıkana kadar Sulukule yerle bir edilmişti.
Sulukule'nin hukuk gayreti
Fatih Belediyesi bu kararı aşmak ve inşaata devam edebilmek için birincisinden hiçbir farkı olmayan yeni bir proje hazırladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul II No' lu Yenileme Alanları Kültür ve Tabiat Varlıklarını Müdafaa Bölge Konseyinin 25.07.2012 tarih 51 sayılı kararı ile bu proje de süratle onaylandı.
Mahallenin hukuk uğraşı devam etti ve ikinci projenin de iptali için dava açıldı. Son karar, birincisinden de geç bir formda, tam 12 yıl sonra, geçtiğimiz günlerde geldi. Geç geldiği kadar eksik gelen bu son karara karşı, hak aramak için “ehliyet”siz sayılan sakinler temyiz yoluna gittiler. Sulukule’nin uzun ve şiddetli hukuk uğraşı devam ediyor.