iltasyazilim
FD Üye
TEMYİZ:
Hüküm mahkemesinin kararı yalnız hukuka uygunluk bakımından çözümleme konusu
yapılır
İncelenen vakıalar yeniden analiz konusu yapılamaz
Yeni vakıalar ileri sürülemez (hükümden öce var olan vakıalar)
Temyiz yalnız hukukun hatalı uygulandığı sebebine dayanabilir
Hüküm verildikten sonra meydana gelen ve hükmü etkileyecek olan vakıalar
yargıtayda ileri sürülebilir
Temyiz Edilebilen Kararlar:
Kanun kadar belirlenir
Kaide olarak birincil derece mahkemesinin varmış oldukları tüm nihai kararlar
temyiz edilemez İstisnai olarak bazı nihai kararlar temyiz edilemez
Görevsizlik kararı, yetkisizlik kararı, dava dilekçesinin iptali kararı,
hakimin çekinmesi kararı, davanın iptali kararı… temyiz edilebilir
Davanın konusuz kalması halinde bahşedilen nihai kararlar da temyiz edilebilir
Temyiz Edilemeyen Kararlar:
1miktar ve değeri 40 milyon lirayı geçmeyen menkul mal ve alacak davalarına
ilişkin nihai kararlar kesindir Yani arz ve değeri 40 milyon lirayı
geçmeyen menkul ve alacak davalarına ilişkin her çeşit hukuk mahkemesi nihai
kararları kesindir, temyiz edilemez
Alacağın tamamının dava edilmiş olması halinde hükümde, ana isteminin kabul
edilmeyen bölümü 40 milyon lirayı geçmeyen tarafın temyiz hakkı yoktur
Karşısında tarafça temyiz yoluna başvurulması halinde, temyiz hakkı olmayan
tarafın düzenleyeceği cevap dilekçesinde hükmü temyiz etmesi mümkündür
2özel bir kanun hükmü ile bazı nihai kararların belli olduğu ya da yalnız
başına temyiz edilemeyeceği kabul edilmiş olabilir
Temyiz edilemeyen muhakkak kararlara aleyhinde temyiz yoluna başvurulursa, kararı
veren mahkeme, temyiz isteminin reddine kendisi karar verir
TEMYİZ (BOZMA) SEBEPLERİ: nihai kararlar ilk derece mahkemelerinin hukuk
kuralını yanlış uygulamış olması nedeniyle temyiz edilir
1maddi hukuka dayanan temyiz sebepleri
2usul hukukuna dayanan temyiz sebepleri
bedensel hukuka dayanan temyiz sebepleri: mesela bir hileli fiilden dolayı
tazminat davasında, duruşma haksız fiil şartları mevcut olmadığı halde
davalıyı tazminata mahkum etmiştir Bu bir temyiz sebebidir İlliyet bağı bulunması gerekir
Somut meselenin takdirinde kusur edilmesi
Yöntem hukukna dayanan temyiz sebepleri: usul hukuku kurallarının yanlış
uygulanması
1mutlak temyiz sebepleri: kayda değer usul hukuku kurallarının yanlış
uygulanması halinde, bu yanlış uygulamanın verilen kararı mutlaka etkilediği
farzolunur ki, bu hallere mutlak temyiz sebebi denir Bunlar:
a) mahkemenin görevsiz olması
b) tarafları, dava sebebi ve konusu benzer olan bir (fiilen iki) dava
hakkında birbirine çelişik kararlar verilmiş olması birinin bozulması
gerekir
c) iki taraftan birinin davasını ispat için gösterdiği delillerin kanuni
sebep olmaksızın reddedilmiş olması
d) yargı yolunun caiz olmaması (yani idari mahkemenin görevli olması)
e) bir davaya bakması yasak olan hakimin yargılamaya ve karara iştirak
etmesi
f) temsilci ve mümessil olmayan kişiler huzuruyla davaya bakılmış ve hüküm
verilmiş olması
g) hüküm mahkemesinde davanın görülmesi esnasında tarflardan birince bir
yöntem kuralının yanlış uygulandığını kanıt edecek derecede itiraz edildiği
halde mahkemenin bu itirazı incelememiş olması
h) hükmün gerekçesiz olması
i) bütün dava şartlarının bulunmaması
Yargıtay bu sebeplerden birinin mevcut olduğu sonucuna varırsa kararı bozar
2Nisbi temyiz sebepleri: o yöntem hukuku kuralı yanlış uygulanmasaydı karar
başka türlü verilecek idi ise, bu hal temyiz sebebi olarak kabul edilir
İlliyet bağı bulunması gerekir
Örneğin gerekli olduğu halde bilirkişi incelemesi yaptırılmadan hüküm
verilmiş olması
Mahkemenin yapmış olduğu usul yanlışlığı netice üstüne etkin olmalı Hükmün
sonucunu etkilemeyen usul yanlışlıkları bozma sebebi sayılmaz
TEMYİZ YOLUNA BAŞVURULMASI:
Fakat davanın tarfları başvurabilir
İhtiyari dava arkadaşları, her biri hükmü yalnız başına temyiz edebilir
Zoraki dava arkadaşları, bahşedilen hükmü ancak birlikte temyiz edebilirler
“Hukuki yararın bulnması zorunlu
Temyiz Süresi:
1 Asliye mahkemesi kararlarına karşısında temyiz süresi 15 gündür Bu vakit
ilamın taraflardan parça başına beyanname edildiği tarihten itibaren işlemeye
başlar
2 Sulh mahkemesi kararlarına aleyhinde temyiz süresi 8 gündür Bu süre ilamın
taraflardan parça başına beyanat edildiği tarihten itibaren başlar
Iş mahkemelerinde vakit 8 gündür Bu vakit tefhim ile başlar
3 Bir tarafın davayı temsilci aracılığı ile peşine düşüp takip etmesi halinde, hüküm vekile
beyanat edilir Zaman bu tebligat ile başlar
4 Bu süreler geçtikten sonra temyize başvurulamaz
Temyiz süresini özlem ve ihtiyarı dışarıya bir nedenle kaçırmış olan taraf,
eski ayla getirme yoluna ve aynı zamanda hükmü temyiz etmek
suretiyle hükmün temyizen incelenmesini sağlayabilir bundan başka, temyiz
süresini geçirmiş olan taraf, öteki tarafın süresinde yaptığı temyiz talebi
üstüne, cevap süresi içinde hükmü temyiz edebilir (katılma yolu ile
temyiz) *
Hüküm mahkemesinin kararı yalnız hukuka uygunluk bakımından çözümleme konusu
yapılır
İncelenen vakıalar yeniden analiz konusu yapılamaz
Yeni vakıalar ileri sürülemez (hükümden öce var olan vakıalar)
Temyiz yalnız hukukun hatalı uygulandığı sebebine dayanabilir
Hüküm verildikten sonra meydana gelen ve hükmü etkileyecek olan vakıalar
yargıtayda ileri sürülebilir
Temyiz Edilebilen Kararlar:
Kanun kadar belirlenir
Kaide olarak birincil derece mahkemesinin varmış oldukları tüm nihai kararlar
temyiz edilemez İstisnai olarak bazı nihai kararlar temyiz edilemez
Görevsizlik kararı, yetkisizlik kararı, dava dilekçesinin iptali kararı,
hakimin çekinmesi kararı, davanın iptali kararı… temyiz edilebilir
Davanın konusuz kalması halinde bahşedilen nihai kararlar da temyiz edilebilir
Temyiz Edilemeyen Kararlar:
1miktar ve değeri 40 milyon lirayı geçmeyen menkul mal ve alacak davalarına
ilişkin nihai kararlar kesindir Yani arz ve değeri 40 milyon lirayı
geçmeyen menkul ve alacak davalarına ilişkin her çeşit hukuk mahkemesi nihai
kararları kesindir, temyiz edilemez
Alacağın tamamının dava edilmiş olması halinde hükümde, ana isteminin kabul
edilmeyen bölümü 40 milyon lirayı geçmeyen tarafın temyiz hakkı yoktur
Karşısında tarafça temyiz yoluna başvurulması halinde, temyiz hakkı olmayan
tarafın düzenleyeceği cevap dilekçesinde hükmü temyiz etmesi mümkündür
2özel bir kanun hükmü ile bazı nihai kararların belli olduğu ya da yalnız
başına temyiz edilemeyeceği kabul edilmiş olabilir
Temyiz edilemeyen muhakkak kararlara aleyhinde temyiz yoluna başvurulursa, kararı
veren mahkeme, temyiz isteminin reddine kendisi karar verir
TEMYİZ (BOZMA) SEBEPLERİ: nihai kararlar ilk derece mahkemelerinin hukuk
kuralını yanlış uygulamış olması nedeniyle temyiz edilir
1maddi hukuka dayanan temyiz sebepleri
2usul hukukuna dayanan temyiz sebepleri
bedensel hukuka dayanan temyiz sebepleri: mesela bir hileli fiilden dolayı
tazminat davasında, duruşma haksız fiil şartları mevcut olmadığı halde
davalıyı tazminata mahkum etmiştir Bu bir temyiz sebebidir İlliyet bağı bulunması gerekir
Somut meselenin takdirinde kusur edilmesi
Yöntem hukukna dayanan temyiz sebepleri: usul hukuku kurallarının yanlış
uygulanması
1mutlak temyiz sebepleri: kayda değer usul hukuku kurallarının yanlış
uygulanması halinde, bu yanlış uygulamanın verilen kararı mutlaka etkilediği
farzolunur ki, bu hallere mutlak temyiz sebebi denir Bunlar:
a) mahkemenin görevsiz olması
b) tarafları, dava sebebi ve konusu benzer olan bir (fiilen iki) dava
hakkında birbirine çelişik kararlar verilmiş olması birinin bozulması
gerekir
c) iki taraftan birinin davasını ispat için gösterdiği delillerin kanuni
sebep olmaksızın reddedilmiş olması
d) yargı yolunun caiz olmaması (yani idari mahkemenin görevli olması)
e) bir davaya bakması yasak olan hakimin yargılamaya ve karara iştirak
etmesi
f) temsilci ve mümessil olmayan kişiler huzuruyla davaya bakılmış ve hüküm
verilmiş olması
g) hüküm mahkemesinde davanın görülmesi esnasında tarflardan birince bir
yöntem kuralının yanlış uygulandığını kanıt edecek derecede itiraz edildiği
halde mahkemenin bu itirazı incelememiş olması
h) hükmün gerekçesiz olması
i) bütün dava şartlarının bulunmaması
Yargıtay bu sebeplerden birinin mevcut olduğu sonucuna varırsa kararı bozar
2Nisbi temyiz sebepleri: o yöntem hukuku kuralı yanlış uygulanmasaydı karar
başka türlü verilecek idi ise, bu hal temyiz sebebi olarak kabul edilir
İlliyet bağı bulunması gerekir
Örneğin gerekli olduğu halde bilirkişi incelemesi yaptırılmadan hüküm
verilmiş olması
Mahkemenin yapmış olduğu usul yanlışlığı netice üstüne etkin olmalı Hükmün
sonucunu etkilemeyen usul yanlışlıkları bozma sebebi sayılmaz
TEMYİZ YOLUNA BAŞVURULMASI:
Fakat davanın tarfları başvurabilir
İhtiyari dava arkadaşları, her biri hükmü yalnız başına temyiz edebilir
Zoraki dava arkadaşları, bahşedilen hükmü ancak birlikte temyiz edebilirler
“Hukuki yararın bulnması zorunlu
Temyiz Süresi:
1 Asliye mahkemesi kararlarına karşısında temyiz süresi 15 gündür Bu vakit
ilamın taraflardan parça başına beyanname edildiği tarihten itibaren işlemeye
başlar
2 Sulh mahkemesi kararlarına aleyhinde temyiz süresi 8 gündür Bu süre ilamın
taraflardan parça başına beyanat edildiği tarihten itibaren başlar
Iş mahkemelerinde vakit 8 gündür Bu vakit tefhim ile başlar
3 Bir tarafın davayı temsilci aracılığı ile peşine düşüp takip etmesi halinde, hüküm vekile
beyanat edilir Zaman bu tebligat ile başlar
4 Bu süreler geçtikten sonra temyize başvurulamaz
Temyiz süresini özlem ve ihtiyarı dışarıya bir nedenle kaçırmış olan taraf,
eski ayla getirme yoluna ve aynı zamanda hükmü temyiz etmek
suretiyle hükmün temyizen incelenmesini sağlayabilir bundan başka, temyiz
süresini geçirmiş olan taraf, öteki tarafın süresinde yaptığı temyiz talebi
üstüne, cevap süresi içinde hükmü temyiz edebilir (katılma yolu ile
temyiz) *