Topuk ağrılarının en sık görülen nedeni; topuk dikeni

Topuk ağrısı, en sık görülen ayak rahatsızlıklarından birisidir. Yürürken yükümüz kadar, koşarken ise yükümüzün iki katı kadar topuklarımıza yük biner. Her gün ayakta durduğumuzu ve yürüdüğümüzü düşünürsek, topuk ağrısının ne kadar rahatsız edici olduğunu anlayabiliriz.

Topuk ağrısı olan birçok hasta ekseriyetle topuk dikeni kuşkusu ile müracaat etse de topuk dikeni topuk ağrılarının yalnızca onda birinden sorumludur. Olağan yükteki bireylerde ileri yaşta kilolu şahıslarda daha erken görülen topuk dikeni birçok vakit belirti göstermeden de ilerleyebilir.



Sık görülen topuk ağrısı çeşitleri

Topuk ağrısının sebeplerini ortaya koymanın en hakikat yeri öncelikle ağrının hissedildiği bölge değerlendirilmesidir. Genel olarak topuk ağrısına neden olan durumlar, iki ana kategoride toplanırlar: Topuğun alt kısmındaki ağrı ve topuğun art kısmındaki ağrı. Topuğun alt kısmında olan ağrılar; esas plantar fasiit, topuk dikeni, topuk yağ yastıkçığının esnekliğini kaybetmesi, ayak tabanına giden hudut sıkışması kökenli olabilir.

Plantar fasiit; plantar fasya, ayak tabanında yer alan kasların altında yer alan topuk kemiğinden ayak uç kısmına uzanan fibröz bant biçiminde bir yapıdır. Tekrarlayan travmalar, olağanda yapılanın üzerinde uzun periyodik yapılan yürüyüşler, sportif aktiviteler, farklı uygun olmayan ayakkabılar kullanımı plantar fasyada, plantar fasciit dediğimiz imflamasyona yol açar. Plantar fasciit ağrısı genelde sabah birinci kalkışta, uzun vadeli oturma sonrası birinci ayağa kalkma sırasında ve gün içerisinde yorulmayla bariz olarak hissedilir.

Topuk dikeni; plantar fasiitis uzun mühlet devam ederse fasya doku bantlarının topuğa bağlandığı yerde, bir topuk dikeni (kalsiyum tortusu) şekillenir. Bu çarçabuk çekilen bir röntgende görülebilir. Topuk alt kısmında diken halinde kemik çıkıntı oluşumu ile karakterize olup, topukta diken batması üzere ağrı ile karakterizedir.

Topuk yağ yastıkçığının esnekliğini kaybetmesi; topuk yağ yastıkçığı, topuk kemiği ile topuk derisi altında yer alan esnek bir yağ dokusudur. Rastgele bir travma, darbe gelmesi sonrasında topukta yağ yastığı bölgesinde hassasiyet ve şişlik ile karakterizedir. Ayrıyeten, yaş ilerledikçe topukta yağ yastığında incelme olur ki bu da ağrıların ileri yaşlarda hissedilmesinin bir öteki nedenidir.

Topuk hududu sıkışması; Ayak bileği, iç kısmından iki ana kısma ayrılarak ilerleyen sonun bir kısmı da ayak iç kısmından dolanarak ayak tabanında en dıştaki adeleyi denetim eder. Bu huduttaki sıkışmada ayakta topuğun iç kısmında daha besbelli hissedilir.

Topuğun art kısmındaki ağrılar; aşil tendiniti ve kalkaneal kemik çıkıntıları oluşumu ile Haglund hastalığı dediğimiz topuk kemiği (kalkaneus) art kısmının uzaması olması durumlarında görülür. Sıklıkla neden olarak, uzun müddetli koşu, tenis, raketbol, basketbol üzere sporların belirli bir sistem ve antreman dışında çok yüklenerek yapılması, uygunsuz ayakkabı kullanımı ve yapısal farklılıklar sayılabilir.



Topuk ağrısı nasıl tedavi edilir?

Sıklıkla, antiemflamatuvar ilaçlar, germe eksersizleri, topuk ve taban dayanağı olan tabanlıklar ile hastaların büyük kısmında şikayetlerde gerileme olmaktadır. Israr eden ağrı durumlarında ileri tetkikler yapılarak ağrının nedeni tam olarak ortaya konulur. Saptanan neden nazaran; antrenman, şok dalga tedavisi (ESWT), fizik tedavi, ağrı denetim edici ilaçlar, lokal enjeksiyonlar (steroid, prp) ve cerrahi tedavi gündeme gelebilir.