Ülkemizde Başlıca Tarım Ürünleri

Türkiyede tarım ürünleri
Ülkemizde yeşiten tarım ürünleri nelerdir

BUĞDAY

Birincil yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister Olgunlaşma vehasat döneminde kuraklık gerekirBu özelliğinden dolayı Karadenizkıyılarında tarımıyapılamaz Ayrıca düşük sıcaklılardandolayı Doğu Anadolu Bölgesinin yüksek yerlerinde tarımı yapılamaz Bunların haricen tüm bölgelerimizde tarımıyapılabilirBuğday üretimi iklimdeki karasızlıktan nedeniyle bazı yıllar artarken, bir takım yıllar düşer Üretimin azami olduğu bölgemizİç Anadolu Bölgesidir İl olarak azami Konya,Ankara ve Adana'dır

ARPA

Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır Bundan dolayı buğdayınyetişebildiği tekrar yetişir Keza düşük sıcaklıktandolayı buğdayın yetişemediği DoğuAnadolu'nun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir Üretim en fazla İç AnadoluBölgesinde gerçekleşir

MISIR

Yetişme döneminde bol su ister Bundan dolayı yurdumuzda sulamaimkanı olan tüm bitmiş tarımı yapılabilir Yağ elde edilmeye başlandıktan sonradan tarımı Akdeniz Bölgesinde hızlagelişmiştir Bugün darı üretimimizin yarısına yakını Akdeniz Bölgesinden elde edilir (Adana çevresi ilk olarak gelir) Üretimde 2bölge Karadeniz Bölgesidir (Buğdayın yerine tarımı yapılmaktadır) Bölge halkının temel besin maddesi olduğundanticarette değeri yoktur

ÇELTİK (PİRİNÇ)

Çeltik ilk çimlenme döneminde bol su ister Hasat dönemindekuraklık gerekir Yurdumuzun sıcaklık şartları çeltik tarımına elverişlidir Ama su sorunu vardır Bu sebeple tarımı akarsukenarlarında gelişmiştir Çeltik tarım alanlarında sivrisinek çok geliştiğinden ekim alanları devletin kontrolündedir (yerleşimbirimleri çevresinde tarımına müsaade edilmemektedir Üretimde en büyük paya sahip bölgemiz Marmara Bölgesidir BaştaEdirne ilimiz gelmektedir Hem Balıkesir , Çanakkale ve Bursa çevrelerinde de tarımı yapılırÜretimde ikinci bölge Karadeniz Bölgesidir Öncelikle Samsun almak
üzere, Çorum, Sinop, Kastamonu çevresinde tarımı gelişmiştirAkdeniz bölgesinde Silifke ve Amik ovaları kayda değer çeltik ekim alanıdırÜretimimiz tatmin edici olmadığından ithal etmekteyiz

ÇAVDAR

Serin yayla iklimi ister Yem sanayisinde kullanılır En fazlatarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir

BAKLAGİLLER

NOHUT

Ilk yetişme döneminde yağış ister Hasat döneminde kuraklıkgerekir Yurdumuz iklim şartları başlıca nohut tarımına elverişlidir en fazla tarımı İç Anadolu Bölgesindeyapılmaktadır Bu bölgemizi Akdeniz ve Ege Bölgeleri takip
etmektedir

MERCİMEK

Kuraklığa dayanıklı olduğu için azami tarımı G DoğuAnadolu Bölgesinde gelişmiştir Mercimek üretimimizin yarıdan fazlası bu bölgeden karşılanır (kırmızı mercimek) Üretimdeikinci bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir(yeşil mercimek)

FASULYE

Yurdumuzda sulandırma imkanı olan her yerde tarımı yapılabilirÜretimde en büyük paya sahip bölgemiz İç Anadoludur

SANAYİ BİTKİLERİ

TÜTÜN
Kıraç arazilerde yetişebilir Ilk yetişme döneminde su isterDaha sonradan mutlaka kuraklık olmalı Tüm bölgelerimizde tarımı yapılabilir Ancak nitelikli tütün yetiştirilmesi amacıyla ekimalanları devlet tarafından sınırlandırılmıştır Üretimde 1 Ege Bölgesidir ( Manisa, İzmir, Okumuş, Muğla, Denizlive Uşak çevresi)2 GDoğu Anadolu Bölgesi 3Karadeniz Bölgesidir

ŞEKER PANCARI
Yurdumuzda tarımı 1925 yılında Uşak'ta başlamıştır (ilkfabrika Uşak'ta 1926 yılında kuruldu) Bugün fabrikaların kurulduğu tekrar tarımı yapılmaktadır Belirli iklim ve toprakisteği yoktur Sulandırma imkanı olan baştan tarımı yapılabilir Üretimde 1 İç Anadolu Bölgesidir** Şeker pancarı tarladan söküldükten sonra kısa bir vakit sonradan işlenmesi gerektiğinden tarımı fabrikalar çevresinde yapılırHem pancar küspesi hayvan yemi olarak kullanıldığı için buralarda besi hayvancılığı da gelişmiştir*** Kıyı bölgelerimizde tarımı yapılmaz Sebebi buralarda dahafazla gelir getiren ürünlere öncelik verilmesidir

PAMUK
Alüvyal toprakları sever Hem yüksek sıcaklığa ihtiyaçduyar Yetişme döneminde bol su, hasat döneminde kuraklık gerekir Üretimde 1 Güneydoğu Anadolu Bölgesir (en fazla ŞUrfa Çevresi)Gap ile birlikte tarımı hızla gelişmektedir 2 Ege Bölgesi (kıyıdaki bütün buhran ovalarında), 3 Akdeniz Bölgesi(ilk kez Adana almak üzere Hatay, İçel, Antalya Çevresi), Hem Marmara Bölgesinde Balıkesir, Bursa ve Çanakkale çevresi ileDoğu Anadolu Bölgesinde etrafı dağlarla kenarlı çukur alanlardatarımı yapılır(Elazığ ve Iğdır çevresi)

ÇAY
Tropikal iklim bitkisidir Bol ve düzenli yağış ister Bulutlu günsayısı fazla olmalıdır Kışlar ılık geçmelidir Yurdumuzda en iyi yetişme şartlarını Doğu Karadeniz Bölümünde bulmuşturBugün Rize öncelikle edinmek üzere Ordu'dan Gürcistan sınırına dek olan kıyı kesimde tarımı yapılmaktadır Yurdumuzda dere tarımıCumhuriyetin ilanından sonradan başlamıştır (1924) Akarsu tarımının tamamı Karadeniz bölgesindedir

HAŞHAŞ
Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde tarımıyapılabilir Ama uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolündedir Bugün öncelikle Afyon elde etmek üzere Kütahya, Uşak,Denizli, Burdur, Isparta, Konya çevresinde tarımı yapılır Yiyecek sanayisinde ve tıpta narkoz yapımında kullanılır Son yıllarda tütün bitkisine altarnatif bitki olsun diye Manisa'nın kırsal kesimlerinde (Gördes, Demirci, Kula ,Selendi gibi) haşhaş tarımına müsade edilimiştir

KETEN KENEVİR
Lifleri dokuma sanayisinde,ip ve halat yapımında kullanılırYurdumuz üretiminin tamamına yakını Karadeniz Bölgesindenkarşılanır Ilk Kez Kastamonu olmak üzere Samsun ,Amasya ve Çorumçevresinde tarımı yapılırEge Bölgesinde ise kütahyaçevresinde tarımı yapılmaktadırKenevirden uyuşturucu elde edildiğinden üretimi devlet kontrolündedir

YAĞ BİTKİLERİ

GÜNDÖNDÜ
Birincil yetişme döneminde su , hasat döneminde kuraklık ister Bundan nedeniyle Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde sulandırma ile tarımı yapılır Üretimde 1 Marmara Bölgesi (Ergene Bölümü) 2 Karadeniz Bölgesi (Orta Karadeniz) 3 İç Anadolu Bölgesi'dir *** Son yıllarda Akdeniz ve Ege Bölgelerinde tarımı hızla gelişme göstermektedir Sebebi pamuk bitkisine göre daha eksik masraflı olmasıdır

ZEYTİN
Akdeniz iklim bitkisidir Ancak Akdeniz Bölgesinde tarımı artı gelişmemiştir Daha artı gelir getiren ürünlere öncelik tanınmasından dolayı Bugün üretimde 1 Ege Bölgesi (Kıyı Ege Bölümündeki ova ve kenarlarında Manisa, Aydın, İzmir, Muğla , Denizli çevresi) 2 Marmara BölgesiGüney Marmara kıyıları (en kaliteli sofralık zeytin bu bölgeden Gemlik çevresinden elde edilir) 3 Akdeniz Bölgesi (Antalya çevresi en fazla) Hem Doğu Karadeniz'de Çoruh vadi oluğunda (Artvin) ve Goğu Anadolu Bölgesi'nde GAntep çevresinde tarımı yapılır Zeytinin devirli imal özelliğinden nedeniyle; imal bir sene artı, bir sene azdır Dünya zeytin üretiminde İtalya , İspanya ve Yunanistan'dan daha sonra 4 sıradayız

SOYA FASULYESİ
Önceleri daha fazla Doğu Karadeniz'de OrduGiresun çevresinde tarımı yapılırdı 1982 yılından daha sonra yağ sanayisinde kullanılmaya başlanılınca tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir Kısa sürede geliştiği için bölgede ikinci ürün olarak yetiştirilir Adana ilk olarak olmak üzere İçel, Hatay çevresinde tarımı gelişmiştir Türkiye üretiminin % 92 'sini Akdeniz Bölgesi karşılar

YER FISTIĞI
Akdeniz iklim şartlarında iyi yetişmektedir en fazla tarımı bu bölgede Adana çevresinde gelişmiştir(%91) Hem GDoğu Anadolu Bölgesinin batısında, Ege Bölgesi'nde Muğla Manisa ve Aydınlatılmış çevresi, G Marmara Bölümü'nde Balıkesir, Çanakkale çevresinde tarımı yapılır Çerez olarak tüketildiği gibi yağ da elde edilir

SUSAM
Sıcak iklim bitkisidir Yurdumuzda ilk olarak GDoğu Anadolu Bölgesi olmak üzere Akdeniz ve Ege Bölgelerinde tarımı yapılır Yağ elde edilir Ayrıca helva yapımında kullanılır

MEYVECİLİK


ANTEP FISTIĞI
En iyi yetişme şartlarını G Doğu Anadolu Bölgesinde bulmuştur (% 90) Ilk Kez Şanlıurfa ve Gaziantep gelir Hem Akdeniz ve Ege Bölgelerinde çitlembik ağaçlarının aşılanması ile de tarımı yapılabilmektedir Kayda Değer ihracat ürünümüzdür


ÜZÜM
Kışın 40ºC ye dek dayanabilir Bundan dolayı meyveler içinde yetişme alanı en geniş olanıdır Üzüm üretiminde ilk olarak Ege Bölgesi (Manisa, İzmir, Denizli ) kazanç 2 GDoğu Anadolu Bölgesidir 3 İç Anadolu Bölgesidir

ELMA
Üzümden daha sonra yetişme alanı en geniş olan meyvedir Tüm bölgelerimizde tarımı yapılabilir Niğde, Nevşehir, Amasya, Tokat, Kastamonu, Bursa, Burdur, Isparta, Antalya kayda değer elma imal merkezlerimizdir

İNCİR
Akdeniz iklim bitkisidir Kış ılıklığı ister ve yaz kuraklığı ister maksimum tarımı Ege Bölgesi'nde gelişmiştir (Öncelikle Aydınlatılmış kazanç) Üretimin %80 i bu bölgeden karşılanır Hem Akdeniz Bölgesi, G Marmara ve GDoğu Anadolu Bölgesinin batısı ile Karadeniz kıyılarında (Doğu Karadeniz kıyıları hariç) tarımı yapılabilir Türkiye Dünya kuru incir üretiminde ilk sırada yer alır ve önemli ihracat ürünümüzdür

FINDIK
Anavatanı Türkiye'dir En iyi yetişme şartları Karadeniz iklim bölgesidir Yurdumuz üretiminin %90 'ını Karadeniz bölgesi karşılar en fazla Ordu Giresun edinmek üzere Karadeniz kıyılarında tarımı yapılmaktadır Keza Marmara Bölgesinde Sakarya çevresinde tarımı yapılır Türkiye dünya fındık üretiminde ve ihracatında ilk sırada yer alır (%6070)

TURUNÇGİLLER

Tropikal iklim bitkisidir Yurdumuzda tarımı en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir (%88) Antalya ilk olarak edinmek üzere tüm Akdeniz kıyılarında tarımı yapılabilmektedir Keza Ege Bölgesinde İzmir'e değin olan güney kıyılarında, GMarmara Bölümünün soğuktan korunmuş kıyılarında, Doğu Karadeniz
Bölümünde Rize çevresinde ve GDoğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılmaktadır
Ege Bölgesinde kıyıdan 200 km içerilere dek tarımı yapılabilmektedir Sebebi bölgede dağların kıyıya dikey uzanması sonucu deniz etkisinin iç kesimlere değin sokulabilmesidir
Doğu Karadeniz Bölümünde yetiştirilebilmesi kış ılıklığı ile ilgilidir

MUZ
Tropikal iklim bitkisidir Yurdumuzda Akdeniz Kıyılarında tarımı yapılabilmektedir Bugün tarımı daha fazla Alanya Anamur aralarında gelişmiştir

KAYISI
Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir azami tarımı DAnadolu Bölgesi'nde MalatyaElazığ çevresinde gelişmiştir

BADEM
Kıraç arazilerde yetişebilmektedir Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilmektedir maksimum İç Anadolu Bölgesinde Niğde Nevşehir çevresinde gelişmiştir

SEBZECİLİK
Sebzeler fazla fazla su isterler Yurdumuzda sebze yetiştiriciliği maksimum Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir Bu bölgeyi Ege ve Marmara Bölgeleri takip eder minimum geliştiği bölgemiz DAnadolu bölgesidir Sebebi yaz mevsiminin çok kısa sürmesidir Hem İç Anadolu Bölgesinde de sulandırma yetersizliğinden nedeniyle sebze tarımı gelişmemiştir *** Sebze tarımı seracılık faaliyetleri ile Akdeniz ve Ege Bölgelerinde bütün yıl yapılabilmektedir Seracılığın buralarda gelişme sebepleri; kışların ılık geçmesi ve güneşli gün sayısının artı olmasıdır *