Turkiyede uygulanan Demokrasi Ceşitleri
Turkiyedeki demokrasi hakkında bilgi
Osmanlı İmparatorluğu’nda halkın yonetime katılması yonunde ilk adım 1 Meşrutiyet’le atıldı 1876’da ilan edilen anayasada ilk kez kişi hak ve ozgurluklerinden soz ediliyor ve uyeleri secimle belirlenecek bir meclis kurulu¬yordu Kısa suren bu donemi 1908’de İİ Meşrutiyet’in ilanı ve anayasanın meclisin yetkilerini genişletici yonde değiştirilmesi izledi
1923’te kurulan Turkiye Cumhuriyeti “halk egemenliği temeline dayanıyordu 1924’te kabul edilen yeni anayasada “Hakimiyet ka¬yıtsız şartsız milletindir ilkesi de yer aldı Ge¬nel oya dayalı secim sistemi kabul edilmekle birlikte yalnızca bir siyasal parti bulunuyordu 1924 ve 1930’daki cok partili demokrasiye ge¬ciş girişimleri başarısızlıkla sonuclandı İİ Dunya Savaşı sonrasında yeni partilerin ku¬rulmasına olanak tanındı 1946’da kurulan Demokrat Parti 1950’de yapılan secimlerde Cumhuriyet Halk Partisi’nden daha fazla oy alarak iktidara geldi
Turkiye’deki cok partili demokratik yaşam 27 Mayıs 1960, 12 Mart 1971 ve 12 Eylul 1980’de olmak uzere uc kez askeri mudahale sonucu kesintiye uğradı 27 Mayıs mudahalesi sonrasında halkoylamasıyla kabul edilen 1961 Anayasası kişi hak ve ozgurluklerini genişle¬ten, yasama ve yurutme uzerindeki yargı de¬netimini guclendiren bir nitelik taşıyordu
Bu¬na karşılık, 12 Eylul mudahalesinin ardından hazırlanan ve 1982’de halkoylamasıyla kabul edilen yeni anayasa bazı hak ve ozgurluklere sınırlamalar getirdi, Anayasa Mahkemesi ve Danıştay gibi yargı organlarının yetkilerini kısıtladı
Gunumuzde, Turkiye’de demokrasinin tum ilke, kural ve kurumlarıyla yerleştirilmesinin ve surdurulmesinin gerekli olduğu goruşu toplumun hemen hemen butun kesimlerince kabul edilmektedir
Turkiyedeki demokrasi hakkında bilgi
Osmanlı İmparatorluğu’nda halkın yonetime katılması yonunde ilk adım 1 Meşrutiyet’le atıldı 1876’da ilan edilen anayasada ilk kez kişi hak ve ozgurluklerinden soz ediliyor ve uyeleri secimle belirlenecek bir meclis kurulu¬yordu Kısa suren bu donemi 1908’de İİ Meşrutiyet’in ilanı ve anayasanın meclisin yetkilerini genişletici yonde değiştirilmesi izledi
1923’te kurulan Turkiye Cumhuriyeti “halk egemenliği temeline dayanıyordu 1924’te kabul edilen yeni anayasada “Hakimiyet ka¬yıtsız şartsız milletindir ilkesi de yer aldı Ge¬nel oya dayalı secim sistemi kabul edilmekle birlikte yalnızca bir siyasal parti bulunuyordu 1924 ve 1930’daki cok partili demokrasiye ge¬ciş girişimleri başarısızlıkla sonuclandı İİ Dunya Savaşı sonrasında yeni partilerin ku¬rulmasına olanak tanındı 1946’da kurulan Demokrat Parti 1950’de yapılan secimlerde Cumhuriyet Halk Partisi’nden daha fazla oy alarak iktidara geldi
Turkiye’deki cok partili demokratik yaşam 27 Mayıs 1960, 12 Mart 1971 ve 12 Eylul 1980’de olmak uzere uc kez askeri mudahale sonucu kesintiye uğradı 27 Mayıs mudahalesi sonrasında halkoylamasıyla kabul edilen 1961 Anayasası kişi hak ve ozgurluklerini genişle¬ten, yasama ve yurutme uzerindeki yargı de¬netimini guclendiren bir nitelik taşıyordu
Bu¬na karşılık, 12 Eylul mudahalesinin ardından hazırlanan ve 1982’de halkoylamasıyla kabul edilen yeni anayasa bazı hak ve ozgurluklere sınırlamalar getirdi, Anayasa Mahkemesi ve Danıştay gibi yargı organlarının yetkilerini kısıtladı
Gunumuzde, Turkiye’de demokrasinin tum ilke, kural ve kurumlarıyla yerleştirilmesinin ve surdurulmesinin gerekli olduğu goruşu toplumun hemen hemen butun kesimlerince kabul edilmektedir