iltasyazilim
FD Üye
Vecihi Hürkuş
Doğum 06 Ocak 1896İstanbul
Ölüm 16 Temmuz 1969Ankara
Meslek Pilot
Vecihi Hürkuş, Türk pilot Havacılık tarihimizin manâlı simalarından olan Hürkuş, uçak düşüren birincil Türk pilot olarak hafızalara kazınır Bir süre tutsak düşer lakin ilginç bir şekilde memlekete dönmeyi başarır Birincil Türk Sivil Tayyare Mektebi'ni kurar ve ikisi kız, toplam on iki öğrenci ile eğitim ve öğretime başlar Türkiye ’nin birincil kadın pilotu olan, Bedriye Gökmen bu okuldan mezun olur Hayatı boyunca kısıtlamalar, yasaklar ve olumsuzluklarla çaba etmesine karşın başarılı işlere imza atar
YAŞAMSAL
AİLE VE EĞİTİM HAYATI
Gümrük Müfettişi Faham Bey ile Zeliha Niyir Hanım'ın çocukları olarak 6 Ocak 1896 tarihinde Arnavutköy Akıntıburnu ’ndaki yalıda dünyaya geldi 3 yaşında babasını kaybeden Hürkuş, dul annesi ve akrabalarıyla beraber büyür Bir vakitten sonradan Harbiye ’de eskrim ve resim hocası olan amcası Şekür Bey ’in yanında sığındı ve sonra da annesi ve kardeşleriyle Üsküdar ’a yerleşti Gönüllü olarak 1912 ’de Balkan Harbi ’ne eniştesi Kurmay Albay Kemal Bey'le beraber katılarak Edirne ’ye giren kuvvetler içinde yer aldı Balkan Harbi sonunda İstanbul Ordu Kumandanlığı kadar Beykoz Serviburun ’daki esir kampına kumandan oldu 1914 yılında İstanbul – Kahire seferinde, Nuri, Sadık ve Fethi Beylerin şehit olmalarından çok etkilenerek pilot olmaya karar verdi Yaşı minik olduğundan makinist mektebine alındı ve sonrasında Bağdat cephesine uçak makinisti olarak gönderildi Orada bir uçak kazasında yaralanarak İstanbul ’a döndü Yeşilköy ’deki Tayyare Mektebi ’ne girerek tayyareci oldu
ÇALIŞMA YAŞAMSAL
Pilot Astsubay künyesiyle 1916 senesinde ilk uçuşunu gerçekleştirerek mezun olan Hürkuş, 1917 senesinde Kafkas cephesine atandı Kafkas cephesinde bir uçak düşürerek Türkiye ’nin uçak düşüren birincil pilotu oldu ve burada biir saldırıda yaralanarak Ruslara esir düştü Azerbaycan ’ın Nargin adasındaki Türklerin toplandığı esir kampından Azerbaycanlı Türklerin yardımı ile 1 yıllık esaretten sonradan, yüzerek kaçtı ve başkent İstanbul ’a dönerek, 1920 ’de Kurtuluş Savaşı ’na katıldı Sayısız başarıya imza atan Hürkuş, Kurtuluş Savaşı ’nın birincil ve son uçuşunu gerçekleştirdi ve 3 takdirname sonucu “Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası'na laıyk görüldü 1923 senesinde bir dönem İzmir Seydiköy ’de tayin yaptı
ÇALIŞMALARI VE BAŞINA GELEN TRAJİKOMİK DURUM
1924 yılında Yunanlılardan savaş ganimeti olarak toplanan parçalardan oluşan ve birincil Türk uçağı ünvanına sahip olan “Vecihi K6 modelini üretti Bundan sonrası birazcık trajikomiktir Uçağın uçuş sertifikasını alabilmesi için izine ihtiyaç vardır Bunun için bir heyet toplanır Fakat heyette uçak uçurmayı bilen olmadığı için Hürkuş ’a, “Biz sana bu lisansı veremeyiz, uçağına güveniyorsan atla, direk, bizi de kurtar denir28 Ocak 1925 senesinde Vecihi Hürkuş, denileni yapar uçağına atlar ve 15 dk ’lık güzel bir deneme uçuşu yaparLakin “Izin almadan uçtun gerekçesi ile cezalandırılan pilot, Hava Kuvvetleri'nden istifa eder ve Türk Tayyare Cemiyeti'ne katıldı Milli Savunma Bakanlığı Kayseri ’de, Tayyare ve Motor Anonim Şirketi adında bir uçak fabrikası ayarlamak isteyince TOMTAŞ isimli fabrika Hürkuş ile anlaştı Hürkuş, biri on dört karakter Junkers G24 bir diğeri altı kişilik, tek motorlu Junker F13 model uçaklarla beraber 1927 senesinde Ankara – Kayseri arasında ulaşım uçuşları yaptı Bu uçuşlar Türkiye ’nin birincil hava yolları uçuşları sayılmaktadır Hürkuş, TOMTAŞ ’a Junkers A35 uçaklarının yakacak deposuna ilave yaparak Ankara – Tahran uçuşunu yerine getirmek istediğini söyledi Bu vesile ile üretimi arttırarak tanıdık olmayan devletlere de uçak satabilme fikrini ortaya koydu fakat TOMTAŞ kadar kabul görmedi ve kurum 1928 senesinde iflas etti
ATATÜRK'LE OLAN İRTİBATI VE ÖLÜMÜ
Yıllardan 1930'dur ve Kadıköy ’de kiraladığı bir keresteci dükkanında, 3 ay gibi bir sürede, ilk Türk sivil uçağı olacak olan Vecihi K14 ’ün çalışmalarına başladı ve 23 Nisan 1931'de Çekoslovakya'ya artan bir şekilde Türkiye'den alamadığı lisansı oradan aldı Bir vakit sonra Türkiye'ye döndü ve turne detaylı incelemeler yaptı Bir Anda gelen telgrafla Vecihi K14 uçuştan men edilerek uçması yasaklandı 21 Nisan 1932 ’de Vecihi Hürkuş, ilk Türk Sivil Tayyare Mektebi'ni Kurar ve ikisi kız toplam on iki öğrenci ile 27 Eylül 1932 eğitim ve öğretime başladı Türkiye ’nin birincil kadın pilotu olan, Bedriye Gökmen bu okuldan mezun oldu Nuri Demirağ'dan uçak yapımı için Hürkuş ’a beş bin Türk lirası yardım aldı ve 1933 senesinde Hürkuş, adı Nuri Bey olan Vecihi K16 uçağını yaptı Hem aynı sene tek kanatlı Vecihi K15 ve uçak motoru kullanılarak VecihiSK adlı bir deniz botu da yaptı Bundan sonradan Atatürk'le Türk Hava Kurumu başkanı Fuat Bulca yoluyla iletişim kurdu
Atatürk “Türk Kuşu namı ile yeni bir alıştırma yolu açın ve Vecihi ’den faydalanın! emrini verdi 1937 senesinde Türk Hava Kurumu, Hürkuş ’u mühendislik eğitimi alması için Almanya ’daki Weimar Mühendislik Okulu'na gönderir 1939 senesinde diplomasını aldı ancak Türkiye ’ye döndüğünde, “İki yılda mühendis olunmaz gerekçesi ile uçak mühendisliği ruhsatını alamadı Havacılıktan uzun yıllar öbür kaldıktan sonradan 1947 ’de Kanatlılar Cemiyeti ’ni ve tekrar benzer adla Kanatlılar Dergisi ’ni kurdu ama çoğunluğu üniversite öğrencilerinden oluşan kurum pozitif uzun ömürlü olmadı 26 Kasım 1954 ’te Hürkuş Havayollarını kurdu fakat kazalar, kaçırılmalar gibi sebeplerden nedeniyle şirket uçuştan men edildi Ankara ’da geçirdiği bir kaza sonucu komaya giren Vecihi Hürkuş, tevafuk olacak fakat insanların ay ’a ayak hücum etmek üzere uçtuğu gün olan 16 Temmuz 1969 senesinde Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi'nde hayata gözlerini yumdu *
Doğum 06 Ocak 1896İstanbul
Ölüm 16 Temmuz 1969Ankara
Meslek Pilot
Vecihi Hürkuş, Türk pilot Havacılık tarihimizin manâlı simalarından olan Hürkuş, uçak düşüren birincil Türk pilot olarak hafızalara kazınır Bir süre tutsak düşer lakin ilginç bir şekilde memlekete dönmeyi başarır Birincil Türk Sivil Tayyare Mektebi'ni kurar ve ikisi kız, toplam on iki öğrenci ile eğitim ve öğretime başlar Türkiye ’nin birincil kadın pilotu olan, Bedriye Gökmen bu okuldan mezun olur Hayatı boyunca kısıtlamalar, yasaklar ve olumsuzluklarla çaba etmesine karşın başarılı işlere imza atar
YAŞAMSAL
AİLE VE EĞİTİM HAYATI
Gümrük Müfettişi Faham Bey ile Zeliha Niyir Hanım'ın çocukları olarak 6 Ocak 1896 tarihinde Arnavutköy Akıntıburnu ’ndaki yalıda dünyaya geldi 3 yaşında babasını kaybeden Hürkuş, dul annesi ve akrabalarıyla beraber büyür Bir vakitten sonradan Harbiye ’de eskrim ve resim hocası olan amcası Şekür Bey ’in yanında sığındı ve sonra da annesi ve kardeşleriyle Üsküdar ’a yerleşti Gönüllü olarak 1912 ’de Balkan Harbi ’ne eniştesi Kurmay Albay Kemal Bey'le beraber katılarak Edirne ’ye giren kuvvetler içinde yer aldı Balkan Harbi sonunda İstanbul Ordu Kumandanlığı kadar Beykoz Serviburun ’daki esir kampına kumandan oldu 1914 yılında İstanbul – Kahire seferinde, Nuri, Sadık ve Fethi Beylerin şehit olmalarından çok etkilenerek pilot olmaya karar verdi Yaşı minik olduğundan makinist mektebine alındı ve sonrasında Bağdat cephesine uçak makinisti olarak gönderildi Orada bir uçak kazasında yaralanarak İstanbul ’a döndü Yeşilköy ’deki Tayyare Mektebi ’ne girerek tayyareci oldu
ÇALIŞMA YAŞAMSAL
Pilot Astsubay künyesiyle 1916 senesinde ilk uçuşunu gerçekleştirerek mezun olan Hürkuş, 1917 senesinde Kafkas cephesine atandı Kafkas cephesinde bir uçak düşürerek Türkiye ’nin uçak düşüren birincil pilotu oldu ve burada biir saldırıda yaralanarak Ruslara esir düştü Azerbaycan ’ın Nargin adasındaki Türklerin toplandığı esir kampından Azerbaycanlı Türklerin yardımı ile 1 yıllık esaretten sonradan, yüzerek kaçtı ve başkent İstanbul ’a dönerek, 1920 ’de Kurtuluş Savaşı ’na katıldı Sayısız başarıya imza atan Hürkuş, Kurtuluş Savaşı ’nın birincil ve son uçuşunu gerçekleştirdi ve 3 takdirname sonucu “Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası'na laıyk görüldü 1923 senesinde bir dönem İzmir Seydiköy ’de tayin yaptı
ÇALIŞMALARI VE BAŞINA GELEN TRAJİKOMİK DURUM
1924 yılında Yunanlılardan savaş ganimeti olarak toplanan parçalardan oluşan ve birincil Türk uçağı ünvanına sahip olan “Vecihi K6 modelini üretti Bundan sonrası birazcık trajikomiktir Uçağın uçuş sertifikasını alabilmesi için izine ihtiyaç vardır Bunun için bir heyet toplanır Fakat heyette uçak uçurmayı bilen olmadığı için Hürkuş ’a, “Biz sana bu lisansı veremeyiz, uçağına güveniyorsan atla, direk, bizi de kurtar denir28 Ocak 1925 senesinde Vecihi Hürkuş, denileni yapar uçağına atlar ve 15 dk ’lık güzel bir deneme uçuşu yaparLakin “Izin almadan uçtun gerekçesi ile cezalandırılan pilot, Hava Kuvvetleri'nden istifa eder ve Türk Tayyare Cemiyeti'ne katıldı Milli Savunma Bakanlığı Kayseri ’de, Tayyare ve Motor Anonim Şirketi adında bir uçak fabrikası ayarlamak isteyince TOMTAŞ isimli fabrika Hürkuş ile anlaştı Hürkuş, biri on dört karakter Junkers G24 bir diğeri altı kişilik, tek motorlu Junker F13 model uçaklarla beraber 1927 senesinde Ankara – Kayseri arasında ulaşım uçuşları yaptı Bu uçuşlar Türkiye ’nin birincil hava yolları uçuşları sayılmaktadır Hürkuş, TOMTAŞ ’a Junkers A35 uçaklarının yakacak deposuna ilave yaparak Ankara – Tahran uçuşunu yerine getirmek istediğini söyledi Bu vesile ile üretimi arttırarak tanıdık olmayan devletlere de uçak satabilme fikrini ortaya koydu fakat TOMTAŞ kadar kabul görmedi ve kurum 1928 senesinde iflas etti
ATATÜRK'LE OLAN İRTİBATI VE ÖLÜMÜ
Yıllardan 1930'dur ve Kadıköy ’de kiraladığı bir keresteci dükkanında, 3 ay gibi bir sürede, ilk Türk sivil uçağı olacak olan Vecihi K14 ’ün çalışmalarına başladı ve 23 Nisan 1931'de Çekoslovakya'ya artan bir şekilde Türkiye'den alamadığı lisansı oradan aldı Bir vakit sonra Türkiye'ye döndü ve turne detaylı incelemeler yaptı Bir Anda gelen telgrafla Vecihi K14 uçuştan men edilerek uçması yasaklandı 21 Nisan 1932 ’de Vecihi Hürkuş, ilk Türk Sivil Tayyare Mektebi'ni Kurar ve ikisi kız toplam on iki öğrenci ile 27 Eylül 1932 eğitim ve öğretime başladı Türkiye ’nin birincil kadın pilotu olan, Bedriye Gökmen bu okuldan mezun oldu Nuri Demirağ'dan uçak yapımı için Hürkuş ’a beş bin Türk lirası yardım aldı ve 1933 senesinde Hürkuş, adı Nuri Bey olan Vecihi K16 uçağını yaptı Hem aynı sene tek kanatlı Vecihi K15 ve uçak motoru kullanılarak VecihiSK adlı bir deniz botu da yaptı Bundan sonradan Atatürk'le Türk Hava Kurumu başkanı Fuat Bulca yoluyla iletişim kurdu
Atatürk “Türk Kuşu namı ile yeni bir alıştırma yolu açın ve Vecihi ’den faydalanın! emrini verdi 1937 senesinde Türk Hava Kurumu, Hürkuş ’u mühendislik eğitimi alması için Almanya ’daki Weimar Mühendislik Okulu'na gönderir 1939 senesinde diplomasını aldı ancak Türkiye ’ye döndüğünde, “İki yılda mühendis olunmaz gerekçesi ile uçak mühendisliği ruhsatını alamadı Havacılıktan uzun yıllar öbür kaldıktan sonradan 1947 ’de Kanatlılar Cemiyeti ’ni ve tekrar benzer adla Kanatlılar Dergisi ’ni kurdu ama çoğunluğu üniversite öğrencilerinden oluşan kurum pozitif uzun ömürlü olmadı 26 Kasım 1954 ’te Hürkuş Havayollarını kurdu fakat kazalar, kaçırılmalar gibi sebeplerden nedeniyle şirket uçuştan men edildi Ankara ’da geçirdiği bir kaza sonucu komaya giren Vecihi Hürkuş, tevafuk olacak fakat insanların ay ’a ayak hücum etmek üzere uçtuğu gün olan 16 Temmuz 1969 senesinde Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi'nde hayata gözlerini yumdu *