Obeziteye karşı savaşmak icin oncelikle durumun farkında olmalısınız Bunun icinse en yaygın kullanılan olcum vucut kitle indeksi Peki vucut kitle indeksi her şeyin cevabı mı?
Vucut kitle indeksini (VKİ) hayatınızda en az bir kez duymuşsunuzdur Boyunuza ve kilonuza bağlı olarak yapılan bir olcum Bir kişinin obez olup olmadığını, kilosunun normal olup olmadığını belirlemek icin yapılıyor Bazı eksik yonleri de yok değil Vucut kitle indeksinin vucut şeklinizi olcmenin en guvenilir yolu olmadığı bazı noktalar olabilir Fitlik duzeyiniz hakkında herhangi bir bilgi sağlayamıyor Peki vucut kitle indeksi ne kadar faydalı? Alternatif olarak kullanılacak bir yontem var mı?
Vucut kitle indeksi
İlk vucut kitle indeksinin hesaplanmasının tarihi 1832’lere dayanıyor Cok az bilgiyle ortaya cıkan bu yontem şimdi modern olarak obezitenin olculmesinde kullanılıyor
Kişinin boyu ve kilosuna bağlı olarak olculen vucut kitle indeksi insanları 4 farklı kategoriye ayırıyor
• Zayıflar: VKİ 18,5 ‘in altında olanlar
• Normaller: VKİ 18,5 – 24,9 arasında olanlar
• Şişmanlar: VKİ 25 – 29,9 arasında olanlar
• Obezler: VKİ 30 ve yukarısında olanlar
Bu olcumler nufusun %90 – 95’i icin gecerli Vucut kitle indeksinin sadece genel olarak tanı koyduğunu ayrıntıya girmediğini savunanlar var Bunun karşısında duran, elleştirenler de var Vucut kitle indeksinin bilimsel araştırmalara dayandığını ve sonucların yeterli olduğunu savunuyorlar Dunya nufusu duşunulduğunde bu insanların hepsi icin gecerli olabilecek, vucut kitle indeksinden daha guvenilir bir olcum olmadığını iddia ediyorlar
Ancak bireysel olarak baktığınızda vucut kitle indeksi sizin icin ideal yontem olmayabilir
Vucut kitle indeksinin dezavantajları
Vucut kitle indeksi bir numaradan ibaret Vucudunuzun icindekiler hakkında bilgi sağlaması mumkun değil Orneğin ne kadar kasınız olduğu, ne kadar yağınız olduğu vucut kitle indeksinin verebileceği bilgiler arasında değil Bu yuzden sonuclar yanıltıcı olabilir Ozellikle vucut kitle indeksinin yanıltıcı olabileceği kişiler şunlar:
Kaslı kişiler: Bazı kişilerin vucut kitle indeksleri yuksek cıkabilir ancak vucutlarında cok fazla yağ yoktur Vucutlarındaki kas dokuları ağırlıklarının yukselmesine neden olur Orneğin her gun antrenman yapan askerler ya da futbolcular bu grupta
Hareketsiz ve gucsuz kişiler: Vucut kitle indeksi normal olan kişilerin vucudunda yağ oranı cok fazla olabilir Vucut kitle indeksi normal olsa bile vucut şekil olarak hoş gorunmeyebilir Bu kişilerde kas ve kemik ağırlığı epey duşuktur Bu yuzden ağırlıklarının coğunu yağ oluşturabilir
Etnik farklılıkları olan kişiler: Vucut kitle indeksinde buyuk etnik farklılıkların buyuk farklar yaratma olasılığı var Bu riskin cok az kişi farkında Uzak doğuluların beyazlardan daha fazla hastalık riski taşıdığı biliniyor Uzak doğulular icin vucut kitle indeksinin 25 olması obezite anlamına gelebilir
Yaşlı kişiler: Vucut kitle indeksinin oranı yaşla bağlantılı olarak değişebilir Yaşınız ilerledikce vucut kitle indeksiniz de yoldan cıkabilir
Vucut kitle indeksi yuksekse de sağlıklı olunabilir mi?Bazı kişiler hem şişman hem de sağlıklı olabiliyor Ne yuksek tansiyon, ne kolesterol ne de diyabet riski taşımıyorlar Fazla kilolarına rağmen herhangi bir sağlık sorununun belirtilerini yaşamıyorlar
Olcmenin başka yollarıVucut değerlerinin olcumlerinde vucut kitle indeksinden farklı yontemler de kullanılabilir
Gobek olcusu: Gorunduğu kadar basit Bir mezura yardımıyla gobek cevresi olculuyor Erkeklerde bel olcusu en fazla 101 cm olmalı, kadınlarda bu sayı 89 cm Bu olcum yonteminin ne kadar kullanışlı olduğu merak ediliyor ancak merak etmeyin kullanışlı Elde edilen bilgiler bel olcusunun cok kıymetli olduğunu kanıtlayacak nitelikte
Belin boya oranı: Belinizle boyunuzun uzunluğunu kıyaslayan bir olcum yontemi Sadece belin olcumunden daha yararlı olabilir Burada amac bel cevresinin boy uzunluğunun yarısından kucuk olması
Vucuttaki, yağ miktarını olcmek icin kullanılan MR gibi goruntuleme yontemleri de mevcut Ancak coğu kişi icin goruntuleme yontemleri cok kullanışlı değil Sağladıkları bilgiler daha guvenilir ancak maliyetleri daha yuksek ve uygulamaları daha zor Yani kullanış acısından cok mantıklı yontemler değil
Vucut kitle indeksini (VKİ) hayatınızda en az bir kez duymuşsunuzdur Boyunuza ve kilonuza bağlı olarak yapılan bir olcum Bir kişinin obez olup olmadığını, kilosunun normal olup olmadığını belirlemek icin yapılıyor Bazı eksik yonleri de yok değil Vucut kitle indeksinin vucut şeklinizi olcmenin en guvenilir yolu olmadığı bazı noktalar olabilir Fitlik duzeyiniz hakkında herhangi bir bilgi sağlayamıyor Peki vucut kitle indeksi ne kadar faydalı? Alternatif olarak kullanılacak bir yontem var mı?
Vucut kitle indeksi
İlk vucut kitle indeksinin hesaplanmasının tarihi 1832’lere dayanıyor Cok az bilgiyle ortaya cıkan bu yontem şimdi modern olarak obezitenin olculmesinde kullanılıyor
Kişinin boyu ve kilosuna bağlı olarak olculen vucut kitle indeksi insanları 4 farklı kategoriye ayırıyor
• Zayıflar: VKİ 18,5 ‘in altında olanlar
• Normaller: VKİ 18,5 – 24,9 arasında olanlar
• Şişmanlar: VKİ 25 – 29,9 arasında olanlar
• Obezler: VKİ 30 ve yukarısında olanlar
Bu olcumler nufusun %90 – 95’i icin gecerli Vucut kitle indeksinin sadece genel olarak tanı koyduğunu ayrıntıya girmediğini savunanlar var Bunun karşısında duran, elleştirenler de var Vucut kitle indeksinin bilimsel araştırmalara dayandığını ve sonucların yeterli olduğunu savunuyorlar Dunya nufusu duşunulduğunde bu insanların hepsi icin gecerli olabilecek, vucut kitle indeksinden daha guvenilir bir olcum olmadığını iddia ediyorlar
Ancak bireysel olarak baktığınızda vucut kitle indeksi sizin icin ideal yontem olmayabilir
Vucut kitle indeksinin dezavantajları
Vucut kitle indeksi bir numaradan ibaret Vucudunuzun icindekiler hakkında bilgi sağlaması mumkun değil Orneğin ne kadar kasınız olduğu, ne kadar yağınız olduğu vucut kitle indeksinin verebileceği bilgiler arasında değil Bu yuzden sonuclar yanıltıcı olabilir Ozellikle vucut kitle indeksinin yanıltıcı olabileceği kişiler şunlar:
Kaslı kişiler: Bazı kişilerin vucut kitle indeksleri yuksek cıkabilir ancak vucutlarında cok fazla yağ yoktur Vucutlarındaki kas dokuları ağırlıklarının yukselmesine neden olur Orneğin her gun antrenman yapan askerler ya da futbolcular bu grupta
Hareketsiz ve gucsuz kişiler: Vucut kitle indeksi normal olan kişilerin vucudunda yağ oranı cok fazla olabilir Vucut kitle indeksi normal olsa bile vucut şekil olarak hoş gorunmeyebilir Bu kişilerde kas ve kemik ağırlığı epey duşuktur Bu yuzden ağırlıklarının coğunu yağ oluşturabilir
Etnik farklılıkları olan kişiler: Vucut kitle indeksinde buyuk etnik farklılıkların buyuk farklar yaratma olasılığı var Bu riskin cok az kişi farkında Uzak doğuluların beyazlardan daha fazla hastalık riski taşıdığı biliniyor Uzak doğulular icin vucut kitle indeksinin 25 olması obezite anlamına gelebilir
Yaşlı kişiler: Vucut kitle indeksinin oranı yaşla bağlantılı olarak değişebilir Yaşınız ilerledikce vucut kitle indeksiniz de yoldan cıkabilir
Vucut kitle indeksi yuksekse de sağlıklı olunabilir mi?Bazı kişiler hem şişman hem de sağlıklı olabiliyor Ne yuksek tansiyon, ne kolesterol ne de diyabet riski taşımıyorlar Fazla kilolarına rağmen herhangi bir sağlık sorununun belirtilerini yaşamıyorlar
Olcmenin başka yollarıVucut değerlerinin olcumlerinde vucut kitle indeksinden farklı yontemler de kullanılabilir
Gobek olcusu: Gorunduğu kadar basit Bir mezura yardımıyla gobek cevresi olculuyor Erkeklerde bel olcusu en fazla 101 cm olmalı, kadınlarda bu sayı 89 cm Bu olcum yonteminin ne kadar kullanışlı olduğu merak ediliyor ancak merak etmeyin kullanışlı Elde edilen bilgiler bel olcusunun cok kıymetli olduğunu kanıtlayacak nitelikte
Belin boya oranı: Belinizle boyunuzun uzunluğunu kıyaslayan bir olcum yontemi Sadece belin olcumunden daha yararlı olabilir Burada amac bel cevresinin boy uzunluğunun yarısından kucuk olması
Vucuttaki, yağ miktarını olcmek icin kullanılan MR gibi goruntuleme yontemleri de mevcut Ancak coğu kişi icin goruntuleme yontemleri cok kullanışlı değil Sağladıkları bilgiler daha guvenilir ancak maliyetleri daha yuksek ve uygulamaları daha zor Yani kullanış acısından cok mantıklı yontemler değil