iltasyazilim
FD Üye
Vücutta Gaz Niçin Olur
Vücutta Gaz Nedenleri
Vücutta Gaz
İnsanın sindirim sisteminde oluşan gaz miktarı kişiden kişiye ve gıdalara kadar değişir bu nedenle bayağı gaz tanımı da zordur Her bireyin sindirim kanalında gaz oluşur fakat gazı çıkartmak utandırıcı ve can sıkıcı olabilir
Fazla Gaz problemi olanlara aşağıdaki sorular sorulur:
Yemeğinizi seri veya stres içinde mi yersiniz ?
Kuru fasulye, lahana ve muz gibi gaz üreten besinleri aşırı tüketir misiniz ?
Sigara , puro içer misiniz?
Gevşek takma dişiniz var mı ?
Eğer bu sorulardan birine cevabınız evet ise Fazla Gaz problemi ile uğraş etmeniz gerekir
Geğirme, fazla şişkinlik ve gaz sonuç sorunlarıyla ile başvuru eden hasta sayısı epeyce fazladır Bu sorun bıktırıcı olmakla beraber, çoğunlukla zararsız ve önlenebilir bir sorundur
BAĞIRSAK GAZININ NEDENLERİ:
Mide bağırsak kanalındaki gaz iki kaynak ile oluşur Biri yutulan hava diğeri ise bağırsakta yer alan zararsız mikroorganizmaların gıda artıklarından oluşturduğu gazdır
Hava yutulması (aerofaji) midedeki gazın en önemli nedenidir Herkes yemek yemek yerken veya su içerken az miktarda hava yutar Fakat hızlı yemek yemek, yemek yerken konuşmak, sakız çiğnemek, sıgara içmek ve gevşek takma diş kullanmak yutulan hava miktarını artırır
Geğirme ile yutulan havanın büyük bir kısmı mideden ağız yolu ile çıkar, geri kalan gaz ince bağırsaklara geçer, bir kısmı ince bağırsaklarda emilir,geri kalanı kalın bağırsağa geçer ve makattan vücudu terk eder
Kalın bağırsakta bulunan zararsız mikroorganizmalar yiyecek artıklarından gaz üretir Bu mikroorganizmalar, mide bağırsak kanalının daha yukarı kısımlarında sindirilemeyen karmaşık karbonhidratları (şeker, nişasta, lif), selülozu sindirebilir Bu sırada gaz açığa çıkar Herkesin kalın bağırsağında belirlenmiş oranda zararsız mikroorganizma vardır
Yutulan ve bağırsaklarda üretilen hava miktarı değişkendir Mide ve bağırsaklardaki gazın yaklaşık %99 u nitrojen, oksijen, karbon dioksit, hidrojen ve metandan oluşmaktadır Bu 5 değişiklik gazda kokusuzdur Hidrojen ve karbon dioksitin karbonhidratların kalın bağırsak da bütünüyle emilmemesinden nedeniyle yoğun miktarda üretilir Metan gazı ise, oysa insanların %30 unda üretilir Metan gazı üretimi diyet bağımlı değildir, daha fazla ailesel (ırsi) nitelik göstermektedir Gazın nahoş kokusu hidrojen sülfit, amonyum, indol ve skatol gibi diğer kimyasallara aittir
Çıkarılan gaz miktarının yaklaşık yarısı yutulan havadan meydana gelmektedir Dinç çoğu insan, günde takriben 10 kere gaz çıkarmaktadır Ancak normalden daha çok gaz üretiyor yada gaz üreten yiyecekler fazla miktarda alınıyorsa günde 50100 defa gaz çıkarılabilir
EN SIK RASTALANAN ŞİKAYETLER
Aşırı gaz şikayeti olan hastalar, çoğunlukla şu belirtilerle başvururlar
Hastalar sabahleyin uyandıklarında karınlarını düz olduğunu ve gün içinde artan bir şekilde şiştiğinden, hatta elbiselerinin onları rahatsız ettiğinden şikayet ederler Bazı kadınlar menstrüel kanama öncesi şikayetlerin artmasından rahatsızdırlar
Geğirme
Bağırsak gazının en sık sebebi yutulan havadır Süratli yemek yemek, içecekleri kamış kullanarak içmek, sakız çiğnemek, şeker emmek, sigara içmek ve gevşek takma diş kullanmak hava yutmayı kolaylaştırır Geğirti ile midede biriken aşırı gaz, yemek borusuna oradan da ağız aracılığıyla geri atılması ile oluşur
Bir Takım bireyler art arda geğirirler Bu alıcı geğirtinin yenilen ve içilen gıda ile o kadar bir ilgisi yoktur Asıl neden, psikolojik olarak yutulan fazla havadır Yutulan bu hava midede fazla miktarda gaz birikimine ve kronik geğirmeye niçin olur Bu koşul, midenin fazla gaz ürettiği anlamına gelmemelidir
Sosyal olarak rahatsız edici ve kalın bağırsakta oluşan hidrojen ve karbondioksit gazlarının niçin olduğu bir şikayettir Bağırsakta bütünüyle emilemeyen karbonhidratların (selüloz gibi) kalın bağırsakta bakteriler göre parçalanması esnasında oluşurlar Öbür karbonhidratların tamamiyle emilememesi adi bir durumdur Bu emilemeyen karbonhidratlara bakterilerin etkisi nedeniyle gaz üretilir
Kuru fasulyenin gaz oluşturma yeteneği iyi bilinmektedir Kuru fasulye ve lentilin içindeki şekerler ince bağırsaktaki enzimler kadar parçalanmaya dirençlidirler Bu şekerler kalın bağırsağa geldiğinde bakteriler kadar fermente edilirler ve açığa gaz çıkar
Buğday, yulaf, mısır, patates ve bazı sebze ve meyve içindeki karbonhidratlar da kalın bağırsağa değin tamamen sindirilmez ve emilmez Buna ilave olarak insanların süt içindeki belli başlı şeker olan süt şekeri a duyarlılıklarıda değişkendir Bir fazla erişkinde laktozu parçalayan ana enzim olan laztaz eksikliği görülür ve bu millet laktozu parçalayıp sindiremezler Laktaz enzimi keza yaşla da miktarı eksilen bir enzimdir Dinç insanların %4050 si sentetik bir şeker olan sorbitolün emilimini de yapamazlar Her gün 10 gram sorbitol kullanımı (5 adet şekersiz sakız çiğneme) ile gaz üretimi artar
AŞIRI GAZ ÜRETEN YİYECEKLER ŞUNLARDIR:
Karbonhidrat içeren gıdalar gazın oluşumundan sorumludur Yağlar ve protein gaz oluşumuna neden olamaz ama kokusunu etkileyebilir
Şekerler:
Gaz üretimine niçin olan şekerler rafinoz, laktoz, fruktoz ve sorbitoldür
Rafinoz:
Fasülyede fazla miktarda bulunurken lahana, frenk lahanası, brokoli, kuşkonmaz, öteki sebzeler ve hububatta eksik miktarlarda bulunur
Süt Şekeri:
Süt Şekeri sütte bulunan doğal şekerdir bununla beraber süt ürünlerinde de bulunur (Süt, peynir, krema, dondurma vs)
Fruktoz:
Soğan, enginar, armut ve buğday da bulunur Fruktoz bununla birlikte bazı içeceklerde ve meyve sularında tatlandırıcı olarak kullanılır
Sorbitol:
Doğal olarak meyvelerde bulunur Elma, armut, erik, şeftalide sorbitol vardır Sorbitol aynı zamanda suni tatlanmdırıcı olarak yemeklerde, sakız ve şekerlerde bulunur
Nişastalar:
Patates, mısır, sehriye ve buğday kalın bağırsakta gaz üretimine niçin olur Nişastalar içinde pirinç gaz üretilmesine niçin olmaz
TEDAVİ
Geğirme, Şişkinlik Hissini ve Aşırı gaz çıkarmayı eksilmek için:
Yiyecek günlüğü tutulur Kişiyi hangi gıdalar etkiliyorsa onu belirlemeye çalışılmalıdır
Birey geğirmek için kendini zorlamamalıdır
Hava yaratıcı yiyeceklerin alımı azaltılmalıdır Fırınlanmış gıdalar, ince çekilmiş kremalar, sülfe ve karbonhidratlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır
Sigara içme, sakız çiğneme, şeker emme, içecekleri kamış kullanarak içme veya rahat ağızlı şişelerden içme uygulamalarından kaçınılmalıdır
Düzenli yemek yemek yeme
Her öğünlerde eşit oranlarda yemek yemek yenilmelidir
Çabuk yemek yemekten kaçınılmalıdır
Gevşek takma dişler düzeltilmelidir
Yemekten anında daha sonra yatılmamalıdır
Yağdan varlıklı gıdalar, kızartmalar, krema ve soslu yiyecekler ve hamur işlerinden kaçınılmalıdır (Yağ kısıtlaması ile sindirim sistemi üstüne düşen tartma azalır ve üretilen gaz miktarı da azalır)
Kabızlık sorunu değil ise gaz ve şişkinliğe niçin olan lifli gıdalardan kaçınılmalıdır
Uyumlu maddi egzersiz yapılmalıdır
Kişi kendini fena hissettiren yiyecekler yememeli (yiyeceklere herkesin toleransı farklıdır)
Süt ve ürünleri tolere edebilecek miktarda tüketilmeli (Laktaz eksikliği olanlar ancak yarım kadeh süt ya da yoğurdu tolere ederler)
Perhiz ürünleri, sorbitol, mannitol gibi diabetik ürünleri içeren yiyecekle, şekersiz (tatlandırıcı ile yapılmış) sakız ve tatlılar fazla tüketilmemeli
Aktive kömür (karbon) tablet ya da kapsüller kullanılabilir Bunlar geniş yüzeylerinde gaz toplarlar (Kömür, dışkıya siyah renk verir) (aktive karbon ilaç olarak eczanelerde satılır)
Simetikon taşıyan ürünler kullanılabilir Simetikon yüzey gerimlerini düşürerek gaz partiküllerini parçalar *
Vücutta Gaz Nedenleri
Vücutta Gaz
İnsanın sindirim sisteminde oluşan gaz miktarı kişiden kişiye ve gıdalara kadar değişir bu nedenle bayağı gaz tanımı da zordur Her bireyin sindirim kanalında gaz oluşur fakat gazı çıkartmak utandırıcı ve can sıkıcı olabilir
Fazla Gaz problemi olanlara aşağıdaki sorular sorulur:
Yemeğinizi seri veya stres içinde mi yersiniz ?
Kuru fasulye, lahana ve muz gibi gaz üreten besinleri aşırı tüketir misiniz ?
Sigara , puro içer misiniz?
Gevşek takma dişiniz var mı ?
Eğer bu sorulardan birine cevabınız evet ise Fazla Gaz problemi ile uğraş etmeniz gerekir
Geğirme, fazla şişkinlik ve gaz sonuç sorunlarıyla ile başvuru eden hasta sayısı epeyce fazladır Bu sorun bıktırıcı olmakla beraber, çoğunlukla zararsız ve önlenebilir bir sorundur
BAĞIRSAK GAZININ NEDENLERİ:
Mide bağırsak kanalındaki gaz iki kaynak ile oluşur Biri yutulan hava diğeri ise bağırsakta yer alan zararsız mikroorganizmaların gıda artıklarından oluşturduğu gazdır
Hava yutulması (aerofaji) midedeki gazın en önemli nedenidir Herkes yemek yemek yerken veya su içerken az miktarda hava yutar Fakat hızlı yemek yemek, yemek yerken konuşmak, sakız çiğnemek, sıgara içmek ve gevşek takma diş kullanmak yutulan hava miktarını artırır
Geğirme ile yutulan havanın büyük bir kısmı mideden ağız yolu ile çıkar, geri kalan gaz ince bağırsaklara geçer, bir kısmı ince bağırsaklarda emilir,geri kalanı kalın bağırsağa geçer ve makattan vücudu terk eder
Kalın bağırsakta bulunan zararsız mikroorganizmalar yiyecek artıklarından gaz üretir Bu mikroorganizmalar, mide bağırsak kanalının daha yukarı kısımlarında sindirilemeyen karmaşık karbonhidratları (şeker, nişasta, lif), selülozu sindirebilir Bu sırada gaz açığa çıkar Herkesin kalın bağırsağında belirlenmiş oranda zararsız mikroorganizma vardır
Yutulan ve bağırsaklarda üretilen hava miktarı değişkendir Mide ve bağırsaklardaki gazın yaklaşık %99 u nitrojen, oksijen, karbon dioksit, hidrojen ve metandan oluşmaktadır Bu 5 değişiklik gazda kokusuzdur Hidrojen ve karbon dioksitin karbonhidratların kalın bağırsak da bütünüyle emilmemesinden nedeniyle yoğun miktarda üretilir Metan gazı ise, oysa insanların %30 unda üretilir Metan gazı üretimi diyet bağımlı değildir, daha fazla ailesel (ırsi) nitelik göstermektedir Gazın nahoş kokusu hidrojen sülfit, amonyum, indol ve skatol gibi diğer kimyasallara aittir
Çıkarılan gaz miktarının yaklaşık yarısı yutulan havadan meydana gelmektedir Dinç çoğu insan, günde takriben 10 kere gaz çıkarmaktadır Ancak normalden daha çok gaz üretiyor yada gaz üreten yiyecekler fazla miktarda alınıyorsa günde 50100 defa gaz çıkarılabilir
EN SIK RASTALANAN ŞİKAYETLER
Aşırı gaz şikayeti olan hastalar, çoğunlukla şu belirtilerle başvururlar
Hastalar sabahleyin uyandıklarında karınlarını düz olduğunu ve gün içinde artan bir şekilde şiştiğinden, hatta elbiselerinin onları rahatsız ettiğinden şikayet ederler Bazı kadınlar menstrüel kanama öncesi şikayetlerin artmasından rahatsızdırlar
Geğirme
Bağırsak gazının en sık sebebi yutulan havadır Süratli yemek yemek, içecekleri kamış kullanarak içmek, sakız çiğnemek, şeker emmek, sigara içmek ve gevşek takma diş kullanmak hava yutmayı kolaylaştırır Geğirti ile midede biriken aşırı gaz, yemek borusuna oradan da ağız aracılığıyla geri atılması ile oluşur
Bir Takım bireyler art arda geğirirler Bu alıcı geğirtinin yenilen ve içilen gıda ile o kadar bir ilgisi yoktur Asıl neden, psikolojik olarak yutulan fazla havadır Yutulan bu hava midede fazla miktarda gaz birikimine ve kronik geğirmeye niçin olur Bu koşul, midenin fazla gaz ürettiği anlamına gelmemelidir
Sosyal olarak rahatsız edici ve kalın bağırsakta oluşan hidrojen ve karbondioksit gazlarının niçin olduğu bir şikayettir Bağırsakta bütünüyle emilemeyen karbonhidratların (selüloz gibi) kalın bağırsakta bakteriler göre parçalanması esnasında oluşurlar Öbür karbonhidratların tamamiyle emilememesi adi bir durumdur Bu emilemeyen karbonhidratlara bakterilerin etkisi nedeniyle gaz üretilir
Kuru fasulyenin gaz oluşturma yeteneği iyi bilinmektedir Kuru fasulye ve lentilin içindeki şekerler ince bağırsaktaki enzimler kadar parçalanmaya dirençlidirler Bu şekerler kalın bağırsağa geldiğinde bakteriler kadar fermente edilirler ve açığa gaz çıkar
Buğday, yulaf, mısır, patates ve bazı sebze ve meyve içindeki karbonhidratlar da kalın bağırsağa değin tamamen sindirilmez ve emilmez Buna ilave olarak insanların süt içindeki belli başlı şeker olan süt şekeri a duyarlılıklarıda değişkendir Bir fazla erişkinde laktozu parçalayan ana enzim olan laztaz eksikliği görülür ve bu millet laktozu parçalayıp sindiremezler Laktaz enzimi keza yaşla da miktarı eksilen bir enzimdir Dinç insanların %4050 si sentetik bir şeker olan sorbitolün emilimini de yapamazlar Her gün 10 gram sorbitol kullanımı (5 adet şekersiz sakız çiğneme) ile gaz üretimi artar
AŞIRI GAZ ÜRETEN YİYECEKLER ŞUNLARDIR:
Karbonhidrat içeren gıdalar gazın oluşumundan sorumludur Yağlar ve protein gaz oluşumuna neden olamaz ama kokusunu etkileyebilir
Şekerler:
Gaz üretimine niçin olan şekerler rafinoz, laktoz, fruktoz ve sorbitoldür
Rafinoz:
Fasülyede fazla miktarda bulunurken lahana, frenk lahanası, brokoli, kuşkonmaz, öteki sebzeler ve hububatta eksik miktarlarda bulunur
Süt Şekeri:
Süt Şekeri sütte bulunan doğal şekerdir bununla beraber süt ürünlerinde de bulunur (Süt, peynir, krema, dondurma vs)
Fruktoz:
Soğan, enginar, armut ve buğday da bulunur Fruktoz bununla birlikte bazı içeceklerde ve meyve sularında tatlandırıcı olarak kullanılır
Sorbitol:
Doğal olarak meyvelerde bulunur Elma, armut, erik, şeftalide sorbitol vardır Sorbitol aynı zamanda suni tatlanmdırıcı olarak yemeklerde, sakız ve şekerlerde bulunur
Nişastalar:
Patates, mısır, sehriye ve buğday kalın bağırsakta gaz üretimine niçin olur Nişastalar içinde pirinç gaz üretilmesine niçin olmaz
TEDAVİ
Geğirme, Şişkinlik Hissini ve Aşırı gaz çıkarmayı eksilmek için:
Yiyecek günlüğü tutulur Kişiyi hangi gıdalar etkiliyorsa onu belirlemeye çalışılmalıdır
Birey geğirmek için kendini zorlamamalıdır
Hava yaratıcı yiyeceklerin alımı azaltılmalıdır Fırınlanmış gıdalar, ince çekilmiş kremalar, sülfe ve karbonhidratlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır
Sigara içme, sakız çiğneme, şeker emme, içecekleri kamış kullanarak içme veya rahat ağızlı şişelerden içme uygulamalarından kaçınılmalıdır
Düzenli yemek yemek yeme
Her öğünlerde eşit oranlarda yemek yemek yenilmelidir
Çabuk yemek yemekten kaçınılmalıdır
Gevşek takma dişler düzeltilmelidir
Yemekten anında daha sonra yatılmamalıdır
Yağdan varlıklı gıdalar, kızartmalar, krema ve soslu yiyecekler ve hamur işlerinden kaçınılmalıdır (Yağ kısıtlaması ile sindirim sistemi üstüne düşen tartma azalır ve üretilen gaz miktarı da azalır)
Kabızlık sorunu değil ise gaz ve şişkinliğe niçin olan lifli gıdalardan kaçınılmalıdır
Uyumlu maddi egzersiz yapılmalıdır
Kişi kendini fena hissettiren yiyecekler yememeli (yiyeceklere herkesin toleransı farklıdır)
Süt ve ürünleri tolere edebilecek miktarda tüketilmeli (Laktaz eksikliği olanlar ancak yarım kadeh süt ya da yoğurdu tolere ederler)
Perhiz ürünleri, sorbitol, mannitol gibi diabetik ürünleri içeren yiyecekle, şekersiz (tatlandırıcı ile yapılmış) sakız ve tatlılar fazla tüketilmemeli
Aktive kömür (karbon) tablet ya da kapsüller kullanılabilir Bunlar geniş yüzeylerinde gaz toplarlar (Kömür, dışkıya siyah renk verir) (aktive karbon ilaç olarak eczanelerde satılır)
Simetikon taşıyan ürünler kullanılabilir Simetikon yüzey gerimlerini düşürerek gaz partiküllerini parçalar *