Vurmalı Calgılar Nelerdir -Vurmalı Calgı Ceşitleri

Vurmalı Calgılar Nelerdir Vurmalı Calgı Ceşitleri

Batı dillerinde genellikle “percussion ailesi olarak adlandırılır Dilimizde “vurma calgılar da denmektedir

Vurmalılar ailesi, tarihin en eski calgılarının onemli bir bolumunu icerirBu calgıların en ilkelleri bile cağdaş orkestraların vurmalıları arasında yer almaktadırBunlar,muziğin yalnızca ritm, renk ve dinamik gucune katgıda bulunmakla kalmazlar, aynı zamanda muziğin melodik ve armonik oğelerine de katkıda bulunurlar

Vurmalı calgılar iki ana dala ayrılır: Perdesi belirli olmayan ve tek ses verenler ile belirli sesleri perdeli olarak olarak cıkarabilenlerBirinci grupta trampet, dumbelek, davul, kastanyet, kaynana zırıltısı, kamcı vb vardırİkinci gruba girenler vibrafon, ksilofon, marimba vb’dir

Timpani ise akord edilebilme ustunluğuyle davuldan ayrılırTimpaniciler bu calgının az ya da cok gerilebilen derileri uzerinde değişik sesler elde edebilirler

Timpani:
Madeni buyuk bir canağın ustune gecirilen deriden oluşurDeri, gerginliğine gore belirli bir notayla uyum icindedirXIXyuzyılın başlarından beri timpani mekanik olarak akord edilebilmektedir
Deriye iki tokmakla vurulurTokmakların ucu istenilen tonal ozelliğe gore değişik maddelerden yapılır
Beethoven donemine kadar orkestralarda genellikle iki timpani bulunurduGunumuzdeki yaygın uygulama, tek muzikcinin kullandığı uc timpanidir
Bu calgının başlıca işlevi, belirli bir notanın tekrarı ve arkasından gelen gumburtuyle muziği vurgulamaktırDeğişik tokmaklarla daha yumuşak ya da kuvvetli ses cıkartmak mumkundur

Glockenspiel:
İki kucuk tokmakla bir dizi celik levhaya vurarak calınırHaendel ve Moart, bazı bestelerinde bu calgıya yer vermişlerdir
Cağdaş bir akrabası tubofondurBunda, levha yerine borular vardırKlavyelidirRezonansın yarattığı seslerden yararlanırVibrafon da bu ailedendir

Celesta:
Glockenspiel gibi, celik plakalardan oluşurAncak bu plakalar tahta rezonatorlere tutturulmuşturKlavya aracılığıyla calınan bir dizi cekicleri vardır1880’ de icad edilen bu calgıyı ilk kez Caykovski “Fındıkıran da kullanmıştırDolgun ve kalıcı bir ses rengi vardır

Trompet:
“SideDrum ya da “SnareDrum silindir bicimindeki kucuk davulBir yuzeyinde snare denen teller vardırBu sayede takırtı sağlanırİki değnekle calınırDilenen notalar elde edilemezGumburtu ve başka efektlere uygunluğundan oturu, ozellikle askeri muzikte kullanılır

Tenor Davul, Bas Davul:
Tenor davulun snare telleri yokturTrampetten biraz buyukturBas davul ise cok buyukturGuclu bir gumburtusu vardır

Celik Ucgen (Triangle):
Ucgen biciminde bukulmuş celik bir cubukturMetal cubukla vurularak calınır

Simbal (Cymbal):
Bakır alışımlı iki yuvarlak levhadan oluşurAyak mekanizmasıyla, ya da elle levhaların birbirine carptırılmasıyla calınırİstenirse levhalar birbirine değdirilip titretilirDavul sopasıyla da calınabilirOrkestralarda yer alır

Gong:
Sini gibi buyuk ve ağır bir metal levhadırGenellikle keceden bir tokmakla calınır
Kaynana Zırıltısı (Rattle):
Beethoven ve RStrauss tarafından da kullanılmıştırCağdaş yapıtlarda sıkca yer alır

Def:
Dar bir kasnağın yalnızca bir yanına deri gererek yapılmıştırElle calınırZilli ve zilsiz olarak kullanılırBazı yorelerde “tef adı verilir

Bendir:
Zilsiz buyuk deflere denirOzellikle dini muzikte kullanılır

Kudum:
Buyuk bakır taslara deve derisi gerilerek yapılan bir calgıdırİki kaptan biri ince, diğeri kalın ses cıkartırDaha cok dini muzikte kullanılırİki ayrı kaptan ses cıkarmak uzere yapılmış iki ayrı kucuk tokmağı vardır

Zil:
Dovme bakırdan yapılırKenarları daire şeklindedirOrtasından gecirilen lastiklerle parmaklara takılarak calınırBazı yorelerde “parmak zih de denilmektedir