Yağ içeren besinler Nelerdir

Yağ taşıyan besinler Nelerdir,
hangi yiyecekler yağ içerir,
yağ hangi besinlerde bulunur,


Hangi Yiyeceklerde yağ Bulunur?

*
Tereyağ
*
Margarin
*
İçyağ (Et, Sakatat)
*
Süt ve süt ürünleri (süt peynir yoğurt krema kaymak dondurma)
*
Hindistan cevizi
*
Palmiye yağı
*
Kakao yağı
*
Kümes hayvanlarının derisi
*
Yumurta sarısı
*
Marketlerde satılan özel işlem görmüş yiyecekler, örneğin bisküviler ve kekler raf ömürlerini uzatmak için çoğunlukla doymuş yağla yapılırlar
*
Batmış yağlar, seçim edilmemesi gereken gıda maddeleri aralarında yer alırlar çünkü sağlığa son derece zararlıdırlar
*
Batmış yağlar vücutta kolesterolün yükselmesine neden olur Bu da kalp hastalığı riskini artırır

Lipitler (Yağlar)

Yağ ve kolesterol gibi yağ yarı bütün maddelere lipit adı verilir Suda çözünmeyen lipitler aralarında eter, benzin, kloroform gibi yağ çözücülerle eriyenlere çiğ lipit denir Çiğ lipitlerin içinde öbür kimyasal yapıya sahip; yağlar, fosfolipitler, glikolipitler, steroidler ve mumlar gibi maddeler yer alır


Yağlar
Yağlar, karbonhidrat ve proteinlerle birlikte vücudumuza enerji sağlayan 3 besin grubudur Yiyeceklerle beraber vücuda giren karbonhidrat ve proteinlerin fazlası, vücudumuzda yağ olarak depolanır
Yağlar genelde bir gliserol molekülünün 3 yağ asidi ile birleşmesi sonucu meydana gelen trigliseritlerdir

Trigliseritler
Besinlerden aldığımız ve vücudumuzda bulunan yağlara trigliserid adı verilir Bunlardan birisi olan kolesterol, hayvansal kaynaklı besinlerde ve bütün hücrelerde yer alan mum sanki bir yağdır Kan dolaşımında yer alan kolesterolün çoğunu beden kendisi üretir Kolesterol yalnızca hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur
Kan dolaşımında lipoproteinlerle taşınan kolesterol ikiye ayrılır Bunlardan ilki, iyi kolesterol olarak da bilinen HDL, diğeri kötü kolesterol olarak tanıdık LDL ve VLDL ’dir
Dokulardaki kolesterolü toplayarak, dışarı atılmasını sağladığı için iyi kolesterol olarak adlandırılan HDL, yiyeceklerden sağlanır Yürek sağlığı için önemli bir kolesterol olan HDL ’nin düzeyi, bedensel aktivite ile artırılabilir
LDL ve VLDL, kolesterolü dokulara taşıyarak, kan damarlarının duvarlarında birikmesine niçin olur böylece fena kolesterol olarak da bilinen LDL ve VLDL, besinlerle alınmaz, beden tarafından üretilir


Yağ asitleri
Yağların temelini yaratıcı yağ asitleri, karbon, oksijen ve hidrojenden oluşan moleküllerdir çoğunlukla yağ asitleri; doymuş, tekli doymamış, çoklu doymamış ve hidrojenle batmış olarak sınıflandırılır
Tekli doymamış yağ asitleri: Oda sıcaklığında değişken formunda olan tekli doymamış yağ asitlerine fındık, zeytinyağı ve kanola yağı örnek verilebilir Vücut göre sentezlenemeyen bu yağların mutlaka besinlerle alınması gerekir Akdeniz ülkelerinde yürek hastalıklarının daha az görülmesinin nedeni, ağırlıklı olarak tekli doymamış yağlarla beslenmeleridir
Çoklu doymamış yağ asitleri: Oda sıcaklığında sıvı ya da yumuşak formda olan bu yağlara örnek olarak mısır, soya, ayçiçek yağı ve deniz ürünleri verilebilir Omega 3 ’de çoklu doymamış yağ asitlerine misal bir yağdırÖzellikle soğuk deniz balıklarından somon, ton balığı ve uskumruda bulunan Omega 3, kalp ve damar sağlığı açısından son derece önemlidir
Batmış yağ asitleri: Daha çok hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur Et, tavuk, yumurta, süt, peynir, yoğurtta yer alan batmış yağ asitleri; bitkisel kaynaklardan yalnızca Hindistan cevizi yağında yer alır
Hidrojenlenmiş yağlar: Doymamış yağları daha dayanıklı ülkü getirmek için hidrojenle kimyasal işlemden geçirerek elde edilir Bütün margarinler bu sınıfa girer


Yağların sindirimi nasıl gerçekleşir?
İncebağırsakta sindirilen yağlar, burada safra ile karışarak, suyun içine katılır Emüsyon adı bahşedilen bu durumdan sonradan, lipaz enzimi ile parçalanır ve ince bağırsaklardan kan ve lenf sistemindeki dolaşıma katılırlar


Ne işe yararlar?
o
Yağlar vücuda, benzer miktardaki karbonhidrat ve proteinlerin 2 katından artı enerji verirler 1 gram yağ, 9 kilokalori enerji sağlar
o
Özellikle balık ve su ürünlerinde yer alan yağlar, retina ve beyin gelişimi için gereklidir Kalp ve damar hastalıklarını önlemek için bu besinlerde bulunan Omega 3 yağı, daha fazla tüketilmelidir
o Karoser için mutlaka gerekli olan elzem yağ asidi, zeytinyağı ile alınır
o A, D, E ve K vitaminlerinin vücutta kullanılmasını sağlarlar
o Derinin aşağıda yer alan yağ tabakası, vücut ısısının kaybını önler
o İç organları çevreleyerek, onları dış etkenlerden korurlar
o Midenin boşalmasını geciktirerek, tokluk hissi verirler
o
Östrojen ve testesteron hormonunun yapısında bulunurlar Yeterince yağ alınmazsa, salgılanma bozulur
Vücudun yağa ne kadar ihtiyacı vardır?
Tükettiğimiz yağlar, görünür ve görünmez olarak ikiye ayrılır Tereyağı, sıvıyağ gibi yağlar görünür yağlar iken; et, süt gibi daha fazla hayvansal kaynaklarda yer alan yağlar görünmez yağlardır Vücuda alınan yağların yarısı, görünmez yağlardan oluşur
Sağlıklı bir bireyin alması gereken yağ miktarı, kilosu, boyu gibi bireysel özelliklerine kadar belirlenir genelde jurnal alınan enerjinin yüzde 30 ’u yağlardan karşılanmalıdır Buna kadar herkes 1 gram yağın 9 kilokalori olduğunu unutmadan, kendi kişisel özelliklerine kadar tüketeceği yağ miktarını düzenlemelidir




*