iltasyazilim
FD Üye
Hatalı Diyetler hakkında bilgiler
Şişmanlık Nedir?
Dünya Afiyet Örgütü'nün afiyet raporunda şişmanlık, vücutta pozitif miktarda yağ birikmesi sonucu ortaya çıkan ve mutlaka çare edilmesi gereken bir sıhhat sorunu olarak tanımlanmaktadır kimsesiz olduğu gibi komplikasyonları ile de yaşam süresini kısaltan ve yaşam kalitesini düşüren kronik bir hastalıktır Komplikasyonları aralarında ilk akla gelenler: Kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, şeker hastalığı, solunum rahatsızlıkları, bazı kanser türleri, safra kesesi hastalıkları, karaciğer yağlanması, eklem hastalıkları, adet düzensizlikleri, kısırlık şeklinde sıralanabilir
Çağımızın bu önemli sağlık sorununu çözmek için ne yapılmalıdır?
Her gün gazete, dergi, televizyon gibi kitle irtibat araçlarında onlarca şok diyetler ile karşılaşılmaktadır Genel ilkeleri benzer olmakla birlikte, diyet mutlaka şahsi olarak hazırlanmalıdır Çünkü herkesin metabolizması birbirinden farklıdır, tıpatıp parmak izi gibi kişisel diyet listeleri diyetisyenler tarafından hazırlanmalıdır Diyetisyenler aldıkları eğitimin gereği olarak besin programını kişiye kadar ayarlayabilen, aynı zamanda zayıflama diyetlerini tatmin edici ve dengelenmiş gıda alışkanlığı sağlayabilecek şekilde düzenleyebilen kişilerdir
Zayıflama diyetlerinde temel prensip, bir yanlamasına alınan enerjinin sınırlandırılması ile gıda gereksinimlerinin karşılanması, öteki yanlamasına fiziki aktivite ile enerji harcanmasının artırılmasıdır Günlük enerji alımının kısıtlanması, obezitenin tedavisinde en yerinde yöntemlerden birisidir Oysa bu amaçla kontrolsüz olarak kullanılan ve kısa sürede çabuk tartı kaybını hedefleyen çok düşük kalorili ve bilimsel olmayan diyetler çeşitli komplikasyonlara neden olmaktadır
Zayıflama programlarının, kişinin (yaş, cinsiyet, tepe uzunluğu, cisim ağırlığı, bedensel aktivite, beslenme alışkanlıkları vb) özelliklerine göre hesaplanmış oranda enerji ve beslenme öğeleri içermesi; tatmin edici ve dengelenmiş beslenme alışkanlığı kazandırabilmesi ve yavaş yük kaybı (0,5 1 kg hafta) ile bireyin yeni gıda programını yaşam biçimi haline getirmesini sağlayabilmesi gerekmektedir Cerrahi müdahaleyi gerektiren durumlarda, fazla şişman bir hastanın duyumsuzlaşma riskini azaltmak amacıyla işlem öncesi hekim ve diyetisyen işbirliği ile çabuk bir kilo kaybı (haftada 1,5 kg) programı uygulanması mümkündür Unutulmamalıdır oysa; ayda 6 kg üzerinde tartma kaybı metabolik olarak başka sıhhat problemlerine zemin hazırlamaktadır O nedenle birey 20 senede aldığı kiloları 20 günde vermeye çalışmamalı, kendisini heykeltraşlara teslim etmemelidir Danışanın, başvurduğu uzmanın diplomasını görmek istemesi en doğal hakkıdır
Ağırlık kaybının geçmişine bakıldığında; midede hacim oluşturan posa tabletlerinin sindirim sisteminde tıkanmalara, kafein ve amfetaminlerin bağımlılığa, çok düşük kalorili diyetlerin ve sindirim sistemine yapılan cerrahi müdahalelerin gıda öğesi yetersizliklerine, protein diyetlerinin böbrek ve yürek problemlerine, kalp yetmezliği sonucu ölümlere niçin olduğu görülmektedir
İsveç Diyeti, Bridget Jones Diyeti, Hollywood Diyeti, Beverly Hills Diyeti, Manken Diyeti, Lahana Çorbası Diyeti, Burçlara Göre Perhiz, Sarı Kırmızı Perhiz, Kan Grubu Diyeti, Amerikan Yürek Vakfı Diyeti, Atkins Diyeti, Ivedi Perhiz, Son Talih Diyetive daha yüzlerce ilginç isimli veya adsız perhiz Peki bu değin fazla diyet listesi ortalarda dolaşırken niçin hala insanların kilo problemi var? Çünkü bu tip diyetlerin birçok başlangıçta hızlı kilo kaybı sağlasa da, kısa bir vakit sonra bu kilolar fazlasıyla geri alınmaktadır Bu alıcı diyetler sağlığa zarar vermenin ve metabolizmanın bozulmasını sağlayarak ömrü kısaltmanın yanı sıra, kişinin ben bu işi başaramıyorumdiyerek umutsuzluğa kapılmasına niçin olmaktadır
BİLİMSEL OLMAYAN DİYETLERİN ÖZELLİKLERİ
Ayırma Diyetleri
Bu diyet protein ve karbonhidrat kaynağı besinlerin aynı öğünde yenilmemesi esasına dayanmaktadır Oysa diyetin sonlandırılması ile eski beslenme alışkanlıklarına geri dönüldüğünde verilen kilolar tez geri alınmaktadır Çünkü, Türk mutfağındaki etli dolma, mantı gibi yemeklerde protein ve karbonhidrat kaynağı besinler beraber kullanılmaktadır İşin tuhaf tarafı; süt ve yoğurt hem karbonhidrat hem de protein içermektedir O halde bu diyette hiç yer almamaları gerekir Bu durumda birey mi zayıflar, yahut kemikleri mi?
Karbonhidrat Diyeti
Besinler içerdikleri karbonhidrat değerine kadar puanlandırılmaktadır Günde 60 gram karbonhidrat önerilmektedir bununla birlikte ketojeniktir Enerji, ağırlıklı olarak proteinlerden sağlanmaktadır Karbonhidratı fazla sınırlı ve proteini fazla yüksek olan mönüler bilhassa karaciğer ve böbrek için dağıtılmış sağlık durumu risklerine niçin olabilir Yeterli ve dengelenmiş gıda alışkanlığı kazandırmadığı için ağırlık kaybı da kalıcı olmamaktadır Doğru besin alışkanlığı kazanamayan ve perhiz bittiğinde ne yapacağını bilemeyen kişiler verdikleri kiloları hızla geri alırlar
Ketojenik Diyetler
Diyetle alınan karbonhidrat miktarının (50 grgün'den daha eksik) aşırı kısıtlanması ile kanda keton cisimciklerinin artmasına niçin olan diyetlerdir Ketojenik diyetler gıda öğeleri yönünden dengesiz olmaları ve önemli sağlık durumu sorunları oluşturabilmeleri sebebiyle kesinlikle önerilmemektedir Keza süratli ağırlık kaybı nedeniyle özellikle vücut suyunda azalmaya niçin olur, vücudun asit baz dengesini bozarak beyne zarar verirler Ketojenik diyetlerin yol açtığı sağlık durumu sorunları: Istikrarsız elektrolit dengesinde bozukluk, hiperürisemi, hiperlipidemi (koroner kalp hastalığı riskini artırır), kardiyak aritmiler (ölüm riskini artırır), kalsiyum atımını artırması nedeniyle osteoporoz riski biçiminde sıralanabilir
* Keton cisimcikleri beynin gereklilik duyduğu glikozun yeterince alınamadığı durumlarda yağdan enerji eldesi sırasında üretilen masum!öğelerdir Bu nesil diyetler ketojenik diyetolarak adlandırılmaktadır
Kan Grubu Diyetleri
Yapılan çalışmalar kan grupları ile zayıflama diyetlerinin etkinliği aralarında herhangi bir ilişki bulunmadığını göstermiştir Bu diyette birtakım besinlerin bir takım kan gruplarında kullanılmaması gerektiği belirtilmektedir Örneğin A kan grubundakiler et ve türevlerini, 0 kan grubundakiler süt ve türevlerini tüketmemelidirgibi Halbuki bu beslenme gruplarının eksikliği sağlığı negatif yönde etkilemektedir Süt ve türevlerini tüketmeyen bir bireyin ileride kemiklerinin sağlıklı olması beklenemez Kişi, yanlış diyetlerin diyetini ödemek istemiyorsa bilimle bağdaşmayanböylesi diyetleri uygulamaktan kaçınmalıdır
Fazla Düşük Kalorili Diyetler
Cisim ağırlığının kilogramı başına 10 kkalgün enerji sağlayan diyetlerdir Seri yük kaybına neden olurlar Cisim ağırlığının çabuk kaybı; yağsız ceset kitlesinin daha fazla kaybına, bazal metabolizma hızının azalmasına, kaybedilen ağırlığın korunmamasına, laktat, hür yağ asitleri ve keton cisimlerinin artmasına, iyonize Ca, Na, K, Mg, Zn düzeylerinin düşmesine niçin olmakta ve ölümle sonuçlanabilmektedir
Merkezi asap sistemi, kardiyovasküler sistem, gastrointestinal sistem ve genitoüriner sistem başta almak üzere ÇDKD'lerin o kadar çok sistemle ilgili komplikasyonları vardır Bunlar şu şekilde gruplandırılabilir:
Merkezi sinir sistemi: Baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, sinirlilik, bitkinlik, uyuşukluk
Kardiyovasküler sistem: Kardiyak aritmiler, miyokardial atrofi, hipotansiyon
Gastrointestinal sistem: Bulantı, kusma, konstipasyon, diyare, abdominal şikayet, safra taşları
Genitoüriner sistem: Menstrüasyon düzensizliği, libido kayıpları, renal taşlar
Diğer: Bitkinlik, soğuk intoleransı, kuru deri, saç dökülmesi, olumsuz azot dengesi mineral ve elektrolit dengesizliği, kolesterol ve ürik asit düzeyinde yükselme
Hakiki önem kaybı vücuttaki yağ kitlesinin azalması ile mümkündür Kas ve su kitlesindeki kayıplar keza afiyet açısından risklidir ayrıca de daimi ağırlık kaybına neden olmamaktadır Önem kaybının çabuk olması ilk olarak su, sonrasında kas kitlesindeki azalma ile ilişkilidir Dengelenmiş diyetlerde yağ, ketojenik diyetlerde su ve arzu halinde adale kaybı olmaktadır
sonuç olarak; zayıflama programı kişisel, bireyin benimseyip, yaşam tarzı haline getirerek uygulayabileceği, yeterli ve dengeli gıda alışkanlığı kazandırabilecek özellikte olmalıdır Ayrıca obezitenin tedavisinde kimsesiz perhiz tedavisi tatmin edici olmamakta, beraberinde alıştırma programı ve tutum değişikliği tedavisi de gerekmektedir
seçme parça *
Şişmanlık Nedir?
Dünya Afiyet Örgütü'nün afiyet raporunda şişmanlık, vücutta pozitif miktarda yağ birikmesi sonucu ortaya çıkan ve mutlaka çare edilmesi gereken bir sıhhat sorunu olarak tanımlanmaktadır kimsesiz olduğu gibi komplikasyonları ile de yaşam süresini kısaltan ve yaşam kalitesini düşüren kronik bir hastalıktır Komplikasyonları aralarında ilk akla gelenler: Kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, şeker hastalığı, solunum rahatsızlıkları, bazı kanser türleri, safra kesesi hastalıkları, karaciğer yağlanması, eklem hastalıkları, adet düzensizlikleri, kısırlık şeklinde sıralanabilir
Çağımızın bu önemli sağlık sorununu çözmek için ne yapılmalıdır?
Her gün gazete, dergi, televizyon gibi kitle irtibat araçlarında onlarca şok diyetler ile karşılaşılmaktadır Genel ilkeleri benzer olmakla birlikte, diyet mutlaka şahsi olarak hazırlanmalıdır Çünkü herkesin metabolizması birbirinden farklıdır, tıpatıp parmak izi gibi kişisel diyet listeleri diyetisyenler tarafından hazırlanmalıdır Diyetisyenler aldıkları eğitimin gereği olarak besin programını kişiye kadar ayarlayabilen, aynı zamanda zayıflama diyetlerini tatmin edici ve dengelenmiş gıda alışkanlığı sağlayabilecek şekilde düzenleyebilen kişilerdir
Zayıflama diyetlerinde temel prensip, bir yanlamasına alınan enerjinin sınırlandırılması ile gıda gereksinimlerinin karşılanması, öteki yanlamasına fiziki aktivite ile enerji harcanmasının artırılmasıdır Günlük enerji alımının kısıtlanması, obezitenin tedavisinde en yerinde yöntemlerden birisidir Oysa bu amaçla kontrolsüz olarak kullanılan ve kısa sürede çabuk tartı kaybını hedefleyen çok düşük kalorili ve bilimsel olmayan diyetler çeşitli komplikasyonlara neden olmaktadır
Zayıflama programlarının, kişinin (yaş, cinsiyet, tepe uzunluğu, cisim ağırlığı, bedensel aktivite, beslenme alışkanlıkları vb) özelliklerine göre hesaplanmış oranda enerji ve beslenme öğeleri içermesi; tatmin edici ve dengelenmiş beslenme alışkanlığı kazandırabilmesi ve yavaş yük kaybı (0,5 1 kg hafta) ile bireyin yeni gıda programını yaşam biçimi haline getirmesini sağlayabilmesi gerekmektedir Cerrahi müdahaleyi gerektiren durumlarda, fazla şişman bir hastanın duyumsuzlaşma riskini azaltmak amacıyla işlem öncesi hekim ve diyetisyen işbirliği ile çabuk bir kilo kaybı (haftada 1,5 kg) programı uygulanması mümkündür Unutulmamalıdır oysa; ayda 6 kg üzerinde tartma kaybı metabolik olarak başka sıhhat problemlerine zemin hazırlamaktadır O nedenle birey 20 senede aldığı kiloları 20 günde vermeye çalışmamalı, kendisini heykeltraşlara teslim etmemelidir Danışanın, başvurduğu uzmanın diplomasını görmek istemesi en doğal hakkıdır
Ağırlık kaybının geçmişine bakıldığında; midede hacim oluşturan posa tabletlerinin sindirim sisteminde tıkanmalara, kafein ve amfetaminlerin bağımlılığa, çok düşük kalorili diyetlerin ve sindirim sistemine yapılan cerrahi müdahalelerin gıda öğesi yetersizliklerine, protein diyetlerinin böbrek ve yürek problemlerine, kalp yetmezliği sonucu ölümlere niçin olduğu görülmektedir
İsveç Diyeti, Bridget Jones Diyeti, Hollywood Diyeti, Beverly Hills Diyeti, Manken Diyeti, Lahana Çorbası Diyeti, Burçlara Göre Perhiz, Sarı Kırmızı Perhiz, Kan Grubu Diyeti, Amerikan Yürek Vakfı Diyeti, Atkins Diyeti, Ivedi Perhiz, Son Talih Diyetive daha yüzlerce ilginç isimli veya adsız perhiz Peki bu değin fazla diyet listesi ortalarda dolaşırken niçin hala insanların kilo problemi var? Çünkü bu tip diyetlerin birçok başlangıçta hızlı kilo kaybı sağlasa da, kısa bir vakit sonra bu kilolar fazlasıyla geri alınmaktadır Bu alıcı diyetler sağlığa zarar vermenin ve metabolizmanın bozulmasını sağlayarak ömrü kısaltmanın yanı sıra, kişinin ben bu işi başaramıyorumdiyerek umutsuzluğa kapılmasına niçin olmaktadır
BİLİMSEL OLMAYAN DİYETLERİN ÖZELLİKLERİ
Ayırma Diyetleri
Bu diyet protein ve karbonhidrat kaynağı besinlerin aynı öğünde yenilmemesi esasına dayanmaktadır Oysa diyetin sonlandırılması ile eski beslenme alışkanlıklarına geri dönüldüğünde verilen kilolar tez geri alınmaktadır Çünkü, Türk mutfağındaki etli dolma, mantı gibi yemeklerde protein ve karbonhidrat kaynağı besinler beraber kullanılmaktadır İşin tuhaf tarafı; süt ve yoğurt hem karbonhidrat hem de protein içermektedir O halde bu diyette hiç yer almamaları gerekir Bu durumda birey mi zayıflar, yahut kemikleri mi?
Karbonhidrat Diyeti
Besinler içerdikleri karbonhidrat değerine kadar puanlandırılmaktadır Günde 60 gram karbonhidrat önerilmektedir bununla birlikte ketojeniktir Enerji, ağırlıklı olarak proteinlerden sağlanmaktadır Karbonhidratı fazla sınırlı ve proteini fazla yüksek olan mönüler bilhassa karaciğer ve böbrek için dağıtılmış sağlık durumu risklerine niçin olabilir Yeterli ve dengelenmiş gıda alışkanlığı kazandırmadığı için ağırlık kaybı da kalıcı olmamaktadır Doğru besin alışkanlığı kazanamayan ve perhiz bittiğinde ne yapacağını bilemeyen kişiler verdikleri kiloları hızla geri alırlar
Ketojenik Diyetler
Diyetle alınan karbonhidrat miktarının (50 grgün'den daha eksik) aşırı kısıtlanması ile kanda keton cisimciklerinin artmasına niçin olan diyetlerdir Ketojenik diyetler gıda öğeleri yönünden dengesiz olmaları ve önemli sağlık durumu sorunları oluşturabilmeleri sebebiyle kesinlikle önerilmemektedir Keza süratli ağırlık kaybı nedeniyle özellikle vücut suyunda azalmaya niçin olur, vücudun asit baz dengesini bozarak beyne zarar verirler Ketojenik diyetlerin yol açtığı sağlık durumu sorunları: Istikrarsız elektrolit dengesinde bozukluk, hiperürisemi, hiperlipidemi (koroner kalp hastalığı riskini artırır), kardiyak aritmiler (ölüm riskini artırır), kalsiyum atımını artırması nedeniyle osteoporoz riski biçiminde sıralanabilir
* Keton cisimcikleri beynin gereklilik duyduğu glikozun yeterince alınamadığı durumlarda yağdan enerji eldesi sırasında üretilen masum!öğelerdir Bu nesil diyetler ketojenik diyetolarak adlandırılmaktadır
Kan Grubu Diyetleri
Yapılan çalışmalar kan grupları ile zayıflama diyetlerinin etkinliği aralarında herhangi bir ilişki bulunmadığını göstermiştir Bu diyette birtakım besinlerin bir takım kan gruplarında kullanılmaması gerektiği belirtilmektedir Örneğin A kan grubundakiler et ve türevlerini, 0 kan grubundakiler süt ve türevlerini tüketmemelidirgibi Halbuki bu beslenme gruplarının eksikliği sağlığı negatif yönde etkilemektedir Süt ve türevlerini tüketmeyen bir bireyin ileride kemiklerinin sağlıklı olması beklenemez Kişi, yanlış diyetlerin diyetini ödemek istemiyorsa bilimle bağdaşmayanböylesi diyetleri uygulamaktan kaçınmalıdır
Fazla Düşük Kalorili Diyetler
Cisim ağırlığının kilogramı başına 10 kkalgün enerji sağlayan diyetlerdir Seri yük kaybına neden olurlar Cisim ağırlığının çabuk kaybı; yağsız ceset kitlesinin daha fazla kaybına, bazal metabolizma hızının azalmasına, kaybedilen ağırlığın korunmamasına, laktat, hür yağ asitleri ve keton cisimlerinin artmasına, iyonize Ca, Na, K, Mg, Zn düzeylerinin düşmesine niçin olmakta ve ölümle sonuçlanabilmektedir
Merkezi asap sistemi, kardiyovasküler sistem, gastrointestinal sistem ve genitoüriner sistem başta almak üzere ÇDKD'lerin o kadar çok sistemle ilgili komplikasyonları vardır Bunlar şu şekilde gruplandırılabilir:
Merkezi sinir sistemi: Baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, sinirlilik, bitkinlik, uyuşukluk
Kardiyovasküler sistem: Kardiyak aritmiler, miyokardial atrofi, hipotansiyon
Gastrointestinal sistem: Bulantı, kusma, konstipasyon, diyare, abdominal şikayet, safra taşları
Genitoüriner sistem: Menstrüasyon düzensizliği, libido kayıpları, renal taşlar
Diğer: Bitkinlik, soğuk intoleransı, kuru deri, saç dökülmesi, olumsuz azot dengesi mineral ve elektrolit dengesizliği, kolesterol ve ürik asit düzeyinde yükselme
Hakiki önem kaybı vücuttaki yağ kitlesinin azalması ile mümkündür Kas ve su kitlesindeki kayıplar keza afiyet açısından risklidir ayrıca de daimi ağırlık kaybına neden olmamaktadır Önem kaybının çabuk olması ilk olarak su, sonrasında kas kitlesindeki azalma ile ilişkilidir Dengelenmiş diyetlerde yağ, ketojenik diyetlerde su ve arzu halinde adale kaybı olmaktadır
sonuç olarak; zayıflama programı kişisel, bireyin benimseyip, yaşam tarzı haline getirerek uygulayabileceği, yeterli ve dengeli gıda alışkanlığı kazandırabilecek özellikte olmalıdır Ayrıca obezitenin tedavisinde kimsesiz perhiz tedavisi tatmin edici olmamakta, beraberinde alıştırma programı ve tutum değişikliği tedavisi de gerekmektedir
seçme parça *