Yapışkanlar Mekaniği: Bilim, Bantların Sırrını Çözemedi

Bantları acilen herkes hayatının bir devrinde kullanmıştır. Poster asmakta, bir şeyleri sabitlemekte, kırılan vileda sopasını muvakkat olarak iş görecek kadar tutturmada… Bunlar, sıradan bir insanın bant tasarruflarına örnek. Mühendisler, elektrikçiler üzere birtakım meslek erbapları bantları çok daha çeşitli çalışmalarda kullanabiliyor.


Bantları şahsi kılan şey ise sahip oldukları yapıştırıcılar. Yapıştırıcıların tasarruf sahaları inanılmaz geniş. Akıllı telefonların iç aksamlarını sabit tutmak üzere gözümüzle göremediğimiz tasarruf yerlerine sahipler. Firmalar, yapıştırıcıları neyin söktüğünü bilmek istiyor ki daha düzgün yapıştırıcılar üretebilsinler.

Teknik olarak yapıştırıcılar, iki yüzey arasındaki boşluğu dolduracak esneklikte ve atomik seviyede vakum kuvveti uygulayabilecek yapıdaki yumuşak kimyasallardır. Her husus tıpkı olmadığı için her yapıştırıcı her konumda kullanılmıyor. Plastik yapıştırıcısının tahtayı tutmamamasının, yapıştırıcılar üzerinde “X, y, z yapıştırıcısı” üzere tabirler bulunmasının sebebi de budur.

Teknik olarak bantlar ve yapıştırıcılar üç formda çıkar: Yapıştırıcıya bütünleşik esnek yüzeyin çekilmesiyle esneyerek, kazıyarak ya da üstüne bastırıp çekerek. Bu etmenlerin dışında bantların kendi kendine çıktıkları durumlar da oluyor. Nem ya da sıcaklık üzere tesirler nedeniyle bantlar sökülebiliyor. Araştırmacılar da tam olarak neyin sökülmeye neden olduğunu, ardındaki mekanizmayı çözmeye çalışıyor.


Yapıştırıcılar yavaş yavaş vidaların ve ağır metallerin bölgesini almaya başladı. Telefonun içinde yapıştırıcının bozulması, bindiğiniz otomobildeki kaynak noktalarının yağmurdan açılmasından çok daha zararsızdır. Bu usullere geçmeden evvel muhtemel bütün yıpranma nedenlerinin bulunmak istenmesinin ardındaki sebep de bu.

Araştırmacılar, şimdilik günlerini bantların düşmesini beklemekle ve yapıştırıcı kazımakla geçiriyorlar. Lakin çalışmalar yavaş da olsa kesintisiz biçimde devam ediyor.