Zamir nedir - Zamir Örnekleri

Adıl nedir Zamir Örnekleri​

Isim olmadıkları halde isim gibi kullanılan bu sözcüklere adıl denir Cümle içinde zamirin karşıladığı isim ya da söz öbeği bilinmiyorsa, tümce süresiz bir amaç taşır

zamir çeşitleri nelerdir?​

1: Kişi zamirleri
2: Dönüşlülük zamiri
3: Işaret zamirleri
4: Belgisiz zamirler
5: Soru zamirleri

Kişi (birey) Zamirleri​

Kişi isimlerinin yerine geçen zamirlerdir Dilimizde altı şahıs olduğuna tarafından altı tane şahıs zamiri var demektir

Ben biliyorum
Sen biliyorsun
O biliyor
Biz biliyoruz
Siz biliyorsunuz
Onlar biliyorlar

Dönüşlülük Zamiri​

Bu adıl “kendi sözcüğüdür Şahıs isimlerinin yerine geçebileceği gibi hayvan isimlerinin veya cansız varlıkların isimlerinin yerine de geçebilir Birçok vakit ek alarak kullanılır

Kendim Kendimiz
Kendin Kendiniz
Kendi Kendileri

Bu sözcüklerdeki altı çizili ekler dönüşlülük zamirinin hangi şahsı ifade ettiğini gösterir

Dönüşlülük zamirinin en kayda değer özelliği, diğer zamirlerle beraber kullanılabilmesidir Böyle durumlarda zamir, pekiştirme anlamı taşır

“Bu soruyu ben kendim çözdüm

cümlesinde hem “ben hem “kendim zamirleri kullanılmış; böylece “ben zamirinin anlamı kuvvetlenmiş

Işaret Zamirleri​

İsimleri, yerlerini işaret ederek karşılayan zamirlerdir Bunlar muhabere sıfatının zamirleşmesiyle oluşmuştur

Bu geldi Bunlar alındı
Şu satıldı Şunlar çağırdı
O gidecek Onlar beğenildi

cümlelerinde altı çizili sözcükler dikkat çekici zamirleridir Burada üçüncü tekil şahıs için kullanılan “o zamiriyle, işaret zamiri olan “o zamirini karıştırmayalım Şahıs zamirleri sadece şahıslarda kullanılır

“O, ders çalışıyor cümlesinde şahıs zamiri olan “o sözü “O, demirden üretilmiş cümlesinde insan olamayacağından sinyâl zamiri olmuştur

Fakat sinyâl zamirleri halk müziği için de kullanılabilir

“Bu benim kardeşim, şu da onun arkadaşı

cümlesinde altı çizili zamirler sinyâl zamiri oldukları halde kişi isimlerinin yerlerine geçmiş Bu durumda “o dikkat çekici zamirinin de insanı karşılayacağı düşünülebilir Örneğin sınıfta dikkat çekici ederek,

“Bu, tembel; şu, azıcık işine düşkün; o, sınıfın en iyisi
dersek “o dikkat çekici zamiridir Çünkü “o kişi zamiri sözü edilen kişinin yanımızda olmadığı yani bizim onu görmediğimiz durumlarda kullanılır

Bunların haricen göze çarpan gösteren diğer zamirler de vardır Oysa bunların yapısı biraz farklıdır

Burası bir zamanlar boştu
Şurası sizin konut miydi?
Orası pek hoşuma gitmedi
Buraları bize aitti
Şuraları temizleyin
Oraları unuttum bile ben

cümlelerinde altı çizili sözcükler de göze çarpan zamirleridir Bunların dışarıya,
“Bu kitap benim, öbür senin
cümlesindeki altı çizili zamir gibi daha birkaç işaret zamiri de vardır

Belgisiz Zamirler​

İsimleri, iyice belirli olmayan bir nicelik yönünden bildiren belgisiz sıfatlar, isimler akıl onları karşılar ve belgisiz adıl olur

“Bazı ırk çalışkandır cümlesinde altı çizili önad;

“Bazıları çalışkandır cümlesinde zamir olur Çünkü “insanlar isminin yerine geçer Bunu birkaç örnekte daha gösterelim

Çoğu öğrenci bu konuyu bilmez

önad
Birçoğu bu konuyu bilmez

zamir
Hiçbir kalemi beğenmedim

sıfat
Hiçbirini beğenmedim

zamir
Birkaç ihtiyar parkta oturuyordu

önad
Birkaçı parkta oturuyordu

zamir
Sıfat olarak kullanılmayan belgisiz zamirler de vardır:
Herkes senin burada olduğunu sanıyordu
Kimse ben haber vermeden içeri girmesin
Tümü de çok ucuz fiyata satılmış
Bu cümlelerdeki altı çizili sözcükler sadece zamir olarak kullanılabilir

Soru Zamirleri​

İsimlerin yerlerine soru yoluyla geçen sözcüklerdir Bu sözcüklerin yerine, sorduğu isimler getirilebilir


“Bu çiçeği sana arkadaşından diğer kim getirir?

cümlesinde altı çizili söz, çiçeği getiren kişinin isminin yerine kullanılmıştır Bu kişinin ismini “kim zamirinin yerine koyabiliriz

Çarşıdan ne aldın?

Nerede oturuyorsunuz?

Hangisi önce geldi?

Kaçı bizimle gelecek?

Zamirler, kendileri gibi ismin yerine geçen adlaşmış sıfatlarla karıştırılmamalıdır Bunların ikisi de ismin yerine geçiyor Fakat zamirler isimlerin herhangi bir niteliğini bildirmediği halde adlaşmış sıfatlar ismi niteliğiyle beraber karşılar

Bu kadın dün de gelmişti

Ihtiyar kadın dün de gelmişti

Bu cümlelerde altı çizili sözlerin ikisi de sıfattır Birincisi sinyâl sıfatı, ikincisi ise niteleme sıfatıdır Bu sıfatların belirttiği “kadın isimleri cümleden çıkarılırsa,

“Bu dün de gelmişti

“Ihtiyar dün de gelmişti

şekline gelen cümlelerde altı çizili sözler ismin yerine geçmişlerdir Bu sözcüklerin anlamlarına baktığımızda “bu sözcüğünün, yerine geçtiği ismin niteliğini bildirmediğini, “yaşlı sözcüğünün ise bildirdiğini görüyoruz Öyleyse birincisi zamir, ikincisi adlaşmış sıfattır



*