Zatürre göz ardı edilirse hayati riske neden olabilir

En fazla vefata yol açan hastalıklardan biri olan zatürrenin bilhassa 2 yaş altı çocuklarda, bağışıklık sistemi çok zayıf şahıslarda ve 65 yaş üstü bireylerde ölümcül olabiliyor. En kıymetli belirtileri ortasında, yüksek ateş, öksürük ve şiddetli göğüs ağrısı olan pnömoni ya da yaygın bilinen ismiyle zatürre, akciğerdeki hava keseciklerinin iltihap içeren bir sıvı ile dolmasıdır. Virüsler, bakteriler ve az olarak mantar enfeksiyonlarının akciğerlere ulaşmasıyla oluşan zatürre epeyce bulaşıcıdır.

Her yaşta görülebilen zatürre hastalığından korunmak için gerekli tedbirleri kesinlikle almak gerekir. Ayrıyeten, en ufak bir kuşkuda kesinlikle tabip denetiminde tedaviye başlanmalıdır.



Zatürre aşısı olunabilir

Zatürre belirtileri, üst teneffüs enfeksiyonu, koronavirüs belirtileri ve griple çok sık karıştırılabiliyor. Dünya Sıhhat Örgütü bilgilerine nazaran dünyada her yıl 100 bireyden 1-2'si zatürreye yakalanmaktadır. Zatürre belirtileri, üst teneffüs enfeksiyonu, korona virüs belirtileri ve griple çok sık karıştırılabilir. Bu da hastalığın ilerlemesine ve tedavinin gecikmesine yol açabilir. Dünyadaki tüm ölümlerin yaklaşık yüzde 7 kadarının zatürre nedeniyle olduğu düşünülmektedir. Bilhassa KOAH, diyabet, kalp hastalığı ve böbrek yetmezliği üzere kronik hastalığı olanlar, küçük çocuklar, gebeler ve yaşlıların zatürreden korunmak için zatürre aşısı olması için doktora başvurmaları önerilmektedir.

Havaların soğumaya başlaması ile birlikte daha çok kapalı ve kalabalık ortamlarda vakit geçirme müddetlerinin artması, toplu taşıma araçlarının kullanılması üzere şartlarda zatürreye yakalanma ihtimalini artırmaktadır.

Mikropların akciğere ulaşması çeşitli yollarla olmaktadır. Hasta bireylerin hapşırması, öksürmesi ile havaya yayılan mikroplu damlacıkların solunması ve bu damlacıkların akciğere ulaşması ile hastalık gelişebilir. Tekrar hasta bireylerin ağız, bardak, mendil, çatal-kaşık, kapı kolu üzere eşyalara temas etmesi ve sonrasında bunlara temas eden bireylerin ellerinin ağıza teması ile de bulaşabilir. Ender olsa da yaşlı, yatağa bağımlı, bilhassa nörolojik hastalığı olan hastaların ağız ve mide içeriğinin teneffüs yollarına kaçması, tekrar birtakım kimyasal solunması da zatürreye neden olabilir.



Belirtiler koronavirüsle karıştırılabilir

Bilhassa sonbahar ve kış mevsimlerinin gelmesiyle birlikte zatürre hastalığının görülme sıklığında artış yaşanmaktadır. Öksürük, yüksek ateş, üşüme ve titreme, sarı-yeşil balgam, süratli soluk alıp verme, nefes almada zahmet, göğüs ağrısı, baş ağrısı, yan ağrısı, yorgunluk ve halsizlik, karın ağrısı ve karında şişkinlik, kusma ve ileri yaşta şuur değişikliği gelişebilir. Bazen soğuk algınlığı, üst teneffüs yolu enfeksiyon bulguları üzere burun akıntısı, hapşırma ile başlayıp tablo ağırlaşabilir. Zatürre, birçok vakit koronavirüs (Kovid-19) yahut griple karıştırılarak tedavide geç kalınması önemli meselelere hatta hayati riske bile neden olabilir. Bilhassa 3 günden uzun süren ateş, göğüs ve yan ağrısı ve genel durum bozukluğu zatürreyi gripten ayırt etmede değerli bir işarettir.

Zatürre, öksürük, hapşırık, bardak, kapı kolu üzere eşyalardan bulaşabilmektedir. Bilhassa burun ve ağıza dokunulduktan sonra ve yiyecekleri kullanmadan evvel eller nizamlı ve yeterlice yıkanmalıdır. Öksürme ve hapşırma sonrası kullanılan mendil atılmalı ve mümkünse eller yıkanmalıdır. Bardak yahut mutfak eşyaları diğerleriyle paylaşılmamalıdır. Sigara, alkol vb. bağışıklık sistemini baskılayan ve güçsüz düşüren alışkanlıklardan uzak durulmalıdır.



İstirahat ihmal edilmemeli

Zatürre hastalığında istirahati çok değerlidir. Zatürrenin tedavisinde hastanın klinik durumu, yaşı, etken olan bakteri yahut virüsün tipi, radyoloji ve laboratuvar bulguları ve ferdî risk faktörleri dikkate alınır. Teneffüs yetmezliği bulguları varsa tedavinin hastanede yapılması uygun görülebilir. Lakin hastanın genel durumu ve klinik bulguları uygunsa yakın aralıklarla denetime çağırılmak üzere tedavisi meskende yapılıp, takip edilebilir. Virüslerin neden olduğu zatürrelerde antibiyotik tedavisi genel olarak kullanılmaz. İstirahat, bol sıvı tüketilmesi ve şikayetleri azaltıcı ilaçlar önerilir. Belirtiler şiddetliyse yahut hastada mümkün bir komplikasyon düşünülüyorsa, tedavinin hastanede devam etmesi gerekebilir. Bakterilerin neden olduğu zatürrede antibiyotik tedavisi uygulanır. Zatürre hastalığında istirahat çok değerlidir. Hastalık güzelleştikten sonra bir ay boyunca hafif halsizlik devam edebilir.

Hastaların doktora gitmeyip kendi kendine antibiyotik kullanmasının hastalığı çok daha ağırlaştırabilir. Katiyetle doktora gitmeden eş-dost önerisi ile ilaç kullanımından kaçınılması gerekir. Çok antibiyotik kullanımı ve uygun olmayan ilaçların seçilmesi, dirençli mikroorganizmaların gelişmesine ve hasebiyle gerçek tedavinin muvaffakiyetinin azalmasına neden olabilir. Bu yüzden geçmeyen kuru öksürük, nefes darlığı, yüksek ateş sorununuz varsa en kısa vakitte en yakın bir sıhhat kurumuna başvurmalısınız.