Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Bütün organlarımız gibi beynimiz de yaşımız ilerledikçe yaşlanmakta ve işlevlerini eskisi gibi yerine getirememektedir Beyin hücrelerimizde yaşlanma sonucu meydana gelen bu değişiklikler, bellek yitimi gibi farklı alanlara yönlendirilmiş zihinsel problemlere yol açabilmektedir Şüphesiz yaşlanmayı durdurmamız olanaksızdır, oysa genç ve orta yaşlarda yapacağımız bazı şeylerle zihnimizin yaşlanmasını geciktirebiliriz Bu yazıda zihnimizi genç yakalamak için bir takım önerilerden bahsedeceğiz
1 Zihnimizi kuvvetlendirecek egzersizler gerçekleştirmek: Kaslarımızı kuvvetlendirmek için nasıl spor ve alıştırma yapıyorsak, benzer şekilde zihnimizi dinç tutmak için de egzersizler yapmamız gerekmektedir Bu egzersizler bilişsel yeteneklerimizi korumamızı sağlayacaktır Yapacağımız bu zihin egzersizleri doğruca, yaşımız ilerlemesine rağmen beyin hücrelerimiz aralarında yeni bağlantılar oluşması sağlanabilir Zihnimizi kuvvetlendirmek için yapabileceğimiz asıl şeyler şunlardır:
• Herhangi bir müzik aleti aşırmak
• Bulmaca çözmek
• Satranç, dama gibi oyunlar oynamak
• Daha önce yapmadığımı yeni hobiler almak
2 Bedensel aktiviteler yerine getirmek: Ahenkli olarak yapılan bedensel egzersizler de beyne dışarı giden kan akışını düzenlediği için, zihnimizi genç yetişmek açısından avantaj sağlamaktadır Yapılan araştırmalara kadar, haftada 3 gün boyunca en az 3045 dakika arasında yapılan somut egzersizlerin yaşlanma nedeniyle gerçekleşen bilişsel kayıpları önlemektedir Bu sebeple, bedensel egzersizleri de düzenli şekilde yapmalıyız
3 Içki kullanmamak: Uzun yıllar boyunca uyumlu içki kullanan kişilerde düşünce problemleri ve demans hastalığı görülme riski önemli oranda artmaktadır Bu sebeple yaşlılıkta zihnimizin dinç kalmasını istiyorsak, içki kullanmamamız gerekmektedir
4 Sigara kullanmamak: Yapılan araştırmalara kadar, sigara içenlerin Alzheimer hastalığına yakalanma riski, hiç sigara içmeyenlere kadar iki kat daha fazladır Aynı şekilde, sigara kullanımı ile demans hastalığına yakalanma arasında ilişki olduğunu bildiren çalışmalar da mevcuttur Bu sebeple us sağlığımız için de sigara kullanmamalıyız
5 Stresi eksilmek: Modern hayatın ne yazık oysa bir parçası haline gelen gerginlik, düşünce sağlığımızı da negatif yönde etkilemektedir Stres sonucu salgılanan kortizol, kortikosteron gibi bazı hormonların düşünce üzerinde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir Kesintisiz stres aşağı bulunma durumunda, bu hormonlar sürekli salgılandığı için, uzun dönemde fikir üzerinde negatif etkilere yol açabilmektedir Bu sebeple hayatımızda elimizden geldiğince stresi azaltmak zihin sağlığımız için de olumlu bir tesir yapacaktır
6 Yeterince istirahat etmek: Yapılan yeni incelemeler, ahenkli şekilde günde 8 saat uykunun yaşlanma kaynaklı hafıza problemlerini önlediğini ortaya koymaktadır Bu sebeple yaşlılığımızda dinç bir zihne sahip edinmek istiyorsak, gençliğimizden itibaren ahenkli uyku alışkanlığı edinmeli ve bu alışkanlığı sürdürmeliyiz
7 Gıda: Beynimizde bulunan nörotransmiterlerin sağlığı açısından beslenmemize uyarı etmemiz gerekmektedir Altında yer alan üç nörotransmiter fikir sağlığımız açısından oldukça önemlidir:
• Asetilkolin: Asetilkolin bakımından varlıklı başlıca gıda maddeleri şunlardır: Et, balık, brokoli, süt, kabuklu kuruyemişler, yumurta
• Dopamin: Et, balık, süt, baklagiller ve soya dopamin bakımından varlıklı besinlerdir
• Serotonin: Makarna, patates, ekmek gibi karbonhidrat içeren besinlerde oldukça çok serotonin bulunmaktadır
Bunların yanı sıra, zihnimizi sağlıklı yetişmek için meyve ve sebze bakımından zengin bir diyet uygulamalıyız Meyve ve sebzeler içerdikleri antioksidanlar nedeniyle akıl sağlımız için epeyce yararlıdırlar Bu antioksidanlar kolestrolümüz de düşmesini sağlarlar, böylece beyin damarlarımızdaki tıkanma riskini de minimuma indirmiş oluruz Omega3 yağ asidi içeren balık gibi besinleri tüketmek de yaşlanma kaynaklı zihin problemlerini önleyici bir etkiye sahiptir Beynimiz vücudumuzdaki diğer tüm organlardan daha artı oranda su içerdiği için, bol su tüketmek de sağlıklı bir zihne sahip olmak için gereklidir
Bu yazıda zihnimizi dinç tutmak için yapabileceğimiz bazı şeylerden bahsettik Günümüzde ortalama yaşam süreleri dünya genelinde ciddi şekilde yükselmektedir Oysa herkesin amacı, çok yaşamaktan ziyade, dinç bir şekilde bunu başarabilmek olmalıdır Sıradan ömrün uzaması, demans, Alzheimer, bunama gibi hafıza problemlerinin daha artı görülmesine yol açmaktadır Sevdiklerimizle daha sağlıklı uzun bir ömür sürebilmek adına, zihnimizi de dinç tutacak zorunlu tedbirleri genç yaşlarımızdan itibaren yaşamımızın bir parçası haline getirmeliyiz
Kaynakça:
Brent Agin ve Sharon Perkins, “Healthy aging for dummies, Wiley Publishing, 2008
1 Zihnimizi kuvvetlendirecek egzersizler gerçekleştirmek: Kaslarımızı kuvvetlendirmek için nasıl spor ve alıştırma yapıyorsak, benzer şekilde zihnimizi dinç tutmak için de egzersizler yapmamız gerekmektedir Bu egzersizler bilişsel yeteneklerimizi korumamızı sağlayacaktır Yapacağımız bu zihin egzersizleri doğruca, yaşımız ilerlemesine rağmen beyin hücrelerimiz aralarında yeni bağlantılar oluşması sağlanabilir Zihnimizi kuvvetlendirmek için yapabileceğimiz asıl şeyler şunlardır:
• Herhangi bir müzik aleti aşırmak
• Bulmaca çözmek
• Satranç, dama gibi oyunlar oynamak
• Daha önce yapmadığımı yeni hobiler almak
2 Bedensel aktiviteler yerine getirmek: Ahenkli olarak yapılan bedensel egzersizler de beyne dışarı giden kan akışını düzenlediği için, zihnimizi genç yetişmek açısından avantaj sağlamaktadır Yapılan araştırmalara kadar, haftada 3 gün boyunca en az 3045 dakika arasında yapılan somut egzersizlerin yaşlanma nedeniyle gerçekleşen bilişsel kayıpları önlemektedir Bu sebeple, bedensel egzersizleri de düzenli şekilde yapmalıyız
3 Içki kullanmamak: Uzun yıllar boyunca uyumlu içki kullanan kişilerde düşünce problemleri ve demans hastalığı görülme riski önemli oranda artmaktadır Bu sebeple yaşlılıkta zihnimizin dinç kalmasını istiyorsak, içki kullanmamamız gerekmektedir
4 Sigara kullanmamak: Yapılan araştırmalara kadar, sigara içenlerin Alzheimer hastalığına yakalanma riski, hiç sigara içmeyenlere kadar iki kat daha fazladır Aynı şekilde, sigara kullanımı ile demans hastalığına yakalanma arasında ilişki olduğunu bildiren çalışmalar da mevcuttur Bu sebeple us sağlığımız için de sigara kullanmamalıyız
5 Stresi eksilmek: Modern hayatın ne yazık oysa bir parçası haline gelen gerginlik, düşünce sağlığımızı da negatif yönde etkilemektedir Stres sonucu salgılanan kortizol, kortikosteron gibi bazı hormonların düşünce üzerinde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir Kesintisiz stres aşağı bulunma durumunda, bu hormonlar sürekli salgılandığı için, uzun dönemde fikir üzerinde negatif etkilere yol açabilmektedir Bu sebeple hayatımızda elimizden geldiğince stresi azaltmak zihin sağlığımız için de olumlu bir tesir yapacaktır
6 Yeterince istirahat etmek: Yapılan yeni incelemeler, ahenkli şekilde günde 8 saat uykunun yaşlanma kaynaklı hafıza problemlerini önlediğini ortaya koymaktadır Bu sebeple yaşlılığımızda dinç bir zihne sahip edinmek istiyorsak, gençliğimizden itibaren ahenkli uyku alışkanlığı edinmeli ve bu alışkanlığı sürdürmeliyiz
7 Gıda: Beynimizde bulunan nörotransmiterlerin sağlığı açısından beslenmemize uyarı etmemiz gerekmektedir Altında yer alan üç nörotransmiter fikir sağlığımız açısından oldukça önemlidir:
• Asetilkolin: Asetilkolin bakımından varlıklı başlıca gıda maddeleri şunlardır: Et, balık, brokoli, süt, kabuklu kuruyemişler, yumurta
• Dopamin: Et, balık, süt, baklagiller ve soya dopamin bakımından varlıklı besinlerdir
• Serotonin: Makarna, patates, ekmek gibi karbonhidrat içeren besinlerde oldukça çok serotonin bulunmaktadır
Bunların yanı sıra, zihnimizi sağlıklı yetişmek için meyve ve sebze bakımından zengin bir diyet uygulamalıyız Meyve ve sebzeler içerdikleri antioksidanlar nedeniyle akıl sağlımız için epeyce yararlıdırlar Bu antioksidanlar kolestrolümüz de düşmesini sağlarlar, böylece beyin damarlarımızdaki tıkanma riskini de minimuma indirmiş oluruz Omega3 yağ asidi içeren balık gibi besinleri tüketmek de yaşlanma kaynaklı zihin problemlerini önleyici bir etkiye sahiptir Beynimiz vücudumuzdaki diğer tüm organlardan daha artı oranda su içerdiği için, bol su tüketmek de sağlıklı bir zihne sahip olmak için gereklidir
Bu yazıda zihnimizi dinç tutmak için yapabileceğimiz bazı şeylerden bahsettik Günümüzde ortalama yaşam süreleri dünya genelinde ciddi şekilde yükselmektedir Oysa herkesin amacı, çok yaşamaktan ziyade, dinç bir şekilde bunu başarabilmek olmalıdır Sıradan ömrün uzaması, demans, Alzheimer, bunama gibi hafıza problemlerinin daha artı görülmesine yol açmaktadır Sevdiklerimizle daha sağlıklı uzun bir ömür sürebilmek adına, zihnimizi de dinç tutacak zorunlu tedbirleri genç yaşlarımızdan itibaren yaşamımızın bir parçası haline getirmeliyiz
Kaynakça:
Brent Agin ve Sharon Perkins, “Healthy aging for dummies, Wiley Publishing, 2008
