Diş curuğu ve dolgular
Diş curuğu nedir?
Diş curukleri daha cok koyu renklenmelerle birlikte gorulen oyuklar olarak algılanmaktadır Onlenebilir bir hastalık olmasına karşın dunyada diş curuğu deneyimi yaşamayan cok az insan vardır
Dişler neden curur?
Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı, şekerli ve unlu yiyeceklerin ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir Bu asitler, dişlerin mineral dokusunu cozerek dişin minesinin bozulmasına ve sonucta da diş curuğunun başlamasına ve dişhekimlerinin kavite dedikleri oyuklara neden olmaktadırlar
Kimlerde daha cok curuk olur?
Şekerli ve unlu yiyeceklerle bakterilerin buluşması sonucunda curukler oluştuğuna gore herkes icin bir tehlike var demektir Ancak beslenmelerinde karbonhidratlı ve şekerli yiyeceklerin oranı cok yuksek olanlar bir de sularında florur oranı cok duşukse cok daha fazla curuk tehlikesi altındadırlar Bakteri plağı tarafından oluşturulan asite karşı tukuruk doğal bir savunma mekanizması oluştursa da tek başına curuğu onleyemezTukuruk akışını ve miktarını azaltan hastalıklar ya da ilaclar da curuk oluşumunu hızlandırmaktadırlar Bu nedenle de dişhekimleri tukuruk akışını arttırdığı icin şekersiz sakızları sıklıkla onerirler
Diş curuğu onlenebilir mi?
EVET
1 Sabah kahvaltısından sonra ve akşam yatmadan once dişlerin fırcalanması ve hergun diş ipliğinin duzenli kullanılması en etkili yoldur Yiyecek artıkları en cok dişlerin ciğneme yuzeylerindeki girintilerde ve dişlerin birbirine değdiği ara yuzeylerde biriktiği icin, diş fırcaları kucuk başlı secilmelidir Dişlerin ic yuzeyleri, dış yuzeyleri, ciğneyici yuzeyleri ve dilin ustu fırcalanmalı ve ara yuzlerde diş ipliği kullanılmalıdır Fırcalar, orta derecede sert ya da yumuşak kıllı olmalı ve belirli aralıklarda değiştirilmelidirler Fırca kıllarının aşınmamış olması ve bakteri taşımayacak bir şekilde muhafaza edilmesi gerekmektedir Asla başkasının diş fırcası kullanılmamalıdır Diş fırcalama sırasında florurlu bir diş macunu kullanılarak, florurun diş curuğunu onlemedeki rolunden yararlanılmalıdır Florurlu macunlara yardımcı olarak aynı zamanda ağız kokusunu gidererek ferahlık ve temizlik hissi veren florurlu gargaralar da kullanılabilir
2 Şekerli yiyecekleri ana oğunlerde tuketmeye calışmak ve yemek aralarında birşey yememeye gayret etmek de diğer bir onlemdir
3 Dişhekimine muntazam aralıklarla başvurmak bir curuğu onlemek ya da erken yakalamada en iyi yoldur Ayrıca sıcak ve soğuğa duyarlı dişler ya da ağrılı dişlerde veya tebeşirimsi renkte olan başlangıc curukleri, kahverengi renklemeler ve oyuklar gibi durumlarda vakit gecirilmeden hekime başvurulması tedavinin şeklini değiştirecek ve zorluğunu azaltacaktır
Amalgam Dolgular (Metal Dolgular)
Amalgam nedir?
Amalgam dolgular gumuş dolgular olarak ta tanımlanır Amalgam; gumuş, kalay ve bakır alaşımının, cıva ile karıştırılması ile elde edilir Karışımın %4550'sini oluşturan civa, metalleri birbirine bağlayarak dayanıklı bir dolgu malzemesi yaratmış olur 150 yıldan beri geliştirilerek kullanılmakta olan amalgam dolgular, cok sayıda dişin korunarak ağızda kalmasına hizmet etmiştir
Amalgamdaki civa zararlı mıdır?
Amalgam dolgudaki civa zehirli değildir Civa diğer metallerle birleştiğinde kimyasal yapısı değişir ve zararsız hale gecer Ciğneme ve oğutme sonucunda ağızda acığa cıkan civa miktarı su, hava ve yiyeceklerde alınan miktardan cok daha kucuktur Butun bilimsel araştırmalarla civanın zararsız olduğu sonucuna varılmıştır Amalgamlar sokulduğunde civanın oluşturduğu duşunulen bazı hastalıkların iyileştiği iddia edildiği halde bilimsel olarak ispatlanamamıştır
Dişhekimleri amalgamı nicin tercih ederler?
Amalgam hala en zararsız, en uzun omurlu ve en ucuz dolgu maddesidir Yılda, bir milyardan fazkla amalgam dolgu yapıldığı hesaplanmıştır Diğer dolgu maddelerine oranla cok daha kısa zamanda ve kolay uygulanabilirler Porselen, altın ve beyaz dolgular gibi dolgu malzemeleri hem daha pahalıdırlar hem de daha cok zaman ve dikkat isterler Ayrıca altının dışındakiler amalgam kadar uzun omurlu değildir Amalgam ancak civaya allerjisi kesin olarak tespit edilenlerde kullanılmamalıdır ki, bu da yuzde birden cok daha duşuk bir olasılıktır Gerekmediğinde amalgam dolgular sokulmemelidir Cunku hem gereksiz masraf getirmekte hem de dişe zarar verme olasılığını arttırmaktadır
Amalgam restorasyon sonrası hastaya uyarılar
Uygulamanın yapıldığı tarafı en az bir saat kullanmaması ve takip eden 24 saat icinde de dikkatli olunarak sert şeyleri o bolgede ciğnememesi hastalardan istenmelidirHastaya 24 saat gectikten sonra polisaj işlemi,icin ikinci bir randevu verilmelidirBu uygulama, hem amalgamın metalik ozelliklerini iyileştirme hem de kullanım sonrası restorasyonun anatomik ve fonksiyonel olarak tekrar gozden gecirilme olanağını sağlayacaktır
Amalgam dolgulardan sonra kısa sureli bir sıcaksoğuk duyarlılığı olabilmekte ve bu zamanla kaybolmaktadırAncak ender olsa da bazı kişilerde ağızda ceşitli metaller bulunduğunda ya da catal gibi başka bir metal girdiğinde elektriklenmeden doğan hassasiyetler olabilmektedirGecmeyen duyarlılıklarda duyarlılığın yalnızca bu sebebten olduğuna emin olduktan sonra restorasyonu metal olmayan bir restoratif madde ile değiştiımek cozum olabilir
Kompozit Recine nedir?
İcinde silikon dioksit parcacıkları olan bir plastik karışımdır Diş renginde olduğu icin beyaz dolgu olarak tanımlanırlar 1960'larda yalnızca on dişlerde kullanıldıkları halde materyalin ileri derecede geliştirilmesiyle ciğneme basınclarına dayanıklı ve daha az aşınan bir dolgu maddesi larak arka dişlerde de başarılı olarak uygulanabilmektedirler
Kompozit dolgular nasıl yapılır?
Kompozit dolgular, hazırlanmış kavitelere tabaka tabaka yerleştirilir ve her tabaka ozel bir ışık ile sertleştirilir Bu işlem bitince kompozit dolgular dişe gore şekillendirilir ve duzeltilir Butun bu işlemler amalgam dolgu işleminden daha uzun surer Ancak amalgamın en az iki katı kadar daha pahalıdır Kompozit dolguların ağızda kalma suresi de 710 yıldır ki bu sure amalgamın omrune yakındır Ancak cok buyuk dolgularda durum amalgamın lehinedir
Avantaj ve dezavantajlar:
Bu dolguların en buyuk avantajları estetik olmalarıdır Ayrıca bu dolgular dişlere iyice bağlandığı icin diş dokularını destekler, kırılmaları ve sıcaklık gecmesini engeller Kompozitler, yalnızca curukleri restore etmek icin değil, dişlerin rengini ve bicimini değişitirerek kozmetik etkileri icin de kullanılabilmektedirler En onemli dezavantajı işlem sonrası duyarlılıkların olmasıdır Dolguların renkleri, kahve, cay gibi boyayıcı yiyeceklerle de hafifce değişebilmektedir
Kompozit restorasyonlar sonrası hastalara uyarılar
Kompozitlerde de artık aynı seansda polisaj işlemi yapılabilmektedirAncak cok buyuk restorasyonlar ya da cok diş icin yapılan seri restorasyonlarda hastayı bir defa daha kontrole cağırıp varsa gerekli duzeltmeleri yapmak hem estetik hem fonksiyon acısından cok daha iyi olacaktır
Bu mateyallerle on dişlerde cok buyuk kayıplar restore edilebilmekte bu nedenle hastaların ısırmada dikkatli olmalarının bu restorasyonların omrunu uzatacağının da anlatılması gerekmektedirOzellikle fasial yuzde yapılan uygulamalardan sonra ne kadar iyi polisaj yapılmış olsa da boyayabilen yiyecek ve iceceklerin dolguların renklerini değiştirebileceği yine hatırlatılmalıdırAşınma nedeni ile restore edilmiş dişlerde daha cok dikkat edilmesi gereken şey de hastaya cok sert olmayan diş fırcaları onermek ve fırcalama yontemlerinde duzeltmeler yapabilmelerini sağlamaktırBu oneriler geniş fasial yuz restorasyonlan icin de gecerlidir
Alıntı
Diş curuğu nedir?
Diş curukleri daha cok koyu renklenmelerle birlikte gorulen oyuklar olarak algılanmaktadır Onlenebilir bir hastalık olmasına karşın dunyada diş curuğu deneyimi yaşamayan cok az insan vardır
Dişler neden curur?
Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı, şekerli ve unlu yiyeceklerin ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir Bu asitler, dişlerin mineral dokusunu cozerek dişin minesinin bozulmasına ve sonucta da diş curuğunun başlamasına ve dişhekimlerinin kavite dedikleri oyuklara neden olmaktadırlar
Kimlerde daha cok curuk olur?
Şekerli ve unlu yiyeceklerle bakterilerin buluşması sonucunda curukler oluştuğuna gore herkes icin bir tehlike var demektir Ancak beslenmelerinde karbonhidratlı ve şekerli yiyeceklerin oranı cok yuksek olanlar bir de sularında florur oranı cok duşukse cok daha fazla curuk tehlikesi altındadırlar Bakteri plağı tarafından oluşturulan asite karşı tukuruk doğal bir savunma mekanizması oluştursa da tek başına curuğu onleyemezTukuruk akışını ve miktarını azaltan hastalıklar ya da ilaclar da curuk oluşumunu hızlandırmaktadırlar Bu nedenle de dişhekimleri tukuruk akışını arttırdığı icin şekersiz sakızları sıklıkla onerirler
Diş curuğu onlenebilir mi?
EVET
1 Sabah kahvaltısından sonra ve akşam yatmadan once dişlerin fırcalanması ve hergun diş ipliğinin duzenli kullanılması en etkili yoldur Yiyecek artıkları en cok dişlerin ciğneme yuzeylerindeki girintilerde ve dişlerin birbirine değdiği ara yuzeylerde biriktiği icin, diş fırcaları kucuk başlı secilmelidir Dişlerin ic yuzeyleri, dış yuzeyleri, ciğneyici yuzeyleri ve dilin ustu fırcalanmalı ve ara yuzlerde diş ipliği kullanılmalıdır Fırcalar, orta derecede sert ya da yumuşak kıllı olmalı ve belirli aralıklarda değiştirilmelidirler Fırca kıllarının aşınmamış olması ve bakteri taşımayacak bir şekilde muhafaza edilmesi gerekmektedir Asla başkasının diş fırcası kullanılmamalıdır Diş fırcalama sırasında florurlu bir diş macunu kullanılarak, florurun diş curuğunu onlemedeki rolunden yararlanılmalıdır Florurlu macunlara yardımcı olarak aynı zamanda ağız kokusunu gidererek ferahlık ve temizlik hissi veren florurlu gargaralar da kullanılabilir
2 Şekerli yiyecekleri ana oğunlerde tuketmeye calışmak ve yemek aralarında birşey yememeye gayret etmek de diğer bir onlemdir
3 Dişhekimine muntazam aralıklarla başvurmak bir curuğu onlemek ya da erken yakalamada en iyi yoldur Ayrıca sıcak ve soğuğa duyarlı dişler ya da ağrılı dişlerde veya tebeşirimsi renkte olan başlangıc curukleri, kahverengi renklemeler ve oyuklar gibi durumlarda vakit gecirilmeden hekime başvurulması tedavinin şeklini değiştirecek ve zorluğunu azaltacaktır
Amalgam Dolgular (Metal Dolgular)
Amalgam nedir?
Amalgam dolgular gumuş dolgular olarak ta tanımlanır Amalgam; gumuş, kalay ve bakır alaşımının, cıva ile karıştırılması ile elde edilir Karışımın %4550'sini oluşturan civa, metalleri birbirine bağlayarak dayanıklı bir dolgu malzemesi yaratmış olur 150 yıldan beri geliştirilerek kullanılmakta olan amalgam dolgular, cok sayıda dişin korunarak ağızda kalmasına hizmet etmiştir
Amalgamdaki civa zararlı mıdır?
Amalgam dolgudaki civa zehirli değildir Civa diğer metallerle birleştiğinde kimyasal yapısı değişir ve zararsız hale gecer Ciğneme ve oğutme sonucunda ağızda acığa cıkan civa miktarı su, hava ve yiyeceklerde alınan miktardan cok daha kucuktur Butun bilimsel araştırmalarla civanın zararsız olduğu sonucuna varılmıştır Amalgamlar sokulduğunde civanın oluşturduğu duşunulen bazı hastalıkların iyileştiği iddia edildiği halde bilimsel olarak ispatlanamamıştır
Dişhekimleri amalgamı nicin tercih ederler?
Amalgam hala en zararsız, en uzun omurlu ve en ucuz dolgu maddesidir Yılda, bir milyardan fazkla amalgam dolgu yapıldığı hesaplanmıştır Diğer dolgu maddelerine oranla cok daha kısa zamanda ve kolay uygulanabilirler Porselen, altın ve beyaz dolgular gibi dolgu malzemeleri hem daha pahalıdırlar hem de daha cok zaman ve dikkat isterler Ayrıca altının dışındakiler amalgam kadar uzun omurlu değildir Amalgam ancak civaya allerjisi kesin olarak tespit edilenlerde kullanılmamalıdır ki, bu da yuzde birden cok daha duşuk bir olasılıktır Gerekmediğinde amalgam dolgular sokulmemelidir Cunku hem gereksiz masraf getirmekte hem de dişe zarar verme olasılığını arttırmaktadır
Amalgam restorasyon sonrası hastaya uyarılar
Uygulamanın yapıldığı tarafı en az bir saat kullanmaması ve takip eden 24 saat icinde de dikkatli olunarak sert şeyleri o bolgede ciğnememesi hastalardan istenmelidirHastaya 24 saat gectikten sonra polisaj işlemi,icin ikinci bir randevu verilmelidirBu uygulama, hem amalgamın metalik ozelliklerini iyileştirme hem de kullanım sonrası restorasyonun anatomik ve fonksiyonel olarak tekrar gozden gecirilme olanağını sağlayacaktır
Amalgam dolgulardan sonra kısa sureli bir sıcaksoğuk duyarlılığı olabilmekte ve bu zamanla kaybolmaktadırAncak ender olsa da bazı kişilerde ağızda ceşitli metaller bulunduğunda ya da catal gibi başka bir metal girdiğinde elektriklenmeden doğan hassasiyetler olabilmektedirGecmeyen duyarlılıklarda duyarlılığın yalnızca bu sebebten olduğuna emin olduktan sonra restorasyonu metal olmayan bir restoratif madde ile değiştiımek cozum olabilir
Kompozit Recine nedir?
İcinde silikon dioksit parcacıkları olan bir plastik karışımdır Diş renginde olduğu icin beyaz dolgu olarak tanımlanırlar 1960'larda yalnızca on dişlerde kullanıldıkları halde materyalin ileri derecede geliştirilmesiyle ciğneme basınclarına dayanıklı ve daha az aşınan bir dolgu maddesi larak arka dişlerde de başarılı olarak uygulanabilmektedirler
Kompozit dolgular nasıl yapılır?
Kompozit dolgular, hazırlanmış kavitelere tabaka tabaka yerleştirilir ve her tabaka ozel bir ışık ile sertleştirilir Bu işlem bitince kompozit dolgular dişe gore şekillendirilir ve duzeltilir Butun bu işlemler amalgam dolgu işleminden daha uzun surer Ancak amalgamın en az iki katı kadar daha pahalıdır Kompozit dolguların ağızda kalma suresi de 710 yıldır ki bu sure amalgamın omrune yakındır Ancak cok buyuk dolgularda durum amalgamın lehinedir
Avantaj ve dezavantajlar:
Bu dolguların en buyuk avantajları estetik olmalarıdır Ayrıca bu dolgular dişlere iyice bağlandığı icin diş dokularını destekler, kırılmaları ve sıcaklık gecmesini engeller Kompozitler, yalnızca curukleri restore etmek icin değil, dişlerin rengini ve bicimini değişitirerek kozmetik etkileri icin de kullanılabilmektedirler En onemli dezavantajı işlem sonrası duyarlılıkların olmasıdır Dolguların renkleri, kahve, cay gibi boyayıcı yiyeceklerle de hafifce değişebilmektedir
Kompozit restorasyonlar sonrası hastalara uyarılar
Kompozitlerde de artık aynı seansda polisaj işlemi yapılabilmektedirAncak cok buyuk restorasyonlar ya da cok diş icin yapılan seri restorasyonlarda hastayı bir defa daha kontrole cağırıp varsa gerekli duzeltmeleri yapmak hem estetik hem fonksiyon acısından cok daha iyi olacaktır
Bu mateyallerle on dişlerde cok buyuk kayıplar restore edilebilmekte bu nedenle hastaların ısırmada dikkatli olmalarının bu restorasyonların omrunu uzatacağının da anlatılması gerekmektedirOzellikle fasial yuzde yapılan uygulamalardan sonra ne kadar iyi polisaj yapılmış olsa da boyayabilen yiyecek ve iceceklerin dolguların renklerini değiştirebileceği yine hatırlatılmalıdırAşınma nedeni ile restore edilmiş dişlerde daha cok dikkat edilmesi gereken şey de hastaya cok sert olmayan diş fırcaları onermek ve fırcalama yontemlerinde duzeltmeler yapabilmelerini sağlamaktırBu oneriler geniş fasial yuz restorasyonlan icin de gecerlidir
Alıntı