Dünyanın Hareketleri ve Sonuçları kısaca

Dünyanın hareketleriyle ilgili sorular

DÜNYANIN HAREKETLERİ VE SONUÇLARI

· Lokal saat farkları oluşur
· Güneş ışınlarının düşme açısı günün her saatine tarafından değişir
· Gece ve gündüz birbrini takip eder
· Jurnal sıcaklık farkları oluşur Buna ast olarak meltem rüzgarları oluşur Mekanik çözülme olur
· Sürekli rüzgarların esme yönünde sapmalar olur
· Okyanus akıntılarında sapmalar ve halkalar olur
· Dinamik basınç merkezleri oluşur Yönler belirlenir Fotosentez meydana kazanç
DÜNYANIN EKSENİ ÇEVRESİNDE DÖNÜŞÜNDE DOĞAN HIZLAR
1) ÇİZGİSEL HIZ VE SONUÇLARI (Enleme tabi)
· Çizgisel hız azami Ekvator üzerindedir (1670 kmh) Bu sürat kutuplara dürüst azalır Bunun sonucunda;
· Güneşin doğuş ve batış süresi kutuplara içten uzar
· Gece gündüz arasındaki ayrım kutuplara dürüst artar
· Atmosferin kalınlığı Ekvatorda fazla, kutuplarda azdır
· Ekvatorda yerçekimi az, kutuplarda fazladır
2) AÇISAL HIZ VE SONUÇLARI (Boylama ast)
Dünyanın açılı hızı;
24 saatte: 360°
1 saatte : 15°
4 dakikada :1° dir
*** Açılı sürat her enlemde aynıdır Açılı hız sonucunda yerel saat farkları oluşur
DÜNYANIN YILLIK HAREKETİ VE SONUÇLARI
Dünyanın güneş çevresinde dönerken izlediği yola yörünge, meydana getirdiği düzleme de yörünge düzlemi (ekliptik düzlem) denir Dünyamızın yörüngesi elips biçimindedir
ELİPS BİÇİMİNDEKİ YÖRÜNGENİN SONUÇLARI
Dünyamız güneşe ara sıra yaklaşır, ara sıra güneşten uzaklaşır Dünyanın güneşe en yakın olduğu tarih 3 ocaktır En uzaktan olduğu tarih ise 4 temmuzdur
Dünya güneşe yaklaşınca güneşin çekim kuvveti artar Bu Nedenle dünya güneş çevresinde daha çabuk dönmeye başlar Sonuçta şubat ayı 28 gündür Yani KYK ‘de kış mevsimi iki gün kısa olmaktadır
Dünya güneşten uzaklaşınca çekim kuvveti ve sürat azalır Sonuçta yaz mevsimi KYK ’de iki gün daha uzun olmaktadır
*** Kısacası elipsoid yörünge mevsim sürelerinin farklı olmasında etkilidir Dünyamızın yörüngesi daire şeklinde olsaydı; mevsim süreleri birbirine eşit olacaktı
MIL EĞİKLİĞİ VE SONUÇLARI

(Ekvator düzlemi ile ekliptik arasında 23°27' , yer ekseni ile ekliptik arasında 66°33' açı olması)
Dönenceler meydana gelir Dönence: kuzey ve güney yarım kürelerde güneş ışınlarının en son tepede olan geldiği noktalara denir
Matematik iklim kuşakları oluşur
Güneş ışınlarının düşme açısı sene baştan başa değişir Güneş ışınları yıl içinde dönencelere birer kez, dönenceler arasına da ikişer defa dik açıyla düşerler Dönenceler dışında hiçbir yere güneş ışınları düşey olarak düşmez

Mevsimler oluşur Dört mevsimin tek yaşandığı kuşak ılıman kuşaktır Sebebi: güneş ışınlarının düşme açısında sene boyunca değişikliğin fazla olmasıdır
Benzer tarihlerde kuzey ve güney yarımkürelerde farklı mevsim yaşanması
Gece gündüz uzunluğunun kesintisiz değişmesi
Güneşin doğuş ve batış konumu ile saatinin değişmesi
Muson rüzgarlarının oluşması
Aydınlanma dairesinin kesintisiz değişmesi
Kutup bölgelerinde 24 saatten uzun gece ve gündüzlerin oluşması Misal: Uç noktalarında 6 ay gündüz, 6 ay gece yaşanması
*** Dönence ve matematik iklim kuşaklarının oluşmasında sadece dingil eğikliği etkilidir Diğerlerinin oluşmasında mil eğikliği ile birlikte yıllık hareketin de etkisi vardır
DINGIL EĞİKLİĞİ OLMASAYDI; (Ekvator düzlemi ile ekliptik tekrar tekrar çakışsaydı veya yer ekseni ekliptiği tepede olan olarak kesseydi)
· Dönenceler oluşmazdı
· Mevsim değişmesi olmazdı
· Güneş ışınları yalnızca Ekvatora tepede olan gelirdi
· Aydınlanma dairesi sürekli sırık noktalarına teğet geçerdi
· Gece gündüz süreleri birbirine eşdeğer olurdu
· Güneşin doğuşbatış konumu ve saati değişmezdi
DINGIL EĞİKLİĞİ 20°OLSAYDI:
· Güneş ışınlarının düşey geldiği bölge daralırdı
· Gönder kuşağı ve tropikal kuşağın alanları daralırken, ılıman kuşak genişlerdi
· Yurdumuzda yazlar daha serin, kışlar daha ılık olurdu
· Gönder ve ılıman kuşakta sıcaklık ortalaması azalırken tropikal kuşakta sıcaklık ortalaması artardı
· Gecegündüz arasındaki zaman farkı azalırdı
*** Dingil eğikliğinin 23°27' dan daha büyük olması durumunda yukarıdakilerin bütün tersi bir koşul yaşanırdı *