Ebeveyne iyilik

152 Ebu Hureyre (radıyallahu anh) anlatıyor: Bir adam gelerek: Ey Allah'ın ResUlu iyi davranıp hoş sohbette bulunmama en ziyaade kim hak sahibidir?diye sordu Hz Peygamber (aleyhissalatu vesselam): Annen!diye cevap verdi Adam: Sonra kim?dedi, ResUlullah (aleyhissalatu vesselam) Annen!diye cevap verdi Adam tekrar: Sonra kim?dedi ResUlullah (aleyhissalatu vesselam) yine: Annen!diye cevap verdi Adam tekrar sordu: Sonra kim?ResUlullah (aleyhissalatu vesselam) bu dorduncuyu: Baban!diye cevapladı

Buhari, Edeb 2; Muslim, Birr 1, (2548)

153 Kuleyb İbnu Menfa'a ceddi bulunan Kuleyb elHanefi (radıyallahu anh)'den anlattığına gore, kendisi ResUlullah (aleyhissalatu vesselam)'a gelerek sormuştur: Ey Allah'ın ResUlu kime karşı iyilik yapayım?Hz Peygamber (aleyhissalatu vesselam) şu cevabı vermiştir: Annene, babana, kızkardeşine, oğlan kardeşine, bunu takip eden azadlına Bu iyiliği de, uzerine vacib olan bir hakkın odenmesi, yani, sılaı rahmin yerine getirilmesi olarak yapacaksın (Nafile, ihtiyari, hasbi bir davranış tatavvu grubuna giren bir amel olarak değil)

Ebu Davud, Edeb 129, (5140)

154 Behz İbnu Hakim babası tarikiyle dedesi Mu'aviye İbnu Hayde elKuşeyri (radıyallahu anh)'den naklediyor Hz Peygamber (aleyhissalatu vesselam)'e: Ey Allah'ın ResUlu, kime iyilik yapayım? diye sordum Bana: Annenededi Sonra kime?diye tekrar ettim Annenededi Sonra kime?dedim Annenededi Sonra kime?dedim, bu dorduncude Babana, sonra da tedrici yakınlarınadiye cevap verdi

Ebu Davud, Edeb 129, (5141); Tirmizi Birr 1, (1898)

Ebu Davud bir rivayette şu ziyadeyi kaydeder: Haberiniz olsun, kişi azatlısından bir fazlasını istese, azadlı (mevla) bu (ihtiyac fazlası)na sahib olduğu halde yerine getirmese kıyamet gunu vermemiş olduğu bu fazlalık bir engerek yılanı olarak kendisine getirilir

155 Abdullah İbnu Amr İbnu'lAs (radıyallahu anh) anlatıyor: Bir adam: Ey Allah'ın ResUlu benim malım ve bir de cocuğum var Babam malımı almak istiyor(ne yapayım?) diye sordu ResUlullah (aleyhissalatu vesselam): Sen ve malın babana aitsiniz Şunu bilin ki, evladlarınız kazanclarınızın en temizlerindendir Oyle ise evladlarınızın kazanclarından yiyinbuyurdu

Ebu Davud, Buyu 79, (3530); İbnu Mace, Ticarat 64, (2291)2292)

156 Ebu Hureyre (radıyallahu anh) anlatıyor: Hz Peygamber (aleyhissalatu vesselam) bir gun: Burnu surtulsun, burnu surtulsun, burnu surtulsundedi Kimin burnu surtulsun ey Allah'ın ResUlu?diye sorulunca şu acıklamada bulundu: Ebeveyninden her ikisinin veya sadece birinin yaşlılığına ulaştığı halde cennete giremeyenin

Muslim, Birr 9, (251); Tirmizi, Daavat 110 (3539) Rivayetin yukarıdaki metni, Muslim'deki metindir

157 Ebu Hureyre (radıyallahu anh) anlatıyor: Hicbir evlad, babasının hakkını, bir istisna durumu dışında odeyemez O durum da şudur: Babasını kole olarak bulur, satın alır ve azad eder

Muslim, Itk 25, (1510); Ebu Davud, Edeb 129, (5137); Tirmizi, Birr 8, (1907); İbnu Mace, Edeb 1, (3659)

158 Abdullah İbnu Amr İbni'lAs (radıyallahu anh) anlatıyor: Hz Peygamber (aleyhissalatu vesselam) şoyle buyurdu: Allah'ın rızası babanın rızasından gecer Allah'ın memnuniyetsizliği de babanın memnuniyetsizliğinden gecer

Tirmizi, Birr 3 (1900)

Tirmizi bu hadisi hem Hz Peygamber (aleyhissalatu vesselam)'in sozu (merfu) olarak, hem de sahabi sozu (mevkuf) olarak rivayet eder Ayrıca mevkuf olarak rivayet eden tarikin sahih olduğunu soyler

159 İbnu Amr (radıyallahu anh) anlatıyor: Bir adam, cihada iştirak etmek icin Hz Peygamber (aleyhissalatu vesselam)'den izin istedi ResUlullah (aleyhissalatu vesselam): Annen baban sağlar mı?diye sordu Adam: Evetdeyince: Onlara (hizmet de cihad sayılır), sen onlara hizmet ederek cihad yapbuyurdu

Buhari, Cihad 138, Edeb 3; Muslim, Birr 5, (2539); Ebu Davud, Cihad, 33, (2529); Nesai, Cihad 5; Tirmizi, Cihad 2, (1671)



Muslim'in bir diğer rivayetinde adam: Sana, hicret ve cihad etmek ecrini de Allah'tan istemek şartı uzerine biat ediyorumder ResUlullah (aleyhissalatu vesselam): Anne ve babandan sağ olan var mı?diye sorar Adam: Evet, her ikisi de sağdeyince: Yani sen Allah'tan ecir istiyorsun?der Adamın eveti uzerine: Oyleyse valideyn'in yanına don Onlara iyi bak, (Allah'ın rızası ondadır)emreder

Ebu Davud ve Nesai'de gelen bir diğer rivayette adam: Ağlamakta olan ebeveynimi de geride bıraktımder ResUlullah (aleyhissalatu vesselam) ona Yemen'de bir kimsen var mı?diye sordu Adam: Ebeveynim vardeyince Peki, onlar sana izin verdiler mi? diye tekrar sordu Hayırcevabı uzerine: Oyleyse onlara geri don, onlardan izin iste Şayet izin verirlerse cihada katıl, vermezlerse onlara hizmet et!emretti

160 Muaviye İbnu Cahime'nin anlattığına gore; Cahime (radıyallahu anh) Hz Peygamber (aleyhissalatu vesselam)'e gelir ve: Ey Allah'ın ResUlu, ben gazveye (cihad) katılmak istiyorum, bu konuda sizinle istişare etmeye geldimder ResUlullah (aleyhissalatu vesselam): Annen var mı?diye sorar Evetdeyince, Oyleyse ondan ayrılma zira cennet onun ayağının altındadırbuyurur

Nesai, Cihad 6, (6, 11)

161 İbnu Omer (radıyallahu anh) anlatıyor: Nikahım altında bir kadın vardı ve onu seviyordum da Babam Omer ise, onu sevmiyordu Bana: Boşa onudedi Ben itiraz ettim ve boşamadım Babam Omer (radıyallahu anh) Hz Peygamber (aleyhissalatu vesselam)'e gelerek durumu arzetti ResUlullah (aleyhissalatu vesselam) bana: Boşa onudedi

Ebu Davud, edeb 129, (5138); Tirmizi, Talak 13, (1189) Tirmizi hadisin sahih olduğunu da belirtti