Plazma nedir? İmmün plazma tedavisi nasıl yapılır? Plazma bağışını kimler yapabilir?

Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüse karşı başlatılan tedavilerden biri de plazma tedavisi oldu. Ülkemizde de yapılmaya başlanan bu tedavi yöntemi hakkında merak edilenleri sizler için araştırdık. Hastalığı atlatan insanlardan alınan plazmayla tedavi gören kişilere aktarılır. Peki Plazma nedir? İmmün plazma tedavisi nasıl yapılır? Plazma bağışını kimler yapabilir?

Plazma tedavisi ilk kez 2003 SARS salgını, 2009 H1N1 İnfluenza, 2012 Mers virüs salgınları sırasında uygulandı. Şimdilerde ise koronavirüs için kullanılmaya başlanan plazma uygulaması, özellikle tedavi aşamasındaki hastaların seyri için olumlu etkiler sağladı. Amerika'da yapılan araştırmalarda olumlu sonuç alan bu yöntem ülkemizde de uygulanmaktadır. Kızılay bunun için hastalığı atlatmış kişilerin kan bağışında bulunmalarını rica etti. Plazma tedavisi virüs enfeksiyonu nedeniyle hastanede yatan hastalara terapötik amaçla verilen "pasif bağışıklık transferi" olarak tanımlanır. Yani hastalığı atlatmış kişilerden alınan kanlar tedavi aşamasındaki hastalara verilerek virüse karşı vücut direnci artırılır. Bağışıklık sistemi virüslere karşı antikor üretimine geçer. Ancak çok güçlü olan virüslere karşı bu antikorlar dirençsiz kalır. Hastalığı atlatmış kişilerin plazma hücreleri koronavirüsüne dair daha güçlüdür. Plazma B hücreleri yada plazmositler direnç kazandıkları bu virüse karşı daha güçlü antikor üretir. Plazma hücreleri doğuştan vücutta bulunur. Alınan vitamin ve minerallerle zenginleşir. Diğer vücut hücrelerini de koruyarak gelişime katkıda bulunur. Sıvı halde kan içerisinde vücudun her yerinde bulunur. Bu yüzden kan bağışıyla kolayca elde edilebilir. Böylece hastalığı yenmiş kişiden hastalıkla savaşan kişiye aktarıldığında hızlı bir iyileşme seyrine zemin hazırlayabilir. 


İMMÜN PLAZMA TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Koronavirüs salgınının tedavisi için iyileşmiş hastalardan alınan kanların kritik durumda olan hastalarına aktarılma işlemine immün plazma denir. Hastalığı atlatmış kişilerin kanlarında bulunan antikorlar sayesinde virüse karşı direnç artırılıyor. Süreç şöyle işlemekte; hastalığı atlatmış bir hastanın bağışıklığında bulunan plazmalar antikorların güçlenmesini ve virüsle daha kolay savaşmasını sağlar. Kanda bulunan bu plazmalar tedavi gören hastalara kan olarak aktarılır. Bağışıklığı güçlendirmeye çalışılır. Ancak bu o kadar kolay bir işlem değildir. Çünkü uygun bağışçının herhangi başka bir hastalığı olmaması gerekir. Bu yüzden bazı testlerden geçirilir. Tıpkı kan bağışındaki gibi kişi form doldurur. Uygun olanlardan aferez denilen yöntemle hastanın ihtiyacı olan kadar alınır. İşlem toplamda 45 dakika sürer.


PLAZMA BAĞIŞINI KİMLER YAPABİLİR?

- 18 yaşını doldurmuş ve 60 yaşında olanlardan

- Kadınlarda gebe kalmamış, düşük ya da kürtaj olmamış kişilerde

- Önceden koronavirüs tedavisi görmüş ve tamamen atlatmış olmalı

- Koronavirüs tedavisinden 2 gün sonra yapılan teste koronavirüsün negatif çıkanlarda

- Tedavisi bitmiş üzerinden 14 gün geçmiş kişilerden alınabilir.