Turşu, çeşitli zerzevat ve meyvelerin tuzlu ve asitli çözeltide bir mühlet bekletilerek uzun mühlet saklanılabilecek ve tüketilebilecek hale getirilmesidir. Kışa hazırlık için kıymetli bir besindir. Turşu, birinci sefer Arkaik toplumlarda topraktan yapılma küpler içerisinde heyetimi yapılmıştır. Antik çağlarda ticari bir eser olarak da kullanılmaya başlayan turşu, o devirlerde ahşap kaplarda saklanmakta ve taşınmakta olduğu görülmektedir. Ama ahşap ve asidin tepkisi nedenleriyle ekseriyetle topraktan yapılan kaplar tercih edilmiştir. Günümüzde ise toprak ve ahşap kaplar yerine turşu kurulumunda cam yahut plastik kavanozlar, paslanmaz teneke kaplar tercih edilmektedir.
Bilhassa ülkemizde kış aylarının vazgeçilmezi olan turşu, Türk kültüründe de değerli bir yere sahiptir. Ülkemizde Ankara Çubuk ilçesinde turşu şenlikleri düzenlenmektedir.
Turşunun diyetteki yeri
Turşunun diyette yararlı mı yoksa ziyanlı mı olduğu konusu epeyce tartışılan bahisler ortasındadır. Turşuyu severek tüketen lakin kilo sorunundan ötürü diyet sürecinde tüketmekten çekinen birçok kişi turşunun diyete olan tesirleri hakkında tereddüt yaşamaktadır. Yemeğin yanında sıklıkla tükettiğimiz turşular, diyette kilo vermemizi kolaylaştıran besinler ortasındadır. Metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olan turşular hakikat ve tertipli tüketildiğinde hem sıhhat açısından hem de diyet açısından yarar sağlayacaktır. Turşunun içinde bulunan zerzevatları ya da direkt turşunun suyunu içerek metabolizmanızı çarçabuk hızlandırabilirsiniz. Turşu metabolizma hızlandırma özelliği ile artık birçok diyet listesinde yer bulmaktadır. Zayıflamada kıymetli tesirleri olduğu bilinen turşu elbette öbür besinler üzere ne çok fazla ne de çok az tüketilmemelidir. Yanlışsız tüketim ile diyet sürecinizi destekleyecektir.
Diyet yaparken turşu yenir mi?
Kilo vermek isteyen birinin diyet sürecinde turşu tüketip tüketemeyeceği merak edilen bahisler arsında yer almaktadır. Turşu, metabolizmayı hızlandırarak kilo vermenizde ve zayıflamanızda yardımcı olabilecek besinler ortasında yer almaktadır. Bilhassa de salatalık ve biber turşuları doğal içerikli olduklarından diyet esansında tüketilebilecek alternatif besinlerdendir. Dolaysıyla "diyet yaparken turşu tüketilir mi?” sorusunun cevabı "evet”tir.
Turşu ile diyet nasıl desteklenir?
Diyette orta öğün olarak tüketilebilecek olan turşu, iştah kapatıcı özelliği ile daha az yeme isteği sağlayarak ana öğünlerde daha az besin tüketmenize yardımcı olacaktır. Bir öbür değerli özelliği ise bedeni temizlemesidir. Turşu, bağırsaklarda biriken toksinleri uzaklaştırarak daha faal ve süratli bir sindirim sağlamaktadır. Münasebetiyle turşu probiyotik kaynağıdır. Sindirimi kolaylaştırıcı tesiri ile bağırsaktaki tembelliği engelleyerek daha tesirli bir boşaltım sağlar ve metabolizmayı hızlandırır.
Metabolizmayı neredeyse iki katı hızlandırarak metabolizmanın yavaş çalışmasını mahzurlar ve böylece daha fazla kalori yakmanıza yardımcı olur. Daha süratli çalışan bir metabolizma ile çok daha kolay kilo verip çok daha kolay yağ yakabilirsiniz. Ayrıyeten turşunun içindeki yararlı bakteriler, bağırsaklarınızdaki ziyanlı bakterileri yok etmektedir. Turşunun kendisi dışında suyu da kilo vermenize yardımcı olmaktadır. Turşu suyu ödem attırıcı özelliğe sahip olduğundan yağ yakımını kolaylaştırıcı tesire sahiptir. Burada dikkat edilmesi gereken kıymetli nokta ise turşu suyunun ölçülü ve tertipli olarak tüketilmesi gerekliliğidir. İçerinde bulunan tuzdan ötürü turşu suyu bir çay bardağı kadar tüketilmelidir.
Turşu ve turşu suyu kalori ölçüleri ise şöyledir:
- 1 adet orta porsiyon salatalık turşusu: 4 kalori
- 1 salatalık turşusu: 2 kalori
- 100 gram salatalık turşusu: 7 kalori
- 250 gram salatalık turşusu: 18 kalori
- 500 gram kornişon turşu kaç: 35 kalori
- 1 tane orta porsiyon turşu suyu: 18 kalori
- 100 gram turşu suyu: 12 kalori
- 200 gram turşu suyu: 30 kalori
- 500 gram turşu suyu: 60 kalori
Turşunun sıhhat için yararları
Sıhhat için birçok faydası olan sebzelerden yapılan ve sirke suyu, havuç, salatalık, yeşil domates, biber, soğan, sarımsak, lahana yaprağı, kereviz yaprakları, karnabahar üzere diğer besinlerle düzgünce varlıklı hale getirilen turşu çeşitleri hem yağ içermedikleri için hem de neredeyse kalorisiz yiyecekler oldukları için zayıflama hedefiyle kullanılabilecek besinlerdir. Turşu kilo vermeye yardımcı bir besin olmasının dışında sıhhat için öbür yararları da olan bir besindir.
Turşu, bağışıklık sistemini kuvvetlendiren birçok vitamin, mineral ve antioksidanları içermektedir. Farklı besinlerden yapılmış turşu tüketimiyle alınan antioksidan çeşitliliği de artacaktır ve antioksidan çeşitliliğinin artmasıyla bilhassa kış ve bahar aylarında rastladığımız soğuk algınlığına karşı bir kalkan oluşumu sağlanmış olacaktır.
Turşu bağışıklık sistemini koruyup beraberinde güçlendirmektedir. Turşunun içinde bulunan probiyotik bakteriler ve turşunun içinde yer alan zerzevat ve meyvelerin özellikleri bağışıklık sistemini korumda işe yaramaktadır. Ferment bir yiyecek olan turşu, bakteri açısından zengindir ve içinde bulunan faydalı bakteriler sayesinde bağırsak florasını geliştirmektedir. Güçlü flora ile güçlü bir bağışıklık sistemi de beraberinde oluşmaktadır. Turşunun içindeki faydalı bakteriler yalnızca bağırsak florasını geliştirmekle kalmayıp bağırsaklarda K vitamini yapısının oluşmasına da yardımcı olmaktadır. K vitamini rastgele bir yaralanma sonucu kanın pıhtılaşmasını sağlayan bir vitamindir.
K vitamini dışında tiamin, riboflavin üzere B kümesi vitaminlerine katkı sağlamaktadır. Tiamin hudut sisteminin korunması ve hafızanın güçlenmesine yardımcı olan bir B kümesi vitaminiyken, depresyona karşı gözetici misyonu de üstlemmektedir. Tiamin ve riboflavin karbonhidrat ve yağ metabolizmasında rol oynamaktadır.
Turşu yüksek ölçüde lif içermektedir. Yemekle bir arada tüketildiğinde öğünün mideyi terk etme müddeti yavaşlatmaktadır. Böylece insülin salınımı dengelemekte ve daha denetimli bir kan şekeri elde etmemizi sağlamaktadır. Metabolizmayı hızlandırıp kolay kilo vermede yardımcı olan turşu, kansere karşı da koruyu bir fonksiyona sahiptir. Çok lifli yapısıyla turşu, metabolik atıkların bedenden daha rahat atılmasını sağlamaktadır ve hasebiyle kabızlığa uygun gelmektedir. Birçok alanda sıhhate faydası olan turşu kalp, tansiyon ve diyabet hastalarının dikkatle tüketmesi gereken bir besin olduğu da unutulmamalıdır.
Turşu nasıl yapılır
Bağışıklığı güçlendirmeden kalp sıhhatine, soğuk algınlığını önlemeden metabolizmayı hızlandırmaya, kan şekerini dengelemeden kanserden müdafaaya kadar sıhhate birçok yararı olan turşunun heyetimi yaparken dikkat edilmesi gereken birinci değerli unsur turşuda kullanılacak yiyeceklerin seçimidir. Ezilmiş, rastgele bir yerinden çürümeye başlamış meyveler ve sebzeler turşu imalinde katiyetle kullanılmamalıdır. Zira turşuda sağlanması gereken şey faydalı bakteriler olduğundan bu çeşit ziyan görmüş besinler turşuda ziyanlı bakteri oluşumuna neden olacaktır.
Kullanılacak yiyeceklerin taze olduğundan emin olduktan sonra turşuyu kuracağınız kaplara sıra gelmektedir. Kap seçiminiz cam kavanozlar ya da onaylı tek kullanımlık plastik kaplar olmalıdır. Ayrıyeten kullanılacak kabın paklığına dikkat edilmelidir ve kabın hava almadığından emin olunmalıdır. Turşu kurulumunda kaplar ve kullanılacak yiyecekler çok güzel temizlenilmelidir.
Turşu suyu içme suyundan hazırlanılmalıdır. Turşuda kaya tuzu kullanılmalıdır. Kaya tuzu turşunun dayanıklığını arttırarak lezzet de vermektedir. 1 litre su için ½ su bardağı kaya tuzu kullanılmalıdır. Kavanoza zerzevatları doldurduktan sonra 5 kilogramlık bir turşu kavanozu içinde kalacak yer için en az 1-1,5 su bardağı kaya tuzu gerekmektedir.
Turşu imalinde bir öteki değerli materyal ise sirkedir. Üzüm sirkesi, asitli yapısı sayesinde turşuyu türlü bakteri ve mantardan korumakta, daha taze olmasını ve uzun müddet dayanmasını sağlamaktadır. Turşuda su ölçüsünün üçte biri kadar sirke kullanmak kâfi olacaktır. Turşunun daha çabuk olgunlaşması için 10 adet nohut kullanabilir. Turşunun uzun ömürlü olmasını sağlayacak sarımsak ek edilip turşu konseyimi tamamlanabilir.
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.