Yabancı Cisim Tıkanmaları

Tanıdık Olmayan Beden Tıkanmaları Müdehale
Yabancı Beden Tıkanmaları Birincil Takviye
Tanıdık Olmayan Ceset Tıkanmaları Birincil Takviye Nasıl Yapılmalı

Tanıdık Olmayan cisim tıkanmaları, genellikle birşey yerken ya da içerken gülme veya ani hareket etme sonucu ortaya çıkabileceği gibi, çocukların oyun oynarken cisimleri ağız ve burunlarına sokmaları sonucunda da görülebilmektedir
Tıkanıklık nedeniyle kişi öksürüyorsa hiçbir teşebbüs yapılmadan gözlenir Ta oysa aşağıdaki belirtiler görülene değin :
Kişi konuşamıyor, öksüremiyor, iki eli ile boğazını kavramışve panik halinde ise, siyanotik görünümün yanı sıra fazla zorlanarak nefes almaya çalışıyorsa, anında müdahale edilmesi gerekir Eğer kısa sürede müdahale edilmezse bilinç kaybı ve ölüm meydana gelebilir
Tanıdık Olmayan cismi hariç tutmak üzere uygulanan yönteme Heimlich ( Subdiyafragmatik , batından itme ) manevrası denilmektedir

ERİŞKİNDE VE ÇOCUKLARDA YABANCI BEDEN TIKANMALARINDA MÜDAHALE AŞAMALARI
Bu aşamalar, bir yaşın üstündeki çocuklardan itibaren her yaş grubuna uygulanabilir:
1 Eğer kişide hafif bitik yolu tıkanması bulguları varsa,
Öksürmeye devam etmesi için birey teşvik edilir, başka bir şey yapılmaz

2 Eğer kişide şiddetli solgun yolu tıkanması bulguları varsa ve kişinin bilinci açıksa;
Sırtına beş kere altında anlatıldığı şekilde vurun
Tıkanan kişinin, hafifçe sırtına içten olacak şekilde yanına durun
Bir elinizle kişinin göğsünden desteklerken, kişinin mümkün olduğunca öne doğru eğilmesini söyleyin ki, tıkanmaya niçin olan yabancı gövde bu şekilde bitik yolundan aşağı gitmek yerine ağza dürüst hareket etsin
Diğer elinizi topuk kısmıyla, kürek kemiklerinin arasından 5 kere sert şekilde vurun
Yabancı beden tıkanması, bu 5 darbenin her birinin etkisiyle açılmış mı, kontrol edin Sert vuruşların amacı beş sayıdan ziyade tıkanmayı açmaktır
Eğer sırttan vurulan beş darbe ile tanıdık olmayan cismi sonuç çabaları başarılı olamamışsa, altında belirtildiği şekilde, beş defa karından itme uygulayın:
Tıkanan kişinin arkasına geçerek, kollarınız (kişinin) üst karın bölgesine(ÇN:göbek çukurunun yukarısına) gelecek şekilde kişiyi sarmalayın
Kişinin öne içten eğilmesini sağlayın
FYumruk haline getirdiğiniz bir elinizi, göbek çukuru ile ksifoid çıkıntı arasındaki boşluğun ortasına yerleştirin
Diğer elinizle, önceki koyduğunuz elinizi kenetleyerek; içe ve yukarı doğru sert darbeler uygulayın
Beş kere tekrarlayın
Tıkanıklık halen açılmadıysa, beş defa sırttan vurma ve beş kere karından itme biçiminde devam edin

3 Tıkanan kişinin herhangi aniden bilinci kapanırsa:
Bilinci kapanan kişiyi destekleyerek yere yatırın
Hemencecik 112 yi arayın
TYD ne başlayın (bölüm 5b deki erişkin TYD basamaklarına göre)

Yabancı Karoser Tıkanması ile Oluşan Hafif Benzi Atmış Yolu Tıkanmaları
Öksürme, yüksek ve aralıksız bir basınç oluşturarak tanıdık olmayan cismi dışarı atmaya çalışır Öksüren kişilere uygulanacak sırttan dövme, karından itme ve göğüs basısı; önemli sorunlara yol açabilecek olasılıklardır ve hatta solgun yolu tıkanmasının daha kötüleşmesine neden olabilirler O nedenle bu uygulamalar şiddetli bitik yolu tıkanmalarına saklanmalıdır Hafif tıkanmalarda birey göz önünde tutulmalı tıkanıklık geçene ya da şiddetli benzi atmış yolu tıkanması oluşana dek
Tanıdık Olmayan Ceset Tıkanması ile Oluşan Şiddetli Solgun Yolu Tıkanmaları
Tıkanma sonucu boğulmalarla ilgili klinik veriler, başlıca, geriye dönük ve fıkrakısa hikayeler niteliğindedir Bilinci açık erişkinlerle, 1 yaşın üstündeki çocuklarda oluşan tam YCT ile ilgili vaka kayıtları, sırttan vurmanın, karından itmenin ve göğse bastırmanın ne değin etkili olduğunu göstermektedir aşağı yukarı olguların % 50 sinde, tek usul kullanılarak soluk yolu açılamamıştır Fakat, sırttan dövme, karından itme ve göğüsten itme uygulamaları birlikte kullanıldığında daha başarılı olunmuştur Anestezistlerin gönüllü olarak gerçekleştirdikleri iki (prospektif) araştırma ile kadavralar üstünde yapılan araştırmalarda; yapılan kıyaslamada göğüsten itmede karından itmeye göre soluk yolunda daha yüksek basınç oluştuğu saptanmıştır
Göğüsten itme ile göğse bası aynı gibi olsalar da; YCT nedeniyle bilincinin kapandığı bilinen veya YCT sebebiyle kapandığından şüphelenilen kişilere, TYD başlanmasının gereği kurtarıcılara öğretilmelidir TYD sırasında, soluk yolunu açarken, yabancı cismin çıkma olasılığı sebebiyle her seferinde, kişinin ağız içi, vakit kaybına fırsat vermeden teftiş edilmelidir
Tıkanıklık şüphesi olmayan bilinç kapanmalarında ve yürek durmalarında TYD uygulanırken, ağız içini alışkanlı haline getirip kontrol etmek gereksizdir
Heimlich manevrasını birey kendi kendine de uygulayabilir; bir sandalyenin arkalığına göbeğin üstündeki boşluktan abanarak tanıdık olmayan karoser çıkarılabilir
İleri dönem hamilelerde heimlich manevrası göğüs kemiğinin daha alçak yarısına ( kalp masajı yapılan kısma ) uygulanır
Bebeklerde(1 yaşın altında), karaciğeri yaralayabileceği için, heimlich manevrası önerilmemektedir
yabancı cismi hariç tutmak üzere, bebeği önkolunuza yüzüstü yatırıp elinizle çenesinden kavrayın; kolunuzu üstbacağa dayayın bebeğin başı aşağı dürüst olacak şekilde (yerçekimini sağlamak üzere, bakınız:şekil) tutup, kürek kemiklerinin ortasından diğer elinizin topuk kısmıyla 5 kez sert ve süratli darbeler vurun Sonra Vurduğunuz el ile bebeğin başını kavrayıp kolunuzu bebeğin sırtına dayayıp (sandviç gibi görünecek) bebek o kol üzerene sırt üstü yatırılır ve göğüs basısında olduğu gibi 5 kez bası yapılır Tanıdık Olmayan ceset çıkana, bilinci kaybolana, destek gelene dek 5 sırt 5 göğüs basısı olarak devam edilir *