Dünyayı En Çok Kirleten Ülkeler Açıklandı

Bağımsız bir etraf örgütü olan Climate Trace’in yayınladığı bilgilere nazaran, geçtiğimiz yıl yalnızca Türkiye’de 530 milyon ton, dünya genelinde ise 50,6 milyar ton karbondioksite eş paha emisyon salınımı gerçekleşti.

Rapora nazaran, global emisyonların yaklaşık %64’ü kadarına Çin, ABD, Hindistan, Rusya ve Endonezya’nın başlarda olduğu 10 ülke sebep oldu.

Global emisyon, günümüzde 50 milyar ton karbondioksite eş bedelde:


234 bilim beşerinin katkısıyla, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC)’nin bu yıl yayımladığı rapora nazaran global ısınma, insan kaynaklı emisyonlar yüzünden son 2 bin yılda telaş verici halde arttı. Durumun şu anki gidişatına nazaran 1 derecenin üzerinde ısınmakta olan gezegenin karşısındaki en büyük tehdit olan emisyonların 2030’a kadar yarı; 2050’ye kadar da sıfır düzeyini görmesi gerekiyor.

İklim ve Güç Tahlilleri Merkezi ve Climate Trace bilgilerinden derlenen bilgilere nazaran, insan kaynaklı global sera gazı emisyonlarının %76'sını karbondioksit, %16'sını metan, geriye kalan %8'ini ise azot oksit ve öbürleri oluşturuyor.

Global emisyonlar, son 70 yılda inanılmaz bir biçimde artış gösterdi. 1990 yılında 35 milyar ton karbondioksit eş kıymeti olan emisyon salımı, günümüzde 50 milyar ton düzeyini görmüş durumda.

En büyük emisyon salınımı elektrik bölümünden kaynaklanıyor:


Geçen yıl dünya genelinde 50,6 milyar ton karbondioksit eş pahasında gerçekleşen emisyon salınımına %26,8 elektrik, %19,2 imalat, %13,5 ulaşım, %12,7 tarım, %10,8 petrol ve gaz, %8,4 ise binalar sebep oldu. Atık dalı, emisyonların %6,5'ine yol açarken, denizcilik dalı ise %2'sine neden oldu.

Elektrik ve ulaşım bölümünde ağır kullanılan fosil yakıtlar, global ısınmanın sebepleri ortasında en başta yer aldığı için bilhassa kömür üzere fosil yakıtların kullanımının sonlanması, 1,5 dereceyle sonlandırılması gereken sıcaklık artışı için epey fazla kıymet teşkil ediyor.

Çin 1. sırada:


Global emisyonların %26,9'una ise, 13,63 milyar ton karbondioksit eş pahasındaki emisyon ile dünyanın en büyük kömür üreticisi ve tüketicisi olduğu bilinen Çin sebep oldu. Sıralamada birinci olan Çin’i, 6,18 milyar ton eş bedelindeki %12,2 emisyon ile ABD ve 3,72 milyar ton eş kıymetindeki %7,35 emisyonla Hindistan takip etti.

Toplam emisyonun 2,43 milyar ton karbondioksite tekabül eden %4,8’ine Rusya; 1,42 milyar ton karbondioksite denk gelen %2,8’ine ise Endonezya sebep oldu. Bu ülkeleri sırasıyla %2,6 ile Japonya, %2,4 ile Brezilya, %1,65 ile Almanya, %1,63 ile İran ve %1,52 ile Kanada izledi.

Global emisyonların büyük bir kısmına Asya ülkeleri yol açıyor:


Our World in Veri bilgilerine nazaran, emisyonların ülke dağılımları 1800'lü yıllardan itibaren büyük bir değişiklik yaşamaya başladı.

1888'e kadar dünyada en fazla emisyon salımı yapan ülke olarak birinci sırada yer alan Birleşik Krallık, günümüzde global emisyonların %0,9'undan sorumlu. 1888 prestijiyle ABD, emisyon salınımında İngiltere'yi geçmiş oldu.

Global emisyonların büyük bir kısmına neden olan Asya ülkelerinde ise emisyon artışı 1950'den sonra yükselişe geçti ve Çin, yıllık emisyon salınımında ABD'yi sollayarak "en büyük kirletici" unvanının sahibi olarak birinci sıraya yerleşti.

Dünyayı en çok kirleten ülkeler ortasında Türkiye kaçıncı sırada?


Gelecek ay imzalayacağı Paris Muahedesi’nın akabinde iklim değişikliğiyle verdiği gayrette büyük adımlar atmayı planlayan Türkiye’nin; geçtiğimiz yılın global emisyonlarındaki hissesi, 530 milyon ton karbondioksit eş bedeli emisyon ile %1 olarak hesaplandı. Toplam emisyonun %64’üne yalnızca 10 “kirletici” ülkenin neden olduğunu ortaya çıkaran datalara nazaran Türkiye, 16. sırada yer aldı.

Türkiye’de %24,1’inin elektrik bölümünden kaynaklandığı emisyonların %21,2’sini imalat, %15,8’ini ulaşım, %13,8’ini binalar, %11,1’ini atıklar, %9,3’ünü tarım ve kalan %4,7’lik kısmını da denizcilik, petrol ve doğal gaz dalları oluşturdu.

Paris Anlaşması’nı onaylamasının akabinde emisyon azaltımına dair yeni bir rota çizmesi gereken Türkiye, daha evvel vermiş olduğu taahhüt genelinde emisyonlardaki artışı %21 azaltmayı umuyor.

Türkiye, Paris İklim Mutabakatı'nı onaylayacak:

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün yaptığı açıklamada Türkiye'nin Paris İklim Mutabakatı'nı onaylacağı vakti açıkladı. Açıklamanın ayrıntıları için: